Ustawa zwana lokal za grunt to propozycja dla gmin, które chcą zwiększyć ofertę mieszkań na swoim terenie bez angażowania się w budowę - pisze Anna Kornecka, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii.
Dzięki sprzedaży nieruchomości pod inwestycję w regionie gmina zyskuje gotowe lokale. Może je przeznaczyć na wynajem lub powiększyć nimi zasób komunalny. W ramach rozliczenia z inwestorem samorządy mogą otrzymać również lokale i budynki, w których będą działać np. żłobki, szkoły, ośrodki zdrowia.
Ustawa weszła w życie 1 kwietnia br. Dzięki dostępnym w niej rozwiązaniom gmina zyskuje dodatkową możliwość zwiększenia swojej oferty lokalowej – bez potrzeby udziału w procesie inwestycyjno-budowlanym. Za część ceny nabytej od gminy w przetargu nieruchomości inwestor zapłaci lokalami. To gmina określi przeznaczenie tych lokali, ich liczbę, powierzchnię i minimalny standard, a także cenę i termin przekazania.
Kto i na jakich zasadach skorzysta z programu?
Uczestnictwo w programie „Lokal za grunt” należy do decyzji władz samorządowych. Z rozwiązania może skorzystać każda gmina, która dysponuje nieruchomością o potencjale inwestycyjnym i dzięki zbyciu jej pod inwestycję pragnie zwiększyć dostępność mieszkań lub infrastruktury służącej ogółowi mieszkańców. Program może być atrakcyjną alternatywą zwłaszcza dla tych gmin, które mają mniejsze doświadczenie lub zbyt ograniczone środki finansowe, by samodzielnie realizować inwestycję, albo chcą sprawnie pozyskać gotowe lokale bez potrzeby bezpośredniego angażowania się w proces inwestycyjno-budowlany, niekiedy długotrwały i kosztowny. „Lokal za grunt” będzie dobrym rozwiązaniem także dla samorządów potrzebujących mniejszej liczby lokali niż wynikająca z możliwości optymalnego zagospodarowania posiadanej nieruchomości.
Program dopuszcza również możliwość uzyskiwania przez gminy mieszkań położonych w innych lokalizacjach niż zbywane przez nie nieruchomości. Mogą być nim zatem zainteresowane gminy, które chcą pozyskać lokale w bardziej atrakcyjnej z punktu widzenia planów rozwojowych gminy lokalizacji niż wynikająca z położenia nieruchomości gminnej, lub takie, które potrzebują lokali już w momencie sprzedaży nieruchomości. Może to być także atrakcyjne rozwiązanie dla tych samorządów, które dostrzegają korzyści płynące z włączenia inwestorów w prowadzone na terenie gminy działania modernizacyjne (np. rewitalizacyjne) w istniejących budynkach. Inwestor w ramach współpracy z gminą może nie tylko budować budynek, ale też remontować lub przebudowywać istniejący budynek. Wreszcie „Lokal za grunt” może być dobrym wyborem dla gmin rozważających pozyskanie bezzwrotnego grantu z Funduszu Dopłat na realizację infrastruktury technicznej lub społecznej.
Jaka będzie rola gminy w programie?
Program „Lokal za grunt” opiera się na współpracy między gminami i inwestorami w celach inwestycyjnych. Działania gminy obejmują sprzedaż nieruchomości w drodze przetargu nieograniczonego z rozliczeniem lokal za grunt oraz gospodarowanie otrzymanymi lokalami na potrzeby lokalnej społeczności. W przypadku wniesienia uzyskanych mieszkań do spółki gminnej lub spółki Skarbu Państwa z przeznaczeniem na wynajem, gmina obsługuje ponadto system dopłat do czynszu dla najemców.
Gmina uczestnicząca w programie w pierwszej kolejności wyraża w uchwale o zbyciu nieruchomości zgodę na sprzedaż swojej nieruchomości z rozliczeniem lokal za grunt i określa parametry lokali oczekiwanych od inwestora. Uchwała o zbyciu nieruchomości wskazuje m.in.: łączną minimalną i maksymalną liczbę i powierzchnię użytkową lokali, ich przeznaczenie, minimalny standard i wymogi dotyczące lokalizacji, a także cenę 1 mkw. powierzchni użytkowej oraz termin przekazania. Następnie gmina dopełnia obowiązków związanych z organizacją przetargu wynikających z przepisów o gospodarce nieruchomościami i organizuje przetarg pisemny nieograniczony na sprzedaż nieruchomości z rozliczeniem lokal za grunt. W jego wyniku gmina zawiera ze zwycięzcą umowę sprzedaży nieruchomości określającą dodatkowo warunki rozliczenia lokal za grunt. Umowa określa m.in.: cenę nieruchomości ustaloną w przetargu, zobowiązanie inwestora do przekazania na własność gminie lokali zgodnych z ofertą we wskazanym przez gminę terminie oraz zabezpieczenia wykonania zobowiązań wynikających z umowy. Efektem współpracy z inwestorem jest uzyskanie od niego lokali, którymi gmina gospodaruje na potrzeby lokalnej społeczności.
Modele współpracy
Program „Lokal za grunt” oferuje wiele modeli kształtowania współpracy między gminą i inwestorem. Pozwala to na dostosowanie formuły współpracy do danego przypadku, w tym potrzeb i możliwości przyszłych partnerów. Podstawowy model obejmuje zbycie gruntu gminnego pod zabudowę mieszkaniową z przeznaczeniem części tworzonych przez inwestora mieszkań do przekazania gminie. Warto zaznaczyć, że część ceny, będąca różnicą między ceną uzyskaną w przetargu a ceną mieszkań zaoferowanych przez nabywcę nieruchomości, jest płatna w formie pieniężnej.
Po wybudowaniu przez inwestora mieszkań na nabytym gruncie następuje przekazanie gminie części tych mieszkań, zadeklarowanej w umowie sprzedaży. Pozostałymi mieszkaniami inwestor może dysponować na zasadach komercyjnych. Może je sprzedać lub wynająć na zasadach rynkowych. Z kolei gmina przekazane przez inwestora mieszkania może włączyć do zasobu mieszkań komunalnych lub wnieść do spółki gminnej lub spółki Skarbu Państwa z przeznaczeniem na mieszkania na wynajem z możliwością uzyskania przez najemców dopłat do czynszu w programie „Mieszkanie na start”.
/>
