Rozszerzenie katalogu klęsk żywiołowych uprawniających do udzielania pomocy poszkodowanym zakłada projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków klęsk żywiołowych przygotowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Nie tylko zastąpi on ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (Dz.U. z 2018 r. poz 4073 ze zm.), ale też rozszerzy jej zakres na klęski żywiołowe inne niż powódź. Mankamentem obecnie obowiązującego aktu jest bowiem to, że ogranicza się on tylko do skutków powodzi w rozumieniu ustawy – Prawo wodne (Dz.U. z 2018 r. poz. 2268 ze zm.)
W konsekwencji z jego rozwiązań nie mogły korzystać podmioty poszkodowane w wyniku innych klęsk żywiołowych, np. huraganów, wyładowań atmosferycznych, osunięć ziemi, które też powodują szkody m.in. w budynkach i lokalach mieszkalnych oraz budynkach gospodarczych. Projekt rozszerza możliwość wypłaty zasiłków klęskowych także w przypadku wystąpienia skutków innych klęsk żywiołowych innych niż powódź.
Proponuje też przekazanie kompetencji do wypłaty doraźnych zasiłków osobom poszkodowanym w wyniku zdarzeń losowych bezpośrednio wójtowi, burmistrzowi i prezydentowi miasta. Ma to odciążyć pracowników ośrodków pomocy społecznej, którzy mogliby wtedy skoncentrować się na organizowaniu bezpośredniej pomocy osobom potrzebującym schronienia, posiłku i leków, a nie na przeprowadzaniu wywiadów środowiskowych u każdej osoby poszkodowanej wnioskującej o przyznanie wsparcie. Weryfikacja zasadności przyznania zasiłku dokonywana będzie przez organ wypłacający zasiłek po jego wypłacie.
Przewidziano też sankcje za nieterminowe załatwienie spraw związanych z przyznawaniem zasiłków. W przypadku rażącego naruszenia przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) terminu dwóch dni na wydanie decyzji w sprawie zasiłku, wojewoda będzie mógł wymierzyć im karę w wysokości do 100 zł za każdy dzień zwłoki.
Nowelizacja przekazuje wojewodom kompetencje do określenia w formie aktu prawa miejscowego wykazu gmin lub miejscowości, na terenie których będą mogły być wypłacane zasiłki klęskowe. Ma to przyspieszyć proces udzielania pomocy poszkodowanym. Procesowanie aktów prawa miejscowe jest bowiem mniej sformalizowane niż procedowanie rozporządzeń Rady Ministrów.
Projekt zakłada możliwość przeniesienia planowanych wydatków budżetowych w celu zapewnienia finansowania rozwiązań wprowadzanych zarówno rozporządzeniem, jak i aktem prawa miejscowego. Przewiduje też podwyższenie kwoty zasiłku klęskowego z 2 tys. zł do 6 tys. zł.
Etap legislacyjny
Projekt w konsultacjach