Jeśli typowani do zwolnienia pracownicy nie należą do związku zawodowego, firma nie może przekazywać mu informacji o ich zarobkach lub stażu pracy.
dr Edyta Bielak-Jomaa generalny inspektor ochrony danych osobowych / Dziennik Gazeta Prawna
W ramach procedury redukcji etatów pracodawca może typować osoby do zwolnień na podstawie kryterium np. stażu pracy lub sytuacji materialnej zatrudnionego (jego gospodarstwa domowego). Tego typu danych o konkretnym pracowniku nie może jednak udostępniać organizacjom związkowym, jeśli nie należy on do związku lub nie został objęty jego obroną.
Tak wynika z decyzji generalnego inspektora ochrony danych osobowych (DOLiS/DEC-1083/13) w sprawie firmy, która przeprowadzała redukcję etatów. Ustaliła ona ze związkami zawodowymi kryteria kolejności wypowiadania umów poszczególnym osobom z przyczyn niedotyczących pracodawcy. Należały do nich m.in. staż pracy i sytuacja materialna zatrudnionego. Firma sporządziła zestawienie takich informacji, przy czym wykorzystała m.in. dane o łącznej wysokości dochodów wszystkich członków rodziny pracownika, jeśli ubiegał się on o przyznanie wsparcia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Wgląd do takiego zestawienia uzyskały związki, co zakwestionowała pracownica, która do nich nie należała i nie podlegała ich obronie na zasadach dotyczących członków związku.
W odpowiedzi na skargę GIODO podkreślił, że przetwarzanie danych np. o sytuacji materialnej pracownika w ramach procedury typowania do zwolnień jest zgodne z prawem. Jest to niezbędne dla zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z prawa – firma ma prawo rozwiązać umowę o pracę i wytypować osobę do zwolnienia. Z kolei udostępnienie takich informacji związkom w omawianym przypadku naruszyło ustawę z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1182 ze zm.). Przedsiębiorca nie miał podstaw do tego, skoro pracownica nie należała do związku i nie była objęta jego obroną (art. 38 k.p.). Udostępnienia danych nie uzasadnia też – w omawianej sprawie – art. 2 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 192), zgodnie z którym pracodawca jest obowiązany skonsultować zamiar przeprowadzenia grupowego zwolnienia ze związkami działającymi w firmie. W omawianym przypadku nie chodziło o zbiorową redukcję etatów, lecz o likwidację jednego z nich.
Ograniczone prawo do informacji
Pracodawca w celu wytypowania osób do zwolnienia ma prawo wykorzystywać posiadane na ich temat dane, w tym dotyczące ich stażu pracy czy dochodów osiąganych w rodzinie, o których pracownicy informowali go, ubiegając się o świadczenia z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Dostęp do tych danych mogą mieć też członkowie komisji powołanej do przeprowadzenia redukcji zatrudnienia. Zatrudniającemu nie wolno jednak przekazywać ani nawet udostępniać do wglądu tego typu informacji związkom zawodowym, jeśli pracownicy typowani do zwolnienia nie są ich członkami, a zatem nie są objęci ich ochroną. W takiej sytuacji wystarczające jest uzgodnienie ze związkami kryteriów, na podstawie których podejmowana będzie decyzja o kolejności zwolnień. Udostępniania informacji m.in. o sytuacji materialnej pracowników typowanych do zwolnienia nie legalizuje to, iż związki zawodowe miały do niej dostęp ze względu na udział w przyznawaniu pracownikom świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, do czego uprawnia je art. 27 ust. 2 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych. Zgodnie z jego brzmieniem przyznawanie świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych dokonywane jest w uzgodnieniu z zakładową organizacją związkową.