Wojewoda w sytuacji kryzysowej zdecyduje, by straże gminne podlegały dowództwu komendanta policji na danym terenie. – To kolejny ruch ograniczający naszą autonomię, który nie ma uzasadnienia – mówią samorządowcy.
Przygotowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji projekt rozporządzenia w sprawie form współpracy straży gminnej (miejskiej) z Policją oraz sposobu informowania wojewody o tej współpracy wynika ze zmian w ustawie antycovidowej z 28 października (Dz.U. z 2020 r. poz. 2112). Do ustawy o strażach gminnych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1795 ze zm.) w art. 9 wprowadzono nowe ustępy (5a i 5b). Dały one wojewodzie możliwość zarządzenia na czas określony użycia straży gminnych (miejskich) do wspólnych działań z policją w związku z „wystąpieniem różnych sytuacji kryzysowych”.
Obowiązujące rozporządzenie także przewiduje możliwość oddania straży pod dowództwo właściwego komendanta policji. Jednak takie uprawnienia przysługują wójtowi, burmistrzowi i prezydentowi miasta na wniosek wojewody lub komendanta. Te uprawnienia włodarzy mają z rozporządzenia zniknąć. O współpracy z policją w sytuacjach kryzowych decyduje bowiem wojewoda.
– Takie oddanie sił straży gminnych (miejskich) do dyspozycji właściwych miejscowo komendantów policji ma pozwolić na dyslokowanie strażników gminnych zgodnie ze wskazaniami komendanta policji, organizację wspólnych patroli bądź prowadzenie innych form współpracy, co wpływa na lepszą koordynację działań obu służb, a w konsekwencji na ich skuteczność – czytamy w uzasadnieniu projektu. Jak wskazano, ma to istotne znaczenie „w czasie powszechnego zagrożenia bezpieczeństwa publicznego, katastrofy, klęski żywiołowej, stanu zagrożenia epidemicznego, stanu epidemii lub innej sytuacji kryzysowej”.
Samorządowcy podkreślają, że straże miejskie chętnie podejmują współpracę z policją. Nowe uprawnienia dane wojewodom uważają za rozwiązania niepotrzebne. – Lepiej współpracować niż rozkazywać – podkreśla Marek Wójcik, ekspert Związku Miast Polskich.
Projektowane rozporządzenie zawiera przepis pozwalający zachować w mocy porozumienia o współpracy straży gminnych (miejskich) i policji zawarte na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów.
Etap legislacyjny
Projekt rozporządzenia skierowany do konsultacji