Założenie gospodarstwa agroturystycznego jest proste i niedrogie. Na przygotowanie jednej kwatery potrzeba maksymalnie 5 tys. zł.
W tym roku wakacje w kraju planuje spędzić o 30 proc. więcej Polaków niż przed rokiem. Większość z nich poszukiwać będzie tanich noclegów, w tym w agroturystyce. W Unii już co dziesiąte gospodarstwo rolne utrzymuje się z agroturystyki, w największym stopniu we Francji, Austrii, Niemczech, Irlandii. W Polsce agroturystyka również zaczyna odgrywać coraz większa rolę. Szacuje się, że utrzymuje się z niej już ponad 12 tys. gospodarstw, które oferują ponad 180 tys. kwater. Z agroturystyki korzysta już 1,5 mln osób. Co roku liczba ta zwiększa się od kilku do kilkunastu procent.

Wniosek do gminy

Najłatwiej jest uruchomić kwaterę agroturystyczną rolnikowi, czyli właścicielowi przynajmniej 1 ha ziemi uprawnej ubezpieczonej w KRUS. Nie musi on bowiem rejestrować działalności gospodarczej.
- Chyba że chce oferować więcej niż 5 pokoi gościnnych, a jego obrót w skali roku przekroczy 10 tys. euro - zaznacza Luiza Rola z Polskiej Federacji Turystyki Wiejskiej Gospodarstwo Gościnne.
Wówczas rolnik musi zarejestrować firmę oraz odprowadzać podatki z tytułu prowadzonej działalności. Podobny obowiązek spoczywa na osobie, która nie jest rolnikiem, a chce uruchomić kwaterę agroturystyczną. Tego typu działalność musi być więc w jej przypadku zarejestrowana. Należy zawiadomić Urząd Skarbowy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, GUS.
Kolejnym krokiem jest wystąpienie z wnioskiem do urzędu gminy, aby obiekt, w którym będą wynajmowane pokoje, został wpisany do ewidencji obiektów świadczących usługi agroturystyczne. Dotyczy to budynków, nienależących do obiektów hotelowych. Obowiązek ewidencji wynika z ustawy z 1997 roku o usługach turystycznych.
Można też wystąpić o kategoryzację obiektu, która jest odpłatna, ale nieobowiązkowa. Występuje się o nią do Polskiej Federacji Turystyki Wiejskiej.
- W przydatku członków Federacji opłata wynosi 350 zł. Dla osób niezrzeszonych jest dwukrotnie wyższa - mówi Luiza Rola.
Mimo dodatkowych kosztów warto się zdecydować. Szczególnie że wiele władz lokalnych pokrywa wydatki z nią związane. Słynie z tego Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego.





Obcokrajowcy lubią foldery

Taki obiekt będzie uwzględniany we wszelkich folderach czy broszurach dotyczących agroturystyki polskiej. Niektóre z nich prezentowane są na międzynarodowych targach. Kategoryzacja, która określa standard obiektów, jest szczególnie istotna, jeśli chcemy przyjmować u siebie turystów z zagranicy. Na zachodzie Europy agroturystyka cechuje się wysoką jakością. Takiej jakości turyści z Niemiec czy Francji poszukują także w innych krajach, a oferta ze znakiem jakości jest bardziej wiarygodna dla turystów.
Kategoryzacja jest przyznawana na okres dwóch lat.
- Osoby będące członkiem Federacji mogą ubiegać się o jej przedłużenie na okres kolejnych czterech lat - zauważa Luiza Rola.
Dodaje, że na koniec 2008 roku w kraju aktualną rekomendację dotycząca kategoryzacji posiadało około 1 tys. gospodarstw agroturystycznych.
Przy kategoryzacji bierze się pod uwagę przede wszystkim usytuowanie obiektu i jego otocznie. Ważny jest jego stan, czystość, wyposażenie i umeblowanie pokoi gościnnych, różnego rodzaju udogodnienia (sprzęt AGD, RTV). Osoby, które znają języki obce, mają dużą wiedzę o regionie, mogą liczyć na wyższą ocenę.
Koszty urządzenia pokoi zależą od stylu i wyposażenia. W sumie na uruchomienie działalności trzeba przeznaczyć kilkadziesiąt tysięcy złotych. Nie warto oszczędzać na wyposażeniu, bo wymagania turystów rosną.
- Zamiast wersalki, która obniża standard pokoju, lepiej wybrać łóżko. Podstawą jest też pokój z własną łazienką - zauważa Luiza Rola.
Warto wydzielić aneks kuchenny, który zostanie wyposażony w podstawowe sprzęty kuchenne. W pokoju standardowo powinny znaleźć się łóżka, szafa, stolik nocny, stół, krzesła. Największym powodzeniem wśród turystów cieszą się pokoje dwu- i trzyosobowe. Dobrze jest jednak przeznaczyć na nie większą powierzchnię, by istniała możliwość zrobienia dostawki dla jeszcze jednej osoby. Pokoje grupowe cieszą się mniejszym popytem. Dlatego nie warto w nie inwestować, bo rotacja nimi będzie znacznie mniejsza w skali roku.
Przygotowując pokój gościnny, nie trzeba zawiadamiać sanepidu. Można jednak spodziewać się kontroli z jego strony, zwłaszcza jeśli będziemy serwować gościom posiłki. Wówczas miejsce, w którym będą one przygotowywane i podawane, powinno spełniać określone wymogi (broszura zawierająca wskazówki jest dostępna odpłatnie w Polskiej Federacji Turystyki Wiejskiej).

