Ramy prawne Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2014-2020 wzmacniają znaczenie i odpowiedzialność partnerów społecznych w realizacji Strategii Lizbońskiej w UE (osiąganie wzrostu i tworzenie miejsc pracy).
Działania partnerstw przyjmują model trójstronny (rząd, prawodawcy, związki zawodowe) lub dwustronne (pracodawcy, związki zawodowe) w zależności od zadania i tradycji.
W Niemczech partnerzy społeczni odgrywają kluczową rolę w uczeniu się przez całe życie – 8% wszystkich środków finansowych przydzielonych z EFS oraz w adaptacji pracowników i przedsiębiorczości – 20% środków.
Zasada partnerstwa realizowana jest m. innymi za pośrednictwem Sieci, które decydują jakie przedsięwzięcia zostaną wybrane. Decyzje oparte są na lokalnych potrzebach i strategiach. Sieć tworzą wszystkie istotne podmioty: władze lokalne, publiczne służby zatrudnienia, partnerzy społeczni