W sytuacji awaryjnej, czyli gdy na obszarze województwa nie będzie technicznych i organizacyjnych możliwości unieszkodliwiania odpadów komunalnych, wojewoda będzie mógł zarządzić o kierowaniu ich bezpośrednio na składowisko lub do spalenia.
– To bufor bezpieczeństwa w przypadku sparaliżowania systemu odbioru i zagospodarowania odpadów poprzez masową absencję pracowników wywołaną COVID-19 – zaznacza Związek Pracodawców Gospodarki Odpadami.
Jest to powrót do rozwiązań wprowadzonych wiosną, które automatycznie wygasły 5 września br. Teraz przywraca je kolejna nowelizacja ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, uchwalona przez Sejm.
Polecenie wojewody może dotyczyć przekazania niesegregowanych odpadów do innych instalacji niż komunalne, które zapewniają ich przetwarzanie (wydzielanie z odpadów zmieszanych frakcji nadających się do odzysku). Wojewoda będzie mógł także wydać decyzję o ich składowaniu lub przekazaniu do termicznego przekształcenia (spalenia) bez jakichkolwiek procesów wstępnych. Oznacza to, że za jego poleceniem śmieci z gospodarstw domowych mogą bezpośrednio trafiać na składowisko, omijając instalacje komunalne i sortownie.
Podczas wiosennej fali epidemicznej wojewodowie takich decyzji nie wydawali. Nie wyrażali także zgód na odejście od selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Mogli – i te uprawnienia także wracają – zmienić lub wyłączyć wymagania określone w regulaminie utrzymania czystości i porządku w gminach oraz w ustawie (o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1439).
Znowelizowana ustawa przywraca również inne uprawnienia, które wygasły. Na wniosek wójta, burmistrza lub prezydenta miasta wojewoda w zarządzeniu będzie znów mógł zmienić częstotliwość odbierania odpadów oraz sposób świadczenia usług przez PSZOK-i. Takie decyzje wiosną były podejmowane, ale też należały do rzadkości. Do wojewody małopolskiego do 5 września wpłynęło łącznie siedem wniosków, których efektem było jedno zarządzenie w sprawie zmiany częstotliwości odbierania wybranych frakcji w mieście i gminie Myślenice. Urzędy na Mazowszu, Warmii i Mazurach, a także w województwach: kujawsko-pomorskim, zachodniopomorskim, dolnośląskim, podkarpackim, lubelskim nie wprowadzały zmian w systemach gospodarki odpadami – wynika z odpowiedzi udzielonych DGP.
Zmiany dotyczą także kompetencji wojewody w zakresie zakaźnych odpadów medycznych. W drodze decyzji administracyjnej wojewoda będzie mógł wydać polecenie m.in. organom samorządu terytorialnego, a w przypadku przedsiębiorców skierować wniosek do ministra zdrowia.

Etap legislacyjny Nowelizacja uchwalona przez Sejm