Brak odpowiedzi na wystąpienie rzecznika konsumentów nie jest wykroczeniem na szkodę konsumentów. Oznacza to zatem, że w sprawach o te wykroczenia rzecznik konsumentów nie może występować jako oskarżyciel publiczny – stwierdził Sąd Najwyższy 28 marca 2012 r.

Brak odpowiedzi

Powiatowy rzecznik konsumentów zwrócił się do przedsiębiorstwa o wymianę wadliwych mebli na nowe, które nabył konsument. W związku z brakiem odpowiedzi rzecznik skierował sprawę do sądu rejonowego, wnosząc o ukaranie przedsiębiorcy.
Wskazał bowiem, że ten naruszył obowiązek udzielenia rzecznikowi konsumentów wyjaśnień i informacji będących przedmiotem jego wystąpienia, za co grozi kara grzywny, nie mniejsza niż 2 tys. zł.
Sąd odmówił wszczęcia postępowania, gdyż uznał, że PRK nie jest w tej sprawie uprawnionym oskarżycielem publicznym. Wyłonione ze sprawy zagadnienie prawne trafiło w efekcie przed Sąd Najwyższy.
Odmówił on podjęcia uchwały w tej sprawie, jednak wskazał, że brak udzielenia rzecznikowi odpowiedzi nie jest wykroczeniem na szkodę konsumentów, wobec czego rzecznik konsumentów nie może być oskarżycielem publicznym tych w sprawach. Sędziowie wskazali, że przepisy regulują, kiedy rzecznik występuje jako oskarżyciel publiczny i nie wolno rozszerzać jego kompetencji na inne sprawy.
Nie sposób przyjąć, że w wypadku gdy rzecznik konsumentów w sprawie indywidualnej osoby zwróci się do przedsiębiorcy, a ten naruszy obowiązek właściwej reakcji na to wystąpienie, dochodzi do bezpośredniego naruszenia bądź zagrożenia dobra konsumenta.
Nie oznacza to jednak, że w sprawach tych oskarżycielem publicznym może być wyłącznie policja, bowiem również m.in. organom administracji samorządowej przysługują uprawnienia oskarżyciela publicznego.

Starosta może upoważnić

Stosunek pracy z rzecznikiem nawiązuje starosta lub prezydent miasta na prawach powiatu, któremu rzecznik jest bezpośrednio podporządkowany.
Jeżeli więc uzna on, że doszło do wykroczenia, co jest równoznaczne z ujawnieniem wykroczenia przez starostę lub prezydenta miasta, to organowi samorządu będą przysługiwały uprawnienia oskarżyciela publicznego, zatem i możliwość złożenia wniosku o ukaranie.
Do złożenia takiego wniosku, jak i występowania w charakterze oskarżyciela publicznego, starosta będzie mógł upoważnić podległych mu pracowników starostwa czy urzędu miasta, w tym właśnie rzecznika konsumentów.

ORZECZNICTWO
Postanowienie Sądu Najwyższego z 28 marca 2012 r., sygn. akt I KZP 23/11.