Na skorzystanie z ulgi mieszkaniowej podatnicy będą mieli trzy lata, a nie dwa. Spadkobiercy będą mogli szybciej sprzedać bez podatku odziedziczoną nieruchomość. Będzie też nowa ulga termomodernizacyjna.
Zmiany te przewidują dwie nowelizacje ustawy o PIT (Dz.U. poz. 2159 oraz poz. 2246). Obie wchodzą w życie od 1 stycznia 2019 r. Powinne na nie zwrócić uwagę osoby, które:
  • sprzedają mieszkania i domy przed upływem 5 lat od ich nabycia i za uzyskane pieniądze chcą kupić np. nowy lokal od dewelopera,
  • spadkobiercy, wdowcy, rozwodnicy, którzy chcą szybko sprzedać odziedziczoną lub uzyskaną w wyniku podziału małżeńskiego majątku nieruchomość,
  • osoby, które chcą ocieplić swój dom.

Ulga mieszkaniowa

Na skorzystanie z ulgi mieszkaniowej będą trzy lata, a nie – jak dotychczas – dwa. Przypomnijmy, że ulga pozwala nie płacić 19-proc. PIT, gdy nieruchomość (np. mieszkanie, dom) zostanie sprzedana przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została ona nabyta. Warunkiem jest jednak przeznaczenie uzyskanego przychodu – w całości lub w części – na własne cele mieszkaniowe, np. na zakup innego mieszkania, budowę domu, remont.
Nowelizacja przewiduje jednak, że w ciągu 3 lat musi dojść do definitywnego nabycia nieruchomości, a więc podpisania aktu notarialnego przenoszącego własność.
To ważne zwłaszcza dla podatników kupujących mieszkania od deweloperów. Standardem jest bowiem najpierw podpisywanie umowy deweloperskiej (gwarantuje, że deweloper sprzeda mieszkanie konkretnej osobie, a nie innej, ale nie przenosi na nią własności), a dopiero po jakimś czasie (zwykle po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie budynku) ostatecznego aktu notarialnego.
Ze zmienionych przepisów będą mogli skorzystać jedynie podatnicy, którzy uzyskają przychód ze sprzedaży mieszkania czy domu po 31 grudnia 2018 r. Wynika to wprost z art. 16 ustawy nowelizującej z 23 października 2018 r. (Dz.U. poz. 2159). Oznacza to, że osoby, które sprzedały mieszkanie przed 1 stycznia 2019 r., nie dostaną więcej czasu na ulgę – na skorzystanie z niej będą miały 2 lata.
Przykład 1
Osoba, która:
• sprzeda w 2017 r. mieszkanie kupione w 2016 r. oraz
• podpisze akt notarialny w połowie 2020 r. (a więc po upływie 2 lat, ale przed upływem 3 lat), nie skorzysta z ulgi mieszkaniowej.
Przykład 2
Osoba, która:
• sprzeda w 2019 r. mieszkanie kupione w 2017 r. oraz
• podpisze w 2019 r. umowę deweloperską zobowiązującą dewelopera do przeniesienia własności nieruchomości w grudniu 2022 r.,
• z powodu opóźnień dewelopera podpisze akt notarialny w styczniu 2023 r. (po upływie 3 lat), nie skorzysta z ulgi mieszkaniowej.
Przykład 3
Osoba, która:
• sprzeda w 2019 r. mieszkanie kupione w 2017 r. oraz
• podpisze akt notarialny w połowie 2022 r. (a więc przed upływem 3 lat), skorzysta z ulgi mieszkaniowej.
Przykład 4
Osoba, która:
• sprzeda w 2019 r. mieszkanie kupione w 2017 r. oraz
• wyda te pieniądze na budowę domu na własnym gruncie przed końcem 2022 r. (a więc przed upływem 3 lat), skorzysta z ulgi mieszkaniowej (nawet jeśli pozwolenie na użytkowanie dostanie po 2022 r.).

