Uchwały rad miast w Skarżysku-Kamiennej i Jaworznie dotyczące najmu mieszkań gminnych są niezgodne z ustawą o ochronie lokatorów oraz konstytucją – uznał rzecznik praw obywatelskich i zaskarżył je do sądów administracyjnych.
Jeden z zakwestionowanych zapisów uchwały ze Skarżyska-Kamiennej głosi, że do najmu mieszkania uprawnieni są mieszkańcy, którzy nie posiadają tytułu prawnego do lokalu lub budynku mieszkalnego oraz w ostatnich 10 latach nie zbyli swych praw do takich nieruchomości. RPO za niedopuszczalne uznał uzależnienie pomocy mieszkaniowej – innej niż lokal socjalny – od braku tytułu prawnego do innego mieszkania.
W ocenie Adama Bodnara niezgodny z prawem jest też warunek niezbywalności przez 10 lat prawa do lokalu lub budynku. Zapis ten nie uwzględnia sytuacji życiowej uprawnionego. Do zbycia mogło przecież dojść np. w wyniku rozwodu i związanego z nim podziału majątku.
Zastrzeżenia budzi także zapis, że dwukrotna rezygnacja z przyjęcia wskazanego lokalu powoduje skreślenie z listy oczekujących. RPO zwraca uwagę, że odmowa może wynikać z nieodpowiedniego standardu mieszkania, np. niedostosowanego do niepełnosprawności potencjalnego lokatora.
W uchwale z Jaworzna Adam Bodnar zakwestionował m.in. zapis, zgodnie z którym odmowa przyjęcia oferowanego lokalu skutkuje przesunięciem na koniec listy oczekujących, a kolejna – skreśleniem z niej. Choć w tym roku uchwałę zmieniono, to zdaniem rzecznika brzmienie tego przepisu wciąż jest sprzeczne z prawem. W wyniku odmowy dana osoba traci bowiem uprawnienie do lokalu komunalnego, mimo iż nie zachodzą do tego żadne ustawowe podstawy.
– Ponadto przepis nie zawiera kryteriów, na podstawie których można byłoby ocenić, kiedy dochodzi do odmowy nieuzasadnionej – napisał RPO w skardze do WSA.