Nawet jeśli w wyniku podziału powstaje całkiem nowy podmiot, to i tak należy przyjąć, że jest on sukcesorem poprzedniej spółki. W efekcie nie przysługuje mu prawo do powtórnego skorzystania z ulgi na zakup kasy fiskalnej – uznał NSA.
To kolejny taki wyrok, ale nie zapadł on jednogłośnie. Zdanie odrębne zgłosił sędzia Krzysztof Wujek.
Sędzia Jan Rudowski przypomniał, że już wcześniej NSA wykluczył możliwość powtórnego skorzystania z ulgi, gdy:
– spółka powstała z przekształcenia innej spółki, np. spółka kapitałowa (z o.o.) powstała ze spółki komandytowej (sukcesja uniwersalna);
– podatnik wznowił działalność gospodarczą, a we wcześniej prowadzonej działalności skorzystał już z ulgi;
– doszło do aportu całego przedsiębiorstwa, a wcześniej przedsiębiorstwo to skorzystało już z ulgi.
Z orzecznictwa wynika, że drugi raz można skorzystać z ulgi tylko wtedy, gdy spółka kapitałowa (np. z o.o.) powstała z przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną (np. NSA w wyroku z 2 marca 2018 r., sygn. akt I FSK 726/16, WSA w Kielcach w wyroku z 14 czerwca 2018 r., sygn. akt I SA/Ke 432/16, nieprawomocny).
Najnowsza sprawa dotyczyła podmiotu powstałego przez wydzielenie ze spółki zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP). Podział odbył się na podstawie art. 529 par. 1 pkt 4 kodeksu spółek handlowych, co oznaczało, że spółka dzielona nie zakończyła działalności, nadal funkcjonuje, a podmiot powstały z wydzielenia ZCP rozpoczął nową działalność. Spółka uważała, że choć ona sama skorzystała już z ulgi na zakup kasy, to wydzielony podmiot również ma do niej prawo.
Nie zgodził się z tym dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie. Przypomniał, że ulga dotyczy tylko kas zgłoszonych na dzień rozpoczęcia ewidencjonowania. W przypadku podziału przez wydzielenie spółka przejmująca jako następca prawny nie nabywa ponownie prawa do preferencji.
Tego samego zdania były sądy. WSA w Warszawie wyjaśnił, że skoro majątek przejmowany na skutek podziału stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa, to mamy do czynienia z ograniczoną sukcesją uniwersalną. Nowy podmiot wchodzi więc w prawa i obowiązki, jakie przysługiwały spółce dzielonej.
Stanowisko to podzielił NSA. Sędzia Jan Rudowski dodał, że problem sukcesji pojawiał się również przy wnoszeniu aportem zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Chodziło wtedy o to, aby nowo powstała spółka, do której wniesiona została ZCP, mogła odliczyć VAT z faktur wystawionych przed podziałem.
– Skoro sądy uznawały, że w takim przypadku istnieje prawo do odliczenia, to należy przyjąć, że spółka wydzielona jest kontynuatorem spółki dzielonej. Analogicznie więc należy postępować w sprawie ulgi na zakup kas – wyjaśnił sędzia Rudowski.
ORZECZNICTWO
Wyrok NSA z 5 lipca 2018 r., sygn. akt I FSK 1373/16.
