W orzecznictwie sądów administracyjnych kryptowalutę uważa się za prawo majątkowe, co ma fundamentalne znaczenie dla zakwalifikowania transakcji obrotu kryptowalutami jako umowy sprzedaży i zamiany praw majątkowych, a co za tym idzie – opodatkowania transakcji podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
dr Karol Rusin RWW.legal Rusin Wójcik / Media

Problematyka opodatkowania obrotu kryptowalutami jest jednym z elementów dyskusji nad charakterem prawnym tych wirtualnych środków płatniczych. Co prawda, w 2018 roku nastąpiła swoista rewolucja w unormowaniu zasad opodatkowania kryptowalut w RP, natomiast nadal toczy się dyskusja w zakresie zasad opodatkowania i charakteru prawnego kryptowalut.

Warto wspomnieć, że w orzecznictwie sądów administracyjnych kryptowalutę uważa się za prawo majątkowe, co ma fundamentalne znaczenie dla zakwalifikowania transakcji obrotu kryptowalutami jako umowy sprzedaży i zamiany praw majątkowych, a co za tym idzie – opodatkowanie transakcji podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Wobec istnienia wątpliwości co do charakteru prawnego kryptowalut nadal w 2020 roku zaniechano poboru podatku od czynności cywilnoprawnych od transakcji obrotu kryptowalutami.

Jak należy rozumieć przychód z kryptowalut?

Definicja przychodu z kryptowalut została wskazana w art. 17 ust. 1f ustawy o PIT. Zgodnie z nią „Przez odpłatne zbycie waluty wirtualnej rozumie się wymianę waluty wirtualnej na prawny środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub regulowanie innych zobowiązań walutą wirtualną.”.

Co z opodatkowaniem kryptowalut w PIT za 2019 roku?

Dochód uzyskany ze sprzedaży kryptowalut rozliczamy w ujęciu rocznym, nie płacimy podatku w trakcie trwania roku podatkowego. Przede wszystkim podatnicy zajmujący się obrotem kryptowalutami w sposób szczególny powinni dokumentować transakcje pamiętając, że nie można dokonać zakupu kryptowalut w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i rozliczać go z przychodami z działalności gospodarczej. Z dokumentacji tej musi wynikać powiązanie przychodu z poniesionymi kosztami, a także nadwyżka kosztów nad przychodami.

Przychody i koszty poniesione z tytułu obrotu kryptowalutami rozliczyć należy w PIT-38 za ich źródło przyjmując kapitały pieniężne, ale pamiętać przy tym trzeba, że przychodu z obrotu kryptowalutami nie można łączyć z przychodami ze sprzedaży akcji i innych praw finansowych. Zasada ta znajduje również zastosowanie, gdy idzie o koszty i nadwyżkę kosztów ponad przychody.

Jaki podatek od obrotu kryptowalut?

Skoro kryptowalutę traktujemy jako prawo majątkowe, to obrót nią opodatkowany jest 19 proc. podstawy. Opodatkowaniu podlega tzw. „czysta wartość dochodu”. W deklaracji podatkowej wyliczamy podatek od różnicy ze wszystkich transakcji kryptowalutami w trakcie roku podatkowego. Podatek płatny jest nie później niż do końca kwietnia roku następującego po rozliczanym roku podatkowym.

Przychodami z zysków kapitałowych w przypadku kryptowalut są przychody z wymiany kryptowaluty na środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż kryptowaluta lub z regulowania innych zobowiązań walutą wirtualną. Opodatkowaniu podlega zatem transakcja sprzedaży lub zamiany, a za datę rozpoznania przychodu uważamy datę uznania rachunku bankowego na giełdzie kryptowalut. Nie rozlicza się w chwili uzyskania przychodu różnic kursowych.

Przychodu nie wykazuje się w związku z transakcją zamiany kryptowalut. Jest to transakcja neutralna podatkowo do chwili sprzedaży kryptowaluty lub zamiany na towar lub usługę.
Kosztami uzyskania przychodu przy transakcji obrotu kryptowalutami są bezpośrednie koszty nabycia kryptowalut i koszty zbycia (np. prowizja). Nie są więc kosztami np. koparki kryptowalut czy też abonamenty na giełdach.

Strata poniesiona z działalności gospodarczej lub z praw majątkowych nie pomniejsza przychodów z kapitałów pieniężnych.

dr Karol Rusin, adwokat w kancelarii RWW.legal Rusin Wójcik