Dziś kończymy omawianie ustawy z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej. Na początku tej części komentarza omawiamy procedurę wydawania regulaminu zasad korzystania z usług publicznych świadczonych przez spółkę komunalną. Przyjęty przez nią i zatwierdzony regulamin jest z cywilnego punktu widzenia wzorcem umownym w rozumieniu art. 384 kodeksu cywilnego. Oznacza to, że podlega on regułom kontroli wynikającym z przepisów k.c., w szczególności przez zakaz stosowania klauzul abuzywnych (niedozwolonych).
Konsekwencją stwierdzenia, że określone postanowienie stanowi taką klauzulę, jest nieważność zapisu regulaminu. Akt ten obowiązuje po jego zatwierdzeniu przez wójta (burmistrza, prezydenta) lub zarząd powiatu (województwa). Regulamin spółki zajmującej się świadczeniem usług wodociągowo-kanalizacyjnych zatwierdza natomiast w formie uchwały rada gminy, rada powiatu lub sejmik województwa, a jego wejście w życie wymaga publikacji w dzienniku urzędowym województwa. W przypadku utworzenia przez związek międzygminny spółki świadczącej usługi z zakresu użyteczności publicznej regulamin zatwierdza zarząd, a w sytuacji gdy spółka świadczy usługi wodociągowo-kanalizacyjne – zgromadzenie związku. Artykuł 13 u.g.k. nie określa charakteru prawnego czynności zatwierdzenia regulaminu. Stąd w doktrynie brak jest jednolitego stanowiska. Jedni uważają, że jest to decyzja administracyjna, drudzy, iż to akt administracyjny, który nie jest jednak decyzją. Ten ostatni pogląd jest dominujący. W każdym przypadku jednak czynność ta może być zaskarżona do sądu administracyjnego.
W dalszej części komentarza została omówiona procedura przekształcenia przedsiębiorstwa komunalnego w jednoosobową spółkę prawa handlowego. Gminie i jej organom nie grozi żadna sankcja za niepodjęcie działań w tym zakresie. Przedsiębiorstwa te nadal mogą funkcjonować oraz być przekształcane. Artykuł 14 u.g.k. mówi, że jeżeli rada gminy do 30 czerwca 1997 r. nie postanowiła o wyborze formy organizacyjno-prawnej przedsiębiorstwa komunalnego lub o jego prywatyzacji, wtedy od 1 lipca 1997 r. przedsiębiorstwo takie ulegało przekształceniu w jednoosobową spółkę gminy z mocy prawa. Konsekwencją tego przekształcenia było poddanie funkcjonowania i działalności spółki zasadom obowiązującym w kodeksie handlowym, który od 1 stycznia 2001 r. został zastąpiony przez kodeks spółek handlowych. Regulacje art. 17 i art. 18 u.g.k. określają zasady powoływania zarządu powstającej spółki oraz rady nadzorczej. Z kolei art. 19 u.g.k. mówi, że pracownicy przekształconego w spółkę przedsiębiorstwa komunalnego stają się z mocy prawa pracownikami spółki.
Rada gminy, rada powiatu lub sejmik województwa samorządowego mogą podjąć uchwałę o likwidacji samorządowego zakładu budżetowego i jednoczesnym utworzeniu spółki z o.o. bądź spółki akcyjnej. W takim przypadku kapitał zakładowy stanowi mienie samorządowego zakładu budżetowego pozostałe po jego likwidacji, wniesione do powstałej spółki. Jednostka samorządu terytorialnego może także wnieść z przeznaczeniem na kapitał zakładowy gotówkę lub inne mienie. Przekształcenie musi być poprzedzone całkowitą likwidacją samorządowego zakładu budżetowego. Czynności w tym zakresie wykonuje wójt (burmistrz, prezydent) lub zarząd powiatu (województwa). Proces ten zakłada zamknięcie rachunku bankowego zakładu i jego ksiąg zgodnie z przepisami o rachunkowości oraz sporządzenie bilansu w terminie nie późniejszym niż trzy miesiące po likwidacji. Ostatnim krokiem jest skonstruowanie umowy, której skutkiem będzie powstanie spółki. Na tym etapie funkcjonuje spółka z o.o. (lub akcyjna) w organizacji, do której organ wykonawczy powinien wnieść mienie pozostałe po likwidacji samorządowego zakładu jako wkład do tworzonej spółki na pokrycie kapitału zakładowego. Możliwe jest przeznaczenie tego mienia częściowo na poczet kapitału zakładowego, a częściowo na pokrycie kapitału zapasowego lub rezerwowego. Po dokonaniu tych czynności organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego musi złożyć wniosek do sądu rejestrowego o dokonanie wpisu spółki do KRS. Z chwilą jego uprawomocnienia się spółka nabywa osobowość prawną.

Link do pełnego komentarza >>>

TYDZIEŃ Z KOMENTARZAMI – BAZA PUBLIKACJI
Dotychczas w dodatku Samorząd i Administracja komentowaliśmy ustawy:
● z 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz.U. z 2005 r. nr 14, poz. 114 ze zm.),
● z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz.U. nr 27, poz. 1505 ze zm.),
● z 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz.U. nr 21, poz. 112 ze zm.),
● z 22 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1202),
● z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 391 ze zm.).
Przeoczyłeś tygodnik? Znajdziesz go w dotychczasowych wydaniach DGP na www.edgp.gazetaprawna.pl
Wykaz skrótów
k.c. – ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121 ze zm.).
k.p. – ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).
k.p.a. – ustawa z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 23).
k.p.c. – ustawa z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.).
k.s.h. – ustawa z 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.).
u.f.p. – ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 885 ze zm.).
u.g.k. – ustawa z 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 45, poz. 236 ze zm.).
u.k.p. – ustawa z 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 747 ze zm.).
u.o.k.k. – ustawa z 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 184 ze zm.).
u.p.p. – ustawa z 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1384 ze zm.).
u.p.p.p.s.a. – ustawa z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.).
u.p.t.z. – ustawa z 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1440 ze zm.).
u.s.g. – ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1515 ze zm.).
u.s.p. – ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1445 ze zm.).
u.s.w. – ustawa z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1392 ze zm.).
u.s.z.p.p. – ustawa z 25 września 1981 r. o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1543).
u.sz.z.r.p.s.p.p.n.p. – ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 192 ze. zm.).
u.z.z.w.z.o.ś. – ustawa z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 139 ze zm.).