Rodzice mieli obowiązek zapłacić 30 tys. zł podatku od pieniędzy za opóźnienie w wypłacie odszkodowania po tragicznej śmierci syna – potwierdził NSA we wczorajszych wyrokach.
Argumentem składu orzekającego była uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 czerwca 2016 r. (sygn. akt II FPS 2/16). Wynikało z niej, że odsetki za nieterminowe uiszczenie ceny za zbycie akcji są odrębnym źródłem przychodu.
Uzasadniając wczorajszy wyrok, sędzia Stefan Babiarz przypomniał, że sąd kasacyjny akceptuje tę tezę do każdego rodzaju odsetek, a więc także do tych, które są związane ze świadczeniami zwolnionymi z PIT. Przypomniał, że potwierdzają to liczne wyroki NSA, które zapadły po uchwale.
Jest nadzieja
Co ciekawe, w wojewódzkich sądach administracyjnych zaczyna kształtować się odmienna linia orzecznicza. Przykładem jest wyrok WSA w Rzeszowie (z 22 marca 2018 r., sygn. akt I SA/Rz 798/17) i poprzedzające go orzeczenie sądu w Gdańsku (z 28 lutego 2018 r., sygn. akt I SA/Gd 2/18). Z obu wynika, że odsetki od zasądzanego po latach odszkodowania są – mimo uchwały NSA – zwolnione z PIT.
Oba sądy wojewódzkie uznały, że wykładnia dokonana w uchwale przez poszerzony skład sądu kasacyjnego nie ma bezpośredniego przełożenia na odsetki od odszkodowań, bo dotyczyła innego rodzaju oprocentowania. Oba orzeczenia są na razie jednak nieprawomocne.
Nadzieją dla podatników mogą być też zapewnienia wiceministra finansów Filipa Świtały. W odpowiedzi na wystąpienie rzecznika praw obywatelskich Adama Bodnara wiceminister poinformował, że Ministerstwo Finansów pracuje nad zmianami, które pozwolą nie płacić daniny od odsetek narosłych od nieopodatkowanych świadczeń. Zmiana ta jednak – jeśli wejdzie w życie – będzie mieć skutek dopiero na przyszłość.
Oprocentowanie po latach
Spór toczyli z fiskusem sędzia i prokurator, których syn zginął podczas jazdy motocyklem. Przyczyną wypadku był błąd funkcjonariusza policji, który wymuszając pierwszeństwo, zajechał drogę poszkodowanemu.
Wypadek miał miejsce w 2008 r., przez lata ubezpieczyciel sprawcy wypadku nie chciał dobrowolnie zapłacić odszkodowania. W końcu, w 2005 r., zasądził je sąd powszechny, wraz z oprocentowaniem za zwłokę.
Wczoraj przed NSA toczyła się sprawa o opodatkowanie oprocentowania. Rodzice już dawno zapłacili żądaną przez fiskusa kwotę 30 tys. zł. Uważali jednak, że PIT był nienależny, i spierali się o to dalej – w ramach postępowania interpretacyjnego.
Przekonywali, że zasądzone im oprocentowanie, podobnie jak samo odszkodowanie, powinno być zwolnione z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT.
Fiskus od początku jednak twierdził, że ustawa o PIT zwalnia z podatku jedynie odszkodowania.
Niekorzystną dla rodziców wykładnię potwierdził WSA we Wrocławiu. Jego wyrok zapadł już po uchwale NSA. Sąd stwierdził, że choć obydwa świadczenia zostały zasądzone jednym wyrokiem sądu powszechnego, to nie można traktować ich jednakowo w zakresie zwolnienia podatkowego.
Jak cena za akcje
W skardze kasacyjnej podatnicy powołali się na szereg korzystnych dla siebie orzeczeń zarówno NSA, jak i sądów pierwszej instancji.
NSA orzekł jednak, że odsetki słusznie zostały opodatkowane. Uzasadniając wczorajsze wyroki, sędzia Stefan Babiarz zwrócił uwagę na to, że przywołane przez podatników orzeczenia zapadły jeszcze przed uchwałą NSA z 6 czerwca 2016 r. (sygn. akt II FPS 2/16).
Podkreślił, że uchwała ta zapadła na tle sporu o odsetki za nieterminowe uiszczenie ceny za zbycie akcji, ale odnosi się do każdego rodzaju oprocentowania.
Sędzia Stefan Babiarz odniósł się również do przywołanych przez podatników wyroków sądów I instancji. Powiedział, że wprawdzie zapadły one już po uchwale NSA, ale są wciąż nieprawomocne.
Sędzia przyznał, że orzekanie w tego typu sprawach na niekorzyść podatników nie jest łatwe dla sądu, ale – jak podkreślił – wyroki muszą być sprawiedliwe. Naczelny Sąd Administracyjny nie miał w tej sprawie wątpliwości, że świadczenie główne i odsetki nie są skutkiem tego samego zdarzenia (bo pierwsze ma źródło w wypadku, a drugie jest skutkiem opóźnienia w zapłacie) i że zwolnione z PIT jest tylko odszkodowanie.
orzecznictwo
Wyroki NSA z 5 marca 2019 r., sygn. akt II FSK 775/17 – II FSK 777/17. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