Spadkobiercy szybciej sprzedadzą

Od nowego roku osoby dziedziczące nieruchomości po zmarłych, a także wdowcy i rozwodnicy będą mogli szybciej sprzedać nieruchomość. Fiskus żądał od nich podatku, twierdząc, że część mieszkania czy domu nabyli dopiero po odziedziczeniu, rozwodzie lub owdowieniu. Teraz 5-letni okres, po którym będzie można zbyć nieruchomość bez PIT, będzie się liczył od daty nabycia nieruchomości przez spadkodawcę lub do majątku wspólnego małżonków.
Przykład 5
Wnuczka, która odziedziczy w 2019 r. mieszkanie po babci kupione w 1990 r., będzie je mogła od razu sprzedać bez PIT (minęło 5 lat, licząc od nabycia mieszkania przez babcię). Wedle dotychczasowych zasad musiałaby czekać do 1 stycznia 2025 r., aby sprzedać je bez podatku.
Przykład 6
Wnuk odziedziczy w 2019 r. mieszkanie po dziadku kupione w 2017 r. Chcąc sprzedać je bez PIT, musi poczekać do upływu 5 lat, licząc od końca roku, w którym kupił je dziadek, czyli do 1 stycznia 2023 r. Jeśli sprzeda je wcześniej, nie zapłaci PIT tylko, gdy spełni warunki ulgi mieszkaniowej.
Przykład 7
Małżonkowie kupili w 2010 r. mieszkanie do ich wspólnego majątku. W 2018 r. wzięli rozwód. Mieszkanie przypadło w całości żonie. Może ona sprzedać je bez PIT już 2018 r. (upłynęło 5 lat od nabycia).

Dział spadku też korzystniejszy

Nowelizacja wprowadza też zasadę, że nie ma nabycia nieruchomości w wyniku działu spadku do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku. Dotychczas fiskus twierdził, że dla podatnika, który dostaje nieruchomość w wyniku działu spadku, kluczowa jest data tego podziału, a nie otwarcia spadku (czyli śmierci spadkodawcy).

Nowa ulga termomodernizacyjna

Nowa ulga na termomodernizację obejmie zarówno podatników płacących PIT, jak i rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Będzie dotyczyła wyłącznie domów jednorodzinnych, zarówno wolnostojących, jak i w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej. W budynku mogą być wydzielone nie więcej niż dwa lokale mieszkalne albo jeden mieszkalny i jeden użytkowy o powierzchni nie większej niż 30 proc. powierzchni całkowitej budynku.
Z ulgi nie skorzystają więc mieszkańcy bloków.
Prace termomodernizacyjne będą musiały być przeprowadzone i zakończone w ciągu 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwsze koszty.
Nie ma – planowanego pierwotnie – wymogu audytu energetycznego (jego koszt to nawet 1 tys. zł).
Ulga będzie limitowana. Właściciel lub współwłaściciel budynku będzie mógł odliczyć od dochodu nie więcej niż 53 tys. zł. Jak wskazywało Ministerstwo Finansów, koszt kompleksowej termomodernizacji budynku wynosi od 200 zł do 400 zł za 1 mkw. powierzchni użytkowej. Dla budynku o powierzchni użytkowej 150 mkw. jest to więc wydatek od 30 tys. zł do 60 tys. zł.

Na ocieplenie i ogrzanie

Odliczyć będzie można koszty materiałów, urządzeń i usług związanych z realizacją przedsięwzięć termo regulacyjnych (nowy art. 26h). O jakie materiały, urządzenia i usługi konkretnie chodzi – to sprecyzuje minister infrastruktury i budownictwa w rozporządzeniu. Jego projekt został już opublikowany. Z jego najnowszej wersji (z 7 grudnia br.) wynika, że ulgą będą objęte m.in. wydatki na:
  • ocieplenie ścian,
  • kotły na gaz lub olej,
  • ogrzewanie elektryczne,
  • pompy ciepła,
  • kolektory słoneczne,
  • drzwi, okna i bramy garażowe razem z wymianą,
  • wentylację mechaniczną.
Jeżeli podatnik będzie miał za mały dochód, żeby odliczyć ulgę w zeznaniu składanym za rok, w którym poniósł wydatki, będzie mógł je potrącić w kolejnym roku, a maksymalnie przez 6lat.
Ulgę będzie można stosować już do termomodernizacji rozpoczętych przed 1 stycznia 2019 r. Warunkiem będzie jej zakończenie w ciągu 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniesiono pierwszy wydatek. Ale odliczyć od dochodu będzie można tylko wydatki poniesione po 31 grudnia 2018 r.