Uczniowie szkół zawodowych (z wyłączeniem placówek dla dorosłych i policealnych) będący uczestnikami praktyk realizowanych w ramach programów finansowanych z europejskich i krajowych środków, nie podlegają ubezpieczeniom społecznym stwierdził ZUS.
Przedsiębiorca zamierzał organizować płatne praktyki zawodowe dla uczniów zespołu szkół zawodowych, w wymiarze nie większym niż 150 godzin, w ramach projektu współfinansowanego z pieniędzy UE. Za udział w nich uczniowie otrzymywać mają wynagrodzenie (stypendium). W zdecydowanej większości są oni niepełnoletni, chociaż zdarzają się i tacy, którzy mają ukończone 18 lat.
Praktyki w ramach projektu są organizowane w celu zastosowania i pogłębienia zdobytej wiedzy oraz umiejętności zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy. Uczniowie nie będą jednak nawiązywać stosunku pracy z pracodawcą.
Nie są one także formą praktycznej nauki zawodu, o której mowa w rozporządzeniu ministra edukacji narodowej (Dz.U. z 2017 r. poz. 1644).
Przedsiębiorca złożył do ZUS wniosek o interpretację, dotyczący naliczania składek na ubezpieczenia społeczne od wypłacanego wynagrodzenia dla uczniów w ramach tego projektu. Chciał też wiedzieć, czy w takim przypadku konieczne jest opłacanie składki zdrowotnej.
W jego ocenie osoby pobierające stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które zostały skierowane przez inne niż powiatowy urząd pracy podmioty, obowiązkowo podlegają ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu, od dnia nabycia prawa do stypendium do jego utraty. Opisany wyżej schemat znajduje zastosowanie w przypadku, gdy te osoby nie posiadają innych tytułów obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom społecznym.
Jednocześnie, w jego ocenie, obowiązkowe będzie zgłoszenie praktykantów do ubezpieczenia zdrowotnego.
Organ rentowy miał jednak inne zdanie na ten temat. Uznał, że nie ma przesłanek do objęcia ubezpieczeniami społecznymi uczniów szkół i placówek zawodowych (z wyłączeniem szkół dla dorosłych i placówek policealnych) będących uczestnikami staży lub praktyk zawodowych organizowanych w ramach opisanego programu, jak również innych projektów finansowanych ze środków europejskich i krajowych.
Odmówił z kolei wydania interpretacji dotyczącej obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, argumentując, że nie ma kompetencji w tym zakresie.
Decyzja ZUS z 20 kwietnia 2018 r. (WPI/200000/43/419/2018)
