Przewlekłe zapalenie wątroby czy zakażenie wirusem HIV nie może być powodem automatycznego zwolnienia funkcjonariusza ze służby. Tak orzekł Trybunał Konstytucyjny.
Uznał, że art. 44 pkt 6 oraz par. 57 pkt 4 i 5 rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych z 9 lipca 1991 r. w sprawie właściwości i trybu postępowania komisji lekarskich podległych ministrowi spraw wewnętrznych (Dz.U. nr 79, poz. 349 z późn. zm.) jest niezgodny z ustawą zasadniczą.
Niekonstytucyjność dotyczy załączników do wymienionego aktu wykonawczego, z których wynika, że bez względu na aktualny stan zdrowia ze służby mogą być zwolnieni ci policjanci, którzy zachorowali na przewlekłe zapalenie wątroby (WZW) oraz zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS). Podobnie strażak może być uznany za całkowicie niezdolnego do służby w przypadku stwierdzenia nosicielstwa wirusa HIV, WZW lub AIDS.
Wniosek o zbadanie konstytucyjności wskazanych przepisów z urzędu złożył rzecznik praw obywatelskich. Jego wątpliwości pojawiły się w wyniku analizy sprawy z 2011 roku, dotyczącej zwolnionego policjanta.
– Osoba ta na podstawie orzeczenia komisji lekarskiej została uznana za całkowicie niezdolną do służby. Powodem takiej oceny było to, że u zainteresowanego stwierdzono przewlekłe zapalenie wątroby – argumentował Tomasz Oklejak z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich, przedstawiciel wnioskodawcy.
Zainteresowany musiał odejść z formacji, chociaż nie stwierdzono u niego żadnych objawów chorobowych. RPO zwrócił się w tej sprawie do krajowego konsultanta ds. chorób zakaźnych oraz Polskiego Towarzystwa Hepatologicznego. Opinie w sposób jednoznaczny wskazywały, że przewlekłe zapalenie wątroby nie czyni z pacjenta osoby niezdolnej do wykonywania obowiązków służbowych. Kluczową zaś sprawą dotyczącą możliwości kontynuowania aktywności zawodowej jest stan zdrowia osoby.
Rzecznik występując z wnioskiem o zbadanie konstytucyjności zaskarżonych przepisów, zwrócił uwagę, że TK już w 2009 roku uznał, że nie można zwalniać ze służby nosicieli HIV tylko z powodu stwierdzenia u nich obecności wirusa (wyrok z 23 listopada 2009 r. sygn. akt P 61/08). TK zwrócił wówczas uwagę, że zastrzeżenia konstytucyjne budzą także inne zapisy zaskarżonego rozporządzenia nakazujące zwolnienie ze służby osób chorych na AIDS czy WZW.Resort spraw wewnętrznych przez 4 lata nie przygotował jednak przepisów uwzględniających wyrok. Co więcej, teraz domagał się przełożenia wejścia w życie kolejnego orzeczenia TK.
Sędziowie nie zgodzili się na to. Podzielili opinię RPO, że osoby zakażone takimi chorobami mogą wykonywać w służbach mundurowych inne prace, niezwiązane bezpośrednio ze służbą patrolową czy gaszeniem pożarów, gdzie istnieje ryzyko zranienia i zakażenia innych osób. Jednocześnie oceniając wniosek, zwrócili uwagę, że takie osoby powinny być chronione, a nie bezwzględnie zwalniane ze służby.
ORZECZNICTWO
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 10 grudnia 2013 r. sygn. akt U 5/13.