Wśród przewidzianych Tarczą 4.0 rozwiązań dla pracodawców, poprzez nowy art. 15gd wprowadzone zostało obniżenie maksymalnej wysokości odpraw, wypłacanych przy zakończeniu zatrudnienia.

Jak było dotychczas?

Zgodnie z obowiązującym przed wejściem w życie Tarczy 4.0. stanem prawnym, pracownikowi, z którym rozwiązywano umowę o pracę z przyczyn nieleżących po jego stronie, przysługiwała odprawa pieniężna w wysokości uzależnionej od stażu zatrudnienia. Wysokość ustawowej odprawy była limitowana do 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę (łącznie 39.000 zł). Dla firm dotkniętych problemami ekonomicznymi w związku z pandemią COVID-19, wypłata odpraw dla pracowników o długim stażu pracy, zarabiających znacznie powyżej przeciętnego wynagrodzenia, stanowiła dużą trudność.

Obniżenie maksymalnej wysokości odprawy

Tarcza 4.0 wprowadza istotne zmiany jeśli chodzi o maksymalną wysokość ustawowych odpraw, obniżając je o 1/3. Maksymalna ustawowa wysokość odprawy ograniczona została do dziesięciokrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę (26.000 zł).

Obniżona wysokość odprawy – kiedy?

Obniżona wysokość odprawy będzie przysługiwać jedynie w określonych okolicznościach:

  • w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19;
  • jeśli u pracodawcy wystąpił spadek dochodów, rozumiany jako spadek sprzedaży towarów lub usług, nie mniej niż o 15% lub nie mniej niż o 25%, w zależności od wybranego okresu referencyjnego (więcej na temat obliczania spadku dochodów zobacz w art. 15g ust. 9 Ustawy COVID-19);
  • jeśli u pracodawcy wystąpił istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń, przez który rozumie się zwiększenie ilorazu kosztów wynagrodzeń pracowników, z uwzględnieniem składek ZUS i przychodów ze sprzedaży towarów lub usług z tego samego miesiąca, dowolnie wskazanego przez przedsiębiorcę, nie mniej niż o 5% w porównaniu do takiego ilorazu z miesiąca poprzedzającego (więcej na temat obliczania istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń zobacz w art. 15gb ust. 2 Ustawy COVID-19).

Z powyższego jasno wynika, że cięcia odpraw są możliwe wyłącznie w trakcie trwania pandemii, u przedsiębiorców bezpośrednio dotkniętych jej skutkami gospodarczymi.

Obniżona maksymalna wysokość odprawy – tylko dla pracowników?

Obniżoną maksymalną wysokość odprawy można będzie stosować nie tylko w przypadku rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę, ale również przy wypowiedzeniu albo rozwiązaniu:

  • umowy zlecenia;
  • innych umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy dotyczące zlecenia;
  • umowy o dzieło;
  • w związku z ustaniem odpłatnego pełnienia funkcji (np. członków zarządów czy członków rad nadzorczych).
Aleksandra Głuszek, prawnik Kancelaria Gessel
Adam Kraszewski, szef praktyk Prawa pracy, Life Sciences, IP radca prawny, managing associate Kancelaria Gessel
Agnieszka Nowacka radca prawny, starszy prawnik Kancelaria Gessel