Czy osobie, która nabyła prawo do emerytury przed osiągnięciem 60 lub 65 lat i nadal pracuje, przysługuje ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy określona w art. 39 k.p.?
Aleksandra Minkowicz-Flanek, radca prawny, kieruje praktyką prawa pracy Kancelarii Prawnej PwC
Wypowiedzenie umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jest zabronione, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku. Co do zasady wiek emerytalny wynosi 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Jednak ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przewiduje możliwość przechodzenia na emeryturę wcześniej przez osoby zatrudnione w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Ustawodawca uznał, że dla pewnych kategorii pracowników, wykonujących zawody, które łączą się z większym ryzykiem utraty sprawności psychofizycznej niezbędnej do wykonywania określonej pracy, uzasadnione jest umożliwienie skorzystania z uprawnień emerytalnych w obniżonym wieku. Przez wiek emerytalny, o którym mowa w art. 39 k.p., należy rozumieć wiek określony w przepisach emerytalnych zezwalający na uzyskanie uprawnień w normalnym trybie, z uwzględnieniem, iż niższy od powszechnego wiek emerytalny pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest dla nich normalnym ustawowym wiekiem emerytalnym.
Ochrona z art. 39 k.p. przysługuje osobom, które jeszcze nie nabyły prawa do emerytury, a nabędą to prawo wraz z osiągnięciem właściwego dla nich wieku. Wykładnia celowościowa nie pozwala na inny sposób odczytania tego przepisu, bowiem jego zadaniem jest ochrona osób, które nie mają jeszcze prawa do emerytury, a ze względu na swój wiek w przypadku utraty pracy mogłyby mieć trudności ze znalezieniem innego zatrudnienia.
Zatem pracownikom, którzy nabyli już uprawnienia emerytalne, ale nadal są aktywni zawodowo, ochrona przed wypowiedzeniem stosunku pracy nie przysługuje. Korzystają oni z niej tylko w okresie 4 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego właściwego dla ich kategorii zatrudnienia.