Kluczem do udzielania indywidualnej pomocy poszukującemu etatu będzie profilowanie. Dzięki temu oferta urzędu pracy zostanie dostosowana do potrzeb konkretnych osób.
Niezwłocznie po rejestracji bezrobotnego Powiatowy Urząd Pracy (PUP) ustali dla niego profil wsparcia. Tak wynika z projektu nowelizacji ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 674 z późn. zm.), nad którym pracuje obecnie Sejm.
Podstawą do profilowania będzie specjalnie w tym celu przygotowywany kwestionariusz. Znajdą się w nim 24 pytania zamknięte, jedno- lub wielokrotnego wyboru. 13 pytań badać ma oddalenie od rynku pracy, a pozostałych 11. – gotowość do wejścia lub powrotu na ten rynek. Przez wspomniane oddalenie rozumie się czynniki utrudniające bezrobotnemu wejście lub powrót na rynek, m.in. wiek, płeć, poziom wykształcenia, miejsce zamieszkania pod względem oddalenia od potencjalnych miejsc zatrudnienia, dostępność do nowoczesnych form komunikowania się z powiatowym urzędem pracy i pracodawcami.
Z kolei przez gotowość do wejścia lub powrotu na rynek pracy rozumie się czynniki wskazujące na potrzebę i chęć bezrobotnego do objęcia etatu, np. zaangażowanie w samodzielne poszukiwanie zatrudnienia, gotowość do dostosowania się do wymagań ofert, dyspozycyjność.

Sposób użycia kwestionariusza

Każda odpowiedź bezrobotnego ma być punktowana. Sam kwestionariusz będzie przygotowany w formie elektronicznej, ale nie zostanie udostępniony, aby bezrobotni nie manipulowali odpowiedziami, po to by uzyskać kwalifikację do konkretnego profilu (co jakiś czas będzie też modyfikowany).
Testy kwestionariusza przeprowadzane były w 24 urzędach pracy w okresie lipiec – wrzesień 2013 roku. Formularz był sprawdzany na grupie 5863 bezrobotnych. Udzielanie odpowiedzi na pytania i praca z nim nie będzie zajmować dużo czasu. W trakcie testów okazało się, że procedura ta trwa ok. 7 minut.
Finałem procesu oceniania bezrobotnego będzie zakwalifikowanie go do jednego z trzech profili. Dla każdego z nich przypisany zostanie określony rodzaj wsparcia.

Różne wsparcie zgodnie z profilem

Profil pomocy I to profil aktywności. Zakwalifikowane do niego osoby mają największe szanse na powrót na rynek pracy. W takich przypadkach działania urzędu koncentrować się będą na pośrednictwie pracy, wyszukaniu i przedstawieniu ofert zatrudnienia. W uzasadnionych przypadkach prowadzone ma być także poradnictwo zawodowe.
Zaliczenie osoby bezrobotnej do profilu pomocy II, koncentrującego się na wsparciu, oznacza, że jej aktywizacja zawodowa wymaga dodatkowych działań. W takich przypadkach zainteresowanemu zaoferowane będą usługi i instrumenty rynku pracy, działania aktywizacyjne zlecone przez PUP oraz inne formy pomocy z wyłączeniem Programu Aktywizacja i Integracja.
Trzeci profil pomocy przeznaczony będzie dla osób, które wymagają wszechstronnego, wielopłaszczyznowego wsparcia. Zostaną one objęte Programem Aktywizacja i Integracja, działaniami aktywizacyjnymi zleconymi przez PUP, programami specjalnymi. Otrzymają skierowanie do zatrudnienia wspieranego u pracodawcy lub podjęcia pracy w spółdzielni socjalnej zakładanej przez osoby prawne. W uzasadnionych przypadkach zastosowane może też być poradnictwo zawodowe.

Plan dla konkretnej osoby

Pomoc przewidziana w ramach określonego dla bezrobotnego profilu będzie realizowana na podstawie przygotowanego z nim indywidualnego planu działania (IPD). Czas jego realizacji jest zróżnicowany. Gdy zostanie on ustalony dla bezrobotnego zakwalifikowanego do profilu I, będzie prowadzony w okresie trwającym maksymalnie 180 dni. W przypadku osób zakwalifikowanych do II i III profilu okres realizacji IPD wyniesie maksymalnie odpowiednio 540 dni i 720 dni.
Profilowanie bezrobotnych będzie dotyczyło nie tylko zgłaszających się do urzędów, lecz wszystkich zarejestrowanych. Profil dla osoby zaewidencjonowanej jako bezrobotna przed dniem wejścia w życie opisywanej ustawy powinien być ustalony nie później niż do 31 grudnia 2014 r.