Liczba Ukraińców pracujących w Polsce stale rośnie. Są potrzebni polskiej gospodarce i cenieni m.in. za pracowitość. Z ich zatrudnieniem wiąże się kilka dodatkowych obowiązków.

Obywatele Ukrainy chcący pracować w Polsce należą do grupy obcokrajowców zza wschodniej granicy, którzy podlegają nieco łatwiejszym procedurom legalizacji pracy w Polsce. Do tego samego grona należą tak pracownicy z Rosji, Mołdowy, Armenii, Białorusi i Gruzji.

Aby legalnie zatrudnić pracownika z Ukrainy trzeba złożyć we właściwym dla siedziby firmy powiatowym urzędzie pracy dokument o nazwie: Oświadczenie o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi. Kiedy PUP zarejestruje dane oświadczenie, wówczas pracodawca może je odebrać i od tego momentu legalnie zatrudnić pracownika z Ukrainy. Nie jest przy tym wymagany tzw. test rynku pracy. Rejestracja oświadczenia zajmuje urzędom czasem jeden dzień, czasem znacznie dłużej. Na podstawie takiego dokumentu obywatel Ukrainy może ubiegać się o wizę roboczą (wiza turystyczna lub innego przeznaczenia nie pozwala na podjęcie pracy zarobkowej w Polsce). Szczegółowe informacje na temat wiz dla Ukraińców znajdują się na stronie polskiej ambasady w Kijowie (link). Cudzoziemca można w Polsce zatrudnić tylko na podstawie umowy pisemnej, w szczególności umowy o pracę lub w oparciu o umowę cywilnoprawną.

Pracownika cudzoziemca zatrudnionego na umowę o pracę należy normalnie, podobnie jak polskiego pracownika, zgłosić w ciągu 7 dni do ubezpieczenia drukiem ZUS ZUA, z tym wyjątkiem, że zamiast numeru PESEL należy wpisać numer paszportu. Obywatela Ukrainy należy ponadto zameldować w miejscu pobytu według standardowej procedury.

W oświadczeniu należy wpisać dane identyfikacyjne firmy zatrudniającej oraz zatrudnianego pracownika, a także m.in. miejsce wykonywania pracy, zawód oraz dane dotyczące wizy. świadczeniu - co bardzo istotne - należy wpisać także okresy, w których ma być wykonywana praca. Łączny okres wykonywania pracy nie może przekroczyć 6 miesięcy (180 dni) w ciągu kolejnych 12 miesięcy.

Co jednak, gdy 180-dniowy okres pracy dobiega do końca i ukraiński pracownik nadal chce pracować w Polsce? Wówczas są dwie ścieżki. Pierwsza, uproszczona, polega na ubieganiu się o jednolite zezwolenie na pobyt czasowy i pracę. Druga ścieżka to ubieganie się o zezwolenie na pracę. Oba wnioski należy kierować do właściwego miejscowo wydziału spraw cudzoziemców urzędu wojewódzkiego (zobacz adresy wydziałów spraw cudzoziemców).

W razie potrzeby Ukraińcy (tak samo jak inni cudzoziemcy) mogą skorzystać z bezpłatnej pomocy prawnej (lista radców prawnych, adwokatów i organizacji pozarządowych). Na stronie Urzędu ds. Cudzoziemców znajdują się także formularze rozmaitych wniosków, które są niezbędne obywatelom państw obcych przebywających w Polsce, w tym m.in. wniosek o przedłużenie wizy (link).