Mimo pozytywnych zmian w aktywności ekonomicznej niepełnosprawnych, sytuacja tych osób nadal jest trudna; w 2017 r. aktywna zawodowo pozostawała co trzecia osoba niepełnosprawna w wieku produkcyjnym - wynika z informacji przedstawionych przez resort rodziny, pracy i polityki społecznej.

Wiceminister rodziny, pracy i polityki społecznej Krzysztof Michałkiewicz w środę w Sejmie przedstawił informację o działaniach podejmowanych w 2017 r. na rzecz realizacji postanowień Karty Praw Osób Niepełnosprawnych.

Jak wynika z informacji, w 2017 r. w Polsce mieszkało 3 mln 116 tys. osób niepełnosprawnych powyżej 16. roku życia, z czego 50,6 proc. stanowiły kobiety. Liczba osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym według tzw. ekonomicznych grup wieku (18–59 dla kobiet i 18–64 dla mężczyzn) wynosiła 1,68 mln, co stanowiło 7,7 proc. ludności Polski w tym wieku.

Najliczniejszą grupę stanowią osoby z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (46,5 proc.). Niepełnosprawność w stopniu lekkim orzeczono w 26,4 proc. przypadków, a w stopniu znacznym w 27,1 proc.

Michałkiewicz wskazywał m.in., że w ramach programu "Za życiem" wspierane są działania w zakresie koordynacji opieki neonatologiczno-pediatrycznej. Przypomniał też, że prezes NFZ wprowadził nowe świadczenia dla osób niepełnosprawnych, m.in. perinatalną opiekę paliatywną i koordynowaną opiekę nad osobami z całościowymi zaburzeniami rozwoju. Wiceminister mówił także m.in. o działaniach podejmowanych na rzecz ułatwienia powrotu na rynek pracy opiekunom osób niepełnosprawnych.

W 2017 r. współczynnik aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym wynosił 28,9 proc. (wzrost o 2,1 proc.), wskaźnik zatrudnienia – 26,3 proc. (wzrost o 2,6 proc.), a stopa bezrobocia – 9,3 proc. (spadek o 2,3 proc.).

"Mimo pozytywnych zmian w aktywności ekonomicznej osób niepełnosprawnych, obserwowanych w 2017 r. sytuacja tych osób nadal jest trudna. Aktywna zawodowo pozostaje zaledwie co szósta osoba niepełnosprawna w wieku 16 lat i więcej (co w dużej mierze jest rezultatem nadreprezentacji starszych roczników w tej grupie) oraz co trzecia osoba niepełnosprawna w wieku produkcyjnym" - czytamy w informacji.

Pod koniec 2017 r. w powiatowych urzędach pracy było zarejestrowanych 78,6 tys. osób niepełnosprawnych (w tym 66,8 tys. bezrobotnych, z których 10,5 tys. posiadało prawo do zasiłku, oraz 11,8 tys. poszukujących pracy i niepozostających w zatrudnieniu). Michałkiewicz wskazał, że aktywizację zawodową osób niepełnosprawnych wspierały m.in. na programy "Absolwent", "Stabilne zatrudnienie" i "Praca-integracja".

Posłanka Ewa Kozanecka poinformowała, że klub PiS będzie głosował za przyjęciem informacji przedstawionej przez MRPiPS. Poseł Sławomir Piechota zapowiedział, że klub PO-KO zagłosuje za odrzuceniem tej informacji; ocenił, że "Karta Praw Osób Niepełnosprawnych jest rażąco naruszana, a prawa osób niepełnosprawnych w naszym kraju poważnie zagrożone". Posłanka Monika Rosa (Nowoczesna) pytała m.in. o zapowiadaną zmianę systemu orzecznictwa o stopniach niepełnosprawności, a także o realizację wyroku TK z 2014 r., który orzekł, że nie można różnicować wsparcia dla opiekunów osób niepełnosprawnych w zależności od tego, kiedy ta niepełnosprawność powstała.

Karta Praw Osób Niepełnosprawnych - uchwalona przez Sejm w 1997 r. - stanowi, że "osoby niepełnosprawne, czyli osoby, których sprawność fizyczna, psychiczna lub umysłowa trwale lub okresowo utrudnia, ogranicza lub uniemożliwia życie codzienne, naukę, pracę oraz pełnienie ról społecznych, zgodnie z normami prawnymi i zwyczajowymi, mają prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz nie mogą podlegać dyskryminacji".

Chociaż Karta nie ma wiążącej mocy prawnej, zawiera katalog dziesięciu praw osób niepełnosprawnych, wskazując kluczowe obszary dla polityki państwa, m.in. w zakresie szczególnego wsparcia osób niepełnosprawnych oraz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu tej grupy obywateli.