Pani Monika stara się łączyć wychowanie dziecka z pracą na pełen etat. – Problem w tym, że grafik moich zajęć jest bardzo niekorzystny – wyznaje czytelniczka. – W tym miesiącu po raz kolejny mam godziny nocne. Ponadto często muszę zostawać w pracy po godzinach. Młodsza córka ma dwa lata i potrzebuje matki, a ja ciągle jestem poza domem. Szef powiedział, że nie przysługuje mi żadna ochrona. Czy to prawda – pyta pani Monika.
Pracujący w nocy to taka osoba, której każda doba pracownicza składa się z co najmniej trzech godzin nocnych. Szczególną ochroną cieszy się też pracownik, którego 1/4 okresu rozliczeniowego przypada na porę nocną. Ta pora obejmuje osiem godzin pomiędzy godzinami 21 a 7. Bliższe sprecyzowanie godzin nocnych należy do pracodawcy. Nie ma więc żadnych przeszkód, aby szef zdecydował, że czas pracy pomiędzy godzinami 21 a 23 lub 5 a 7 będzie zaliczał się do pory dziennej. Decyzje powinny być uwzględnione w regulaminie pracy.
Nawet jeśli czytelniczki nie można uznać za pracującą w nocy, to jako matka trzyletniej córki również ma swoje uprawnienia. Rodzic dziecka, które nie ukończyło lat czterech, nie może być zatrudniony ani w godzinach nadliczbowych, ani w porze nocnej, jeśli nie wyrazi na to zgody. Nie ma znaczenia, czy pracuje w nocy stale, czy jedynie sporadycznie.
Złożenie specjalnego oświadczenia pozwoli skorzystać z tych uprawnień. W piśmie do działu kadr lub przełożonego należy powołać się na przepisy kodeksu pracy. Czytelniczka powinna wskazać, że jako rodzic podlegający ochronie nie wyraża zgody na pracę w nocy i w godzinach nadliczbowych.
Takie oświadczenie nie może być podstawą dyskryminowania pracownika, a w szczególności wypowiedzenia umowy. Tworząc nowy grafik, szef będzie musiał wziąć pod uwagę sytuację rodzinną pani Moniki. Wyznaczenie godzin pracy w nocy lub w zwiększonym wymiarze opiekunowi dziecka do lat 4 bez jego zgody to wykroczenie przeciwko prawom pracownika.
Podstawa prawna
Art. 1517 par. 1, 2, 3, art. 178 par. 2, art. 281 pkt 5 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.).