Samo posiadanie tytułu prawnego do nieruchomości nie przesądza jeszcze, że pod tym adresem mieści się siedziba spółki – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.
Chodziło o firmę, która przeniosła swoją siedzibę na teren województwa podkarpackiego. Nowy adres zgłosiła w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego i wskazała w formularzu NIP-8 – jako miejsce prowadzenia działalności.
Pracownicy urzędu skarbowego chcieli sprawdzić jej rozliczenia podatkowe. W tym celu udali się pod wskazany adres z zamiarem wszczęcia kontroli podatkowej. Nikogo tam jednak nie zastali. Nie stwierdzili też żadnych oznak prowadzenia działalności gospodarczej.
Budynek był w stanie ruiny, a teren wokół niego był zaniedbany i zarośnięty. Nie było żadnej tablicy, napisu ani szyldu, które mogłoby świadczyć o tym, że spółka tam faktycznie działa. Pracownik innej firmy, znajdującej się po drugiej stronie ulicy, powiedział urzędnikom, że w budynku, do którego próbują się dostać, nikt nie prowadzi działalności.
Urzędnicy spytali o to bezpośrednio prezesa spółki. Ten wyjaśnił, że budynek wymaga remontu, lecz prace przeciągają się ze względów finansowych.
Tłumaczenia te nie przekonały kontrolerów. Naczelnik urzędu skarbowego uchylił spółce Numer Identyfikacji Podatkowej. Powołał się na art. 8c ust. 4 ustawy o NIP (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 63 ze zm.). Przepis ten mówi, że NIP uchyla się, jeśli podatnik posługuje się fałszywymi lub fikcyjnymi danymi adresowymi swojej siedziby lub miejsca wykonywania działalności gospodarczej. Naczelnik wyjaśnił, że ma obowiązek zagwarantowania prawdziwości wpisów do rejestru przedsiębiorców, bo to umożliwia ich kontrolę.
Spółka jednak przekonywała, że z przepisów wcale nie wynika, by nieruchomość pod zgłoszonym adresem musiała być zdatna do prowadzenia działalności gospodarczej czy podejmowania decyzji zarządczych.
Przegrała jednak w sądach obu instancji. Jak wyjaśnił WSA w Rzeszowie, celem systemu NIP jest m.in. umożliwienie organom państwa sprawowania kontroli nad prawidłowością rozliczeń podatkowych. Zwrócił uwagę na to, że zgłoszony przez spółkę adres nie daje organom takich możliwości. Urzędnicy udali się tam z zamiarem wszczęcia kontroli i nikogo nie zastali. Przeczy to twierdzeniom spółki, że zapewniła możliwość skutecznego kontaktowania się pod tym adresem – stwierdził WSA.
Niekorzystny dla spółki był również wyrok NSA. Sąd kasacyjny orzekł, że na podstawie uzyskanych informacji organ podatkowy miał prawo uznać, iż pod wskazanym adresem spółka nie prowadzi działalności gospodarczej ani nie posiada swojej siedziby.
– Oznacza to, że dane adresowe wskazane przez spółkę w formularzu NIP-8 i VAT-R były fałszywe, co uzasadniało uchylenie nadanego spółce NIP – powiedział sędzia Piotr Przybysz.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 11 września 2019 r., sygn. akt II FSK 3287/17.
