Nawet pracownik przebywający na urlopie wypoczynkowym czy osoba w wieku przedemerytalnym może zostać zwolniona z pracy.

Przepisy gwarantujące ochronę stosunku pracy pewnym grupom pracowników nie mają charakteru absolutnego. 40 grup pracowników chronionych przed zwolnieniem. Pracodawcy chcą zmian>>

Wypowiedzenie podczas choroby

Pracownik jest więc chroniony przez zwolnieniem w czasie usprawiedliwionej nieobecności w pracy, jeśli jego nieobecność w pracy jest usprawiedliwiona i nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. To oznacza, że wypowiedzenie wręczone osobie przebywającej na zwolnieniu lekarskim będzie bezskuteczne. Ochronie nie podlega jednak pracownik, który zachorował już w okresie dokonanego wypowiedzenia umowy o pracę.

Prawo nie chroni również pracownika, który choruje przez długi okres czasu. Pracodawca może więc rozwiązać umowę z pracownikiem bez zachowania okresu wypowiedzenia, kiedy pracownik z powodu choroby był w pracy nieobecny:

  • dłużej niż trzy miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż sześć miesięcy,
  • dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze trzy miesiące – gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej sześć miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zakaźną.

W drugim przypadku okres ochronny trwa w sumie od 9 lub 12 miesięcy, bowiem pracownika można zwolnić dopiero, gdy po wyczerpaniu okresu zasiłkowego (182/270 dni) otrzymał prawo do świadczenia rehabilitacyjnego i pobiera je przez okres dłuższy niż 3 miesiące.

Zwolnienie z powodu innych nieobecności. Zwolniony może zostać także pracownik, który opiekuje się dzieckiem, ale nie ma już prawa do pobierania zasiłku opiekuńczego. Kiedy przysługuje zasiłek opiekuńczy na chore dziecko, przeczytasz tutaj>> Ponadto, jeśli nieusprawiedliwiona nieobecność pracownika w firmie trwa dłużej niż jeden miesiąc, także grozi mu dyscyplinarka.

Jednak nie można rozwiązać w trybie natychmiastowym umowy z pracownikiem, który po ustaniu przyczyny nieobecności stawił się w pracy. Co więcej, pracodawca powinien w miarę możliwości ponownie zatrudnić pracownika, który w okresie sześciu miesięcy od rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych przez pracownika, zgłosi swój powrót do pracy niezwłocznie po ich ustaniu.

Zwolnienie na urlopie

Chroniony przez zwolnieniem jest także pracownik przebywający na urlopie - chodzi o wszystkie rodzaje urlopów, nie tylko wypoczynkowy - a więc także macierzyński czy ojcowski. Podczas urlopu nie można też pracownikowi wręczyć wypowiedzenia zmieniającego. O wypowiedzeniu zmieniającym więcej przeczytasz tutaj>>
Jednak pracownika na urlopie, jak również w czasie usprawiedliwionej nieobecności w pracy, można zwolnić w trybie dyscyplinarnym, jeśli dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, o czym pracodawca dowiedział się w trakcie jego nieobecności w pracy. Kiedy dokładnie można natychmiast zwolnić pracownika, przeczytasz tutaj>> Przepisy ochronne przed wypowiedzeniem nie obowiązują również w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.
Co więcej, jeżeli upadający lub będący w stanie likwidacji pracodawca zatrudnia co najmniej 20 pracowników, to obowiązują przepisy o zwolnieniach grupowych. Zgodnie z nimi, dopuszczalne jest zwolnienie pracownika w czasie urlopu trwającego co najmniej 3 miesiące, jeżeli upłynął już okres uprawniający pracodawcę do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

3. Ochrona kobiet w ciąży

Za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych lub w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji firmy można zwolnić także kobietę w ciąży i w czasie urlopu macierzyńskiego, pomimo że generalnie jest ona chroniona przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem stosunku pracy. Ochrona nie obowiązuje w ogóle jedynie w przypadku kobiet zatrudnionych na okres próbny nie przekraczający jednego miesiąca.

Zobacz, kiedy kobiecie w ciąży trzeba przedłużyć umowę>>

Ciężarną pracownicę lub młoda matkę można także zwolnić w przypadku, gdy popełniła w czasie trwania umowy o pracę przestępstwo, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, a przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem oraz w razie zawinionej utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Zwolnienie przed emeryturą

Trwałość zatrudnienia mają zagwarantowane także osoby, którym brakuje mniej niż czterech lat do osiągnięcia wieku emerytalnego, pod warunkiem, że z osiągnięciem tego wieku okres zatrudnienia będzie umożliwiał im uzyskanie prawa do emerytury.

Natomiast ochrona przedemerytalna nie obowiązuje, jeśli pracownik uzyskał prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy oraz podobnie jak w pozostałych przypadkach - w razie upadłości lub likwidacji zakładu pracy oraz gdy istnieją podstawy do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. Szczegółowo o tym, kiedy można zwolnić pracownika w wieku przedemerytalnym, przeczytasz tutaj>>