Odbyłam obowiązkowe szkolenie BHP. Napisałam test, który był warunkiem pozytywnego zaliczenia kursu. Następnie firma szkoleniowa wystawiła zaświadczenie o ukończeniu kursu, które przekazała kadrom w przedsiębiorstwie, w którym pracuję. Gdy chciałam uzyskać oryginał zaświadczenia lub potwierdzoną za zgodność z oryginałem kopię dokumentu, kadrowa poinformowała mnie, że zaświadczenie musi być przechowywane w aktach pracowniczych i nie może mi go wydać. Czy nie wprowadzono mnie w błąd? Lubię mieć porządek w papierach, dlatego proszę o sugestię, czy powinnam domagać się wydania dokumentu – pyta pani Magdalena
Danuta Rutkowska, rzeczniczka głównego inspektora pracy / Dziennik Gazeta Prawna
Z opisu sytuacji wynika, że pracownicy kadr w firmie, w której zatrudniona jest pani Magdalena, wprowadzili ją w błąd.
Pracodawcy nie wolno dopuścić pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę do wykonywania obowiązków służbowych, nim ten nie przejdzie obowiązkowego szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP). Tego typu kurs odbywa się po raz pierwszy wraz z zatrudnieniem, a później okresowo w regularnych odstępach (różnych dla określonych grup stanowisk). Każde szkolenie okresowe musi być zakończone egzaminem sprawdzającym przyswojenie przez uczestnika wiedzy objętej programem kursu. Dokumentem potwierdzającym zaliczenie szkolenia jest zaświadczenie. I tu pojawia się pytanie, co się dzieje z tym dokumentem.
Prawdą jest, że w aktach pracowniczych musi pozostać ślad po odbytym kursie. Być może wątpliwości kadrowej spowodował zapis par. 6 ust. 2 pkt 2 lit. b rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie (...) sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika, że w aktach przechowuje się zaświadczenia o ukończeniu wymaganego szkolenia BHP.
Z drugiej jednak strony mamy doprecyzowujący tę regulację zapis par. 15 ust. 3 rozporządzenia ministra gospodarki i pracy w sprawie szkolenia w dziedzinie BHP, który mówi, że w aktach przechowuje się odpis – a więc nie oryginał – zaświadczenia o ukończeniu szkolenia. Oznacza to, że oryginał powinien znaleźć się w rękach pracownika. Czytelniczka ma więc prawo domagać się wydania dokumentu (patrz opinia eksperta).
W opisywanym przypadku warto postawić na swoim. Dlaczego? Otóż aktualne zaświadczenie o szkoleniu okresowym ukończonym w czasie pracy w jednej firmie może stanowić podstawę do zwolnienia z udziału w tego typu szkoleniu u nowego pracodawcy, jeśli dana osoba zdecyduje się zmienić pracę, a charakter obowiązków wykonywanych w nowej firmie będzie podobny do tego, co robiła w poprzedniej. Termin ważności zaświadczenia zależy od rodzaju zajęcia wykonywanego przez pracownika, przykładowo dla osób zajmujących stanowiska administracyjno-biurowe wynosi do sześciu lat.
Posłużmy się przykładem: pracownik sekretariatu zmienia pracę. W nowym zakładzie może przedłożyć zaświadczenie o ukończeniu kursu BHP zdobyte jeszcze u poprzedniego pracodawcy. Dzięki temu w nowym miejscu pracy będzie mógł zostać zwolniony z obowiązku udziału w szkoleniu. Jeśli jednak nie będzie w takiej sytuacji dysponował oryginałem dokumentu, nie skorzysta z tego typu ułatwienia.
Podstawa prawna
Art. 2373 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.). Par. 6 ust. 2 pkt 2 lit. b rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz.U. z 1996 r. nr 62, poz. 286 ze zm.). Par. 15–16 rozporządzenia ministra gospodarki i pracy w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2004 r. nr 180, poz. 1860 ze zm.).
OPINIA EKSPERTA
Po ukończeniu szkolenia okresowego w dziedzinie BHP z wynikiem pozytywnym pracownik otrzymuje zaświadczenie, niezależnie, czy organizatorem szkolenia był jego pracodawca, czy jednostka organizacyjna (zewnętrzna). Zaświadczenie to jest własnością pracownika i stanowi dokument potwierdzający ukończenie przez niego szkolenia okresowego.
Jeżeli organizatorem szkolenia był pracodawca, to po zakończeniu szkolenia wydaje on pracownikowi zaświadczenie i sporządza jego odpis w celu wpięcia go do akt osobowych tego pracownika. Natomiast jeżeli szkolenie organizowała jednostka zewnętrzna, to otrzymane od niej zaświadczenie pracownik przedkłada pracodawcy, który sporządza jego kserokopię, potwierdza na niej zgodność z oryginałem i wpina ją do akt osobowych pracownika. Zaświadczenie zaś zwraca pracownikowi.