Pracownica, która zawarła niekorzystne porozumienie zmieniające umowę o pracę, nie wiedząc, że jest w ciąży, może od niego odstąpić, powołując się na błąd – orzekł Sąd Najwyższy.
Spółka zawarła z pracownicą porozumienie zmieniające warunki pracy i płacy – etat i wynagrodzenie obniżono o połowę. Po pewnym czasie okazało się, że jest ona w ciąży. Złożyła więc oświadczenie o uchyleniu się od skutków porozumienia, które zawarła pod wpływem błędu, nie wiedząc o swoim stanie.
Orzecznictwo i praktyka jednoznacznie uznają takie prawo ciężarnych pracownic, ale do tej pory dotyczyło to jedynie czynności związanych z wypowiedzeniem lub porozumieniem rozwiązującym stosunek pracy. Tu zaś doszło do znaczącego co prawda, ale tylko pogorszenia warunków zatrudnienia. Mimo to sądy obu instancji uznały, że kobieta miała prawo uchylić się od porozumienia zawartego pod wpływem błędu.
Sąd Najwyższy podzielił ich wykładnię. Wyjaśnił, że kluczowa była tu podstawa prawna czynności pracownicy. Zgodnie z art. 84 par. 1 k.c. w razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się od skutków prawnych oświadczenia woli, ale gdy było ono złożone innej osobie, dopuszczalne jest to tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością go zauważyć. Warunku tego nie wymagano od pracownic w ciąży, bo jest przyjęte, że nie można wypowiadać ani rozwiązywać z nimi umów o pracę, z wyjątkiem zwolnienia dyscyplinarnego. – Wszelkie inne czynności (w tym dobrowolne zawarcie niekorzystnego porozumienia z pracodawcą) podjęte przez kobietę, która nie wiedziała o swoim stanie, kwalifikują się jako podjęte pod wpływem błędu. Takie podejście należy zastosować, chroniąc stosunek pracy pracownicy w ciąży w przypadku dwustronnych porozumień zmieniających na niekorzyść warunki pracy i płacy. To wynika ze szczególnej ochrony ciężarnych zatrudnionych gwarantowanej konstytucją – powiedziała sędzia Romualda Spyt.

orzecznictwo

Wyrok Sądu Najwyższego z 7 października 2020 r., sygn. II PK 78/19. www.serwisy.gazetaprawna.pl/ orzeczenia