Mieszkania komunalne otrzymuje tylko 16 procent rodzin, które starają się o ich przyznanie. Ustaliła to Najwyższa Izba Kontroli która zbadała, w jaki sposób gminy gospodarują lokalami komunalnymi i zaspokajają potrzeby mieszkaniowe swoich społeczności.

Kontrola wykazała, że gminy nie są w stanie pomóc większości rodzin, znajdujących się w trudnej sytuacji. Przyczyną jest brak mieszkań komunalnych. O ile w 2009 roku gminy miały ogółem 329 tysięcy lokali, to dwa lata później było ich mniej o 5 procent. To między innymi skutek wyprzedawania mieszkań, małej liczby nowych inwestycji oraz wyłączania budynków z eksploatacji ze względów technicznych.

NIK ustaliła też, że samorządy źle zarządzają nieruchomościami. We wszystkich skontrolowanych gminach prowadzono nieracjonalną politykę czynszową. Stawki ustalane były na zbyt niskim poziomie i pieniędzy nie wystarczało na utrzymanie lokali w dobrym stanie. Brakowało też pełnej ewidencji lokali, a część gmin nie miała wieloletnich programów gospodarowania posiadanymi mieszkaniami.

Izba zwraca uwagę, że w ostatnich dwóch latach wzrosła o jedną trzecią liczba wyroków sądowych, orzekających eksmisję z prawem do otrzymania lokalu socjalnego.

Gminy najczęściej nie mogły zapewnić lokali eksmitowanym. W konsekwencji rosły kwoty odszkodowań, co dodatkowo obciążało samorządowe budżety.