Pracownik jest zatrudniony na pełny etat z wynagrodzeniem 2000 zł plus premia wynikająca z umowy o pracę w wysokości 500 zł. W tym miesiącu miał 4 nadgodziny (z dodatkiem 50 proc.). Poprzednio nadgodziny miał w styczniu 2016 r. (12 godzin z dodatkiem 50 proc.) oraz w lutym 2016 r. (2 godziny z dodatkiem 50 proc.). Wynagrodzenie jest wypłacane zawsze w ostatnim dniu miesiąca. Jakiej wysokości wynagrodzenie powinien otrzymać za kwiecień 2016 r., jeśli w tym miesiącu korzysta z urlopu wypoczynkowego (2 dni) oraz z opieki nad zdrowym dzieckiem (4 godziny)?
Należy pamiętać, że inne zasady obowiązują przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, a inne w przypadku wynagrodzenia za nieobecność usprawiedliwioną niebędącą urlopem, jaką jest np. zwolnienie z tytułu opieki nad zdrowym dzieckiem z art. 188 kodeksu pracy (ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm., dalej: k.p.). Wynagrodzenie za urlop jest uregulowane w rozporządzeniu w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (dalej: rozporządzenie urlopowe), natomiast wynagrodzenie za zwolnienie od pracy z prawem do wynagrodzenia reguluje rozporządzenie w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy.
Ma to znaczenie, jeśli pracownikowi wypłaca się zmienne składniki wynagrodzenia, jak np. wynagrodzenie za nadgodziny. W przypadku premii określonej w umowie jako 500 zł i wypłacanej co miesiąc należy ją traktować jako stały składnik wynagrodzenia, zatem także w kwietniu 2016 r. zatrudniony winien otrzymać premię w takiej kwocie. Mimo urlopu wypoczynkowego oraz zwolnienia na opiekę powinien otrzymać płacę zasadniczą w pełnej wysokości. Zgodnie bowiem z par. 7 rozporządzenia urlopowego składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się w wynagrodzeniu urlopowym w wysokości należnej pracownikowi w miesiącu wykorzystania urlopu, a zgodnie z par. 5 rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy, licząc wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy, w którym pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, należy stosować zasady jak przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop.
Powyższe rozporządzenia odmiennie traktują wyłącznie zaliczanie do wynagrodzenia jego zmiennych składników. Rozporządzenie urlopowe nakazuje wliczać zmienne składniki wypłacone w miesiącach poprzedzających, a więc w omawianym przypadku składniki wypłacone w styczniu, lutym i marcu 2016 r. Natomiast do obliczenia wynagrodzenia za opiekę z art. 188 k.p. należy przyjąć zmienne składniki wypłacone w miesiącu, w którym przypadło to zwolnienie, czyli w kwietniu 2016 r. [ramka] ©?
Wyliczenie należności płacowych za kwiecień 2016 roku
Pracownik ma otrzymać 2000 zł płacy zasadniczej oraz 500 zł premii. Dodatkowo należy mu zapłacić za godziny ponadwymiarowe, tj. 4 godziny z dodatkiem 50 proc.
KROK 1. Wynagrodzenie i dodatek za godziny nadliczbowe
Norma czasu pracy w kwietniu wynosi 168 godzin. Zatem aby obliczyć wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, należy podzielić 2500 zł (czyli składniki, jakie pracownik otrzymuje stale i systematycznie) przez 168 godzin (tj. norma czasu pracy w kwietniu 2016 r.), co daje 14,88 zł za godzinę.
Dodatek 50 proc. za godziny nadliczbowe oblicza się wyłącznie z płacy zasadniczej, czyli:
2000 zł : 168 godzin = 11,90 zł x 50 proc. = 5,95 zł za godzinę.
Wobec tego za 4 godziny nadliczbowe w kwietniu pracownik winien otrzymać:
4 x (14,88 zł + 5,95 zł) = 4 x 20,83 zł = 83,32 zł.
KROK 2. Dodatkowe wynagrodzenie za zwolnienie z art. 188 k.p.
Powyższe wyliczenie jest podstawą do obliczenia dodatkowego wynagrodzenia za opiekę nad dzieckiem. Należy je podzielić przez liczbę godzin przepracowanych w kwietniu 2016 r. (168 normalnych plus 4 nadgodziny) i następnie pomnożyć przez liczbę godzin nieobecności (4 godziny opieki z art. 188 k.p.). Zatem:
83,32 zł : 172 godziny x 4 godziny = 0,48 zł x 4 godziny = 1,92 zł dodatku.
KROK 3. Dodatkowe wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy
Aby obliczyć dodatkowe wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy, należy zastosować zmienne składniki wypłacone w trzech poprzedzających miesiącach oraz liczbę godzin przepracowanych w tych miesiącach.
W styczniu pracownik przepracował 152 normalne godziny i 12 ponad wymiar i otrzymał za nie wynagrodzenie w wysokości 276,36 zł.
W lutym przepracował 168 normalnych godzin plus 2 ponad wymiar z wynagrodzeniem 41,66 zł. W marcu pracował 176 godzin, bez nadgodzin, zatem nie wystąpiły zmienne składniki wynagrodzenia.
Do obliczenia dodatku w związku z urlopem wypoczynkowym w kwietniu należy zsumować zmienne składniki wypłacone w miesiącach poprzedzających, czyli:
276,36 zł + 41,66 zł + 0 zł = 318,02 zł.
Następnie należy zsumować liczbę godzin przepracowanych w tych miesiącach, czyli:
152 + 12 + 168 + 2 + 176 = 510 godzin.
Sumę zmiennych składników należy podzielić przez sumę godzin, aby otrzymać dodatkowe wynagrodzenie urlopowe za 1 godzinę, czyli:
318,02 zł : 510 godzin = 0,62 zł.
Wynik należy pomnożyć przez ilość godzin urlopu pracownika w kwietniu 2016 r., czyli 16 godzin (2 dni po 8 godzin), aby otrzymać dodatek za urlop wypoczynkowy:
0,62 x 16 godzin = 9,92 zł.
KROK 4. Wynagrodzenie za kwiecień 2016 r.
Wobec powyższego za kwiecień 2016 r. pracownik powinien otrzymać oprócz płacy zasadniczej (2000 zł) i premii (500 zł) wynagrodzenie za nadgodziny (83,32 zł), dodatek za nieobecność w związku z opieką nad zdrowym dzieckiem (1,92 zł) oraz dodatek za urlop wypoczynkowy (9,92 zł). Łączne wynagrodzenie brutto pracownika wyniesie zatem 2595,16 zł.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. nr 2, poz. 14 ze zm.).
Rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy (Dz.U. nr 62, poz. 289 ze zm.).