Konkurencja ma znaczenie

Przystępując do organizowania kwater agroturystycznych, warto sprawdzić, jaka jest konkurencja w okolicy. Dziś sam nocleg to za mało. Warto zaproponować również wyżywienie, sprzęt, który umili pobyt gościom. Mogą to być bryczka konna, łódki, kajaki, rowery, narty biegowe czy zjazdowe. Jeśli w okolicy są atrakcje dodatkowe, jak wyciągi narciarskie, baseny, jezioro, zabytki do zwiedzania, wówczas można zdecydować się na prowadzenie agroturystyki przez cały rok.
- Cena pokoju zaczyna się już od 20 zł od osoby, a dochodzi do ponad 100 zł. Podobnie jest z wyżywieniem, którego cena waha się od 25 zł do 120 zł od osoby - mówi Luiza Rola.
Przyjęło się, że narzut dla właściciela wynosi 15-20 proc. Jak zauważa Luiza Rola, będzie on większy, jeśli w gospodarstwie jest też hodowla zwierząt czy uprawa owoców lub warzyw. Wówczas marża właściciela może przekroczyć 50 proc. podanej ceny.
KATEGORYZACJI PODLEGAJĄ
Pokoje gościnne - pomieszczenie urządzone i wyposażone tak, by mogło pełnić rolę sypialni dla maksimum czterech osób.
Pokoje grupowe - pomieszczenia sypialne przeznaczone dla więcej niż czterech osób, z dostępem do łazienki, WC i pomieszczeń wspólnych.
Samodzielne jednostki mieszkalne - obiekt wynajmowany w całości jednej rodzinie. Jednostka taka obejmuje: mieszkania wakacyjne, w skład których wchodzą trzy sypialnie, kuchnia, kącik wypoczynkowy, łazienka oraz domy wolno stojące.
Przyzagrodowe pole namiotowe - miejsce do rozbicia namiotu lub ustawienia przyczepy kempingowej.
Kategorie, jakie mogą uzyskać pokoje gościnne i samodzielne jednostki mieszkalne: standard, kategoria I, kategoria II, kategoria III. Pokoje grupowe i przyzagrodowe pola namiotowe mogą uzyskać tylko kategorię standard.
SPOSOBY OPODATKOWANIA
● karta podatkowa - w przypadku świadczenia usług hotelarskich, polegających na wynajmie pokoi gościnnych oraz domków turystycznych z możliwością wydawania posiłków. Warunkiem jest jednak: by liczba dostępnych pokoi nie przekraczała 12, nie korzystać z usług osób niezatrudnionych przez siebie, nie prowadzić działalności pozarolniczej. O stawce podatku, która jest uzależniona od wielkości miejscowości, w której usługa jest wykonywana, decyduje co roku urząd skarbowy.
● ryczałt ewidencjonowany - mogą z niego skorzystać osoby prowadzące działalność zaliczaną do usług hoteli oraz usług świadczonych przez obiekty noclegowe turystyki i inne miejsca krótkotrwałego zakwaterowania, podatnicy, którzy rozpoczynają wykonywanie działalności w roku podatkowym i nie korzystają z opodatkowania w formie karty podatkowej lub osoby, które wybrały tę formę, składając pisemne oświadczenie.
● zasady ogólne - podatek jest wyliczany według skali podatkowej i zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych. Powstaje wówczas obowiązek prowadzenia księgi przychodów i rozchodów. Wpłaty na podstawie deklaracji PIT-5.
• VAT - osoby prowadzące agroturystykę, bez względu na to, czy korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, czy też ze zwolnienia podmiotowego od VAT, są zobowiązane do prowadzenia ewidencji sprzedaży. Jej brak grozi oszacowaniem i ustaleniem podatku przy zastosowaniu 22-proc. stawki VAT.