Funkcjonariusz policji będzie miał prawo do zasiłku pogrzebowego, jeśli zorganizuje pochówek brata lub siostry. Tak wynika z projektu nowelizacji rozporządzenia w sprawie warunków pokrywania kosztów pogrzebu policjanta oraz określenia członków jego rodziny, na których przysługuje zasiłek pogrzebowy (Dz.U. z 2018 r. poz. 264), który właśnie trafił do konsultacji.
Po śmierci członka rodziny osoba organizująca pogrzeb ma prawo do zasiłku. Natomiast policjantów w tym względzie obowiązują przepisy szczególne. Zgodnie z art. 120 ustawy o Policji (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 360) w razie śmierci członka rodziny funkcjonariuszowi, który ponosi koszty pogrzebu, przysługuje zasiłek w wysokości 4 tys. zł. Problem w tym, że wspomniane rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji nie wymienia rodzeństwa – za członków jego rodziny uznaje jedynie współmałżonka, dzieci oraz rodziców i teściów.
Inaczej jest w Służbie Ochrony Państwa czy Straży Granicznej. Tu przepisy uwzględniają rodzeństwo jako rodzinę funkcjonariusza. Na problem zwracał uwagę rzecznik praw obywatelskich, który o niespójności regulacji dowiedział się ze skarg od obywateli. Argumentował wówczas, że prawo do ochrony życia rodzinnego poza relacją małżeńską i rodzicielską obejmuje również relację pokrewieństwa (w tym pomiędzy rodzeństwem). W tym kontekście przywoływał wyrok TK z 28 maja 1997 r. (sygn. akt K 26/96), w którym wskazano, że pojęcie „rodzina” zakłada ochronę pewnej skomplikowanej rzeczywistości społecznej będącej sumą stosunków łączących przede wszystkim rodziców i dzieci. Choć w szerszym ujęciu pojęcie to obejmuje także inne relacje powstające na zasadzie więzów krwi czy stosunków przysposobienia. Adam Bodnar zauważa, że z nich wywodzi się także prawo do zasiłku pogrzebowego w razie śmierci członka rodziny.
Zdaniem RPO z uwagi na konstytucyjny nakaz ochrony tych więzi, który obejmuje również funkcjonariuszy, nie ma uzasadnienia dla różnicowania tego prawa w zależności od formacji, w której służy uprawniony do zasiłku pogrzebowego.
Z odpowiedzi Macieja Wąsika, sekretarza stanu w MSWiA, przesłanej rzecznikowi, wynika, że resort pracuje też nad podobnym rozwiązaniem dla Państwowej Straży Pożarnej.
103 309 liczba policjantów, którzy potencjalnie mogliby skorzystać ze świadczenia
Etap legislacyjny
Projekt rozporządzenia skierowany do konsultacji