Do tej pory zatrudnienie cudzoziemców pochodzących z tych państw na okres nieprzekraczający 6 miesięcy w ciągu kolejnych 12 miesięcy nie wymagało uzyskania zezwolenia na pracę. Niezbędne było wyłącznie złożenie przez podmiot zamierzający powierzyć pracę cudzoziemcowi stosownego oświadczenia w powiatowym urzędzie pracy.
Wchodząca w życie zmiana ustawy przewiduje wprowadzenie zezwolenia na pracę sezonową. Oznacza to, że krótkotrwałe zatrudnienie obywateli wskazanych wyżej państw przebiegać będzie w sposób bardziej sformalizowany.
Zezwolenie na 9 miesięcy
Zezwolenie na pracę sezonową wydawane będzie pracowniom wybranych branż (głównie rolnictwa, gastronomii i hotelarstwa). Będzie ono wydawane na okres maksymalnie 9 miesięcy w ciągu roku kalendarzowego (dotychczas praca na podstawie oświadczenia możliwa była przez okres maksymalnie 6 miesięcy). Okres ten liczony będzie od dnia pierwszego wjazdu cudzoziemca na terytorium państw obszaru Schengen w danym roku kalendarzowym. Dotyczyć ono będzie wyłącznie wykonywania pracy na rzecz podmiotów mających siedzibę na terytorium Polski. Warunkiem jego uzyskania będzie wskazanie w umowie z cudzoziemcem wynagrodzenia nie niższego od wynagrodzenia przysługującego innym pracownikom wykonującym pracę porównywalnego rodzaju w tym samym wymiarze czasu oraz na podobnym stanowisku.
Dwa etapy wydawania zezwoleń
Organem właściwym do rozpatrzenia wniosków będą starostowie. Procedura związana z wydaniem zezwolenia na pracę sezonową przebiegać będzie w dwóch etapach. Pierwszy dotyczy wpisu wniosku do ewidencji wniosków w sprawie pracy sezonowej. Przy rozpatrywaniu wniosków pierwszeństwo będą mieli cudzoziemcy, którzy co najmniej raz w okresie 5 lat poprzedzających złożenie wniosku wykonywali pracę na rzecz danego podmiotu na podstawie zezwolenia na pracę sezonową, jeżeli praca będzie wykonywana na podstawie umowy o pracę. Jeżeli nie będzie konieczne wyjaśnienie okoliczności związanych z wnioskiem, wpis do ewidencji nastąpi w terminie 7 dni roboczych. W tym samym czasie wydane zostanie zaświadczenie o wpisie wniosku do ewidencji. Stanowić będzie ono podstawę do ubiegania się przez cudzoziemca o uzyskanie wizy.
Drugi etap dotyczyć będzie wydania samego zezwolenia na pracę sezonową. Zezwolenie to wydawane będzie po wjeździe cudzoziemca na terytorium Polski na podstawie wizy wydanej w celu wykonywania pracy sezonowej lub w ramach ruchu bezwizowego. W celu jego uzyskania podmiot powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcowi zobowiązany będzie przedstawić staroście kopię dokumentu uprawniającego cudzoziemca do pobytu na terytorium Polski oraz informację o adresie zakwaterowania cudzoziemca w okresie pobytu na terytorium Polski.
Uproszczenia
Uproszczenie dla cudzoziemców stanowić będzie fakt, iż będą oni mogli podjąć pracę już po przedstawieniu wskazanych dokumentów. Nie będą oni musieli oczekiwać na wydanie samego zezwolenia na pracę sezonową. Praca na takich warunkach dopuszczalna będzie przez okres 120 dni od dnia wpisu wniosku do ewidencji.
Przewidziane zostały również uproszczenia dla podmiotów, które zamierzają wielokrotnie zatrudniać tego samego cudzoziemca do prac sezonowych. Starosta może bowiem dokonać wpisu wniosku o wydanie zezwolenia na pracę sezonową na okresy nie dłuższe niż 9 miesięcy w ciągu roku kalendarzowego przypadające odpowiednio w ciągu nie więcej niż 3 kolejnych lat kalendarzowych do ewidencji wniosków. Ułatwienie to dotyczyć będzie jednak wyłącznie cudzoziemców, którym co najmniej raz w okresie 5 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku wnioskujący podmiot powierzył wykonywanie pracy, a sam podmiot powierzający pracę nie zalega z opłacaniem zaliczek na podatek dochodowy oraz składek na ubezpieczenia społeczne.
Znowelizowane przepisy regulują również zasady dotyczące powierzenia cudzoziemcowi, który uzyskał już zezwolenie na pracę sezonową, pracy innego rodzaju niż ten, który został wskazany w zezwoleniu na okresy nie dłuższe niż 30 dni. Co istotne możliwe będzie w tym trybie powierzenie pracy w innych branżach niż rolnictwo, hotelarstwo i gastronomia.
Zakwaterowania pracowników sezonowych
Nowelizacja obejmuje również kwestie związane z zakwaterowaniem pracowników sezonowych. Jeżeli podmiot powierzający pracę cudzoziemcowi, który wjechał na terytorium Polski na podstawie wizy wydanej w celu wykonywania pracy sezonowej lub w ramach ruchu bezwizowego w związku z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę sezonową wpisanym do ewidencji zamierza zapewnić mu zakwaterowanie, zobowiązany jest do zawarcia z cudzoziemcem odrębnej umowy w formie pisemnej określającej warunki najmu lub użyczenia kwatery mieszkalnej. Czynsz najmu kwatery mieszkalnej nie może być potrącany z wynagrodzenia cudzoziemca. Postanowienia umowy przewidujące możliwość automatycznego potrącenia czynszu z wynagrodzenia cudzoziemca uznawane będą za nieważne. Przed podpisaniem umowy, o której mowa w ust. 1, podmiot powierzający wykonywanie pracy zobowiązany jest do przedstawienia cudzoziemcowi tłumaczenia umowy na język dla niego zrozumiały.
Wprowadzone zmiany mają zapewnić większą kontrolę nad zasadami zatrudniania pracowników sezonowych spoza terenu UE. Stanowić mają one gwarancję braku dyskryminacji płacowej cudzoziemców, którzy podejmować się będą prac sezonowych. Pewne trudności mogą wiązać się z przekazaniem kwestii związanych z zezwoleniem na pracę sezonową starostom. Do tej pory kompetencje dotyczące zezwoleń na pracę należały do wojewodów. W początkowym okresie obowiązywania nowych przepisów można zatem spodziewać się utrudnień związanych z rozpatrywaniem wniosków o zezwolenie na pracę sezonową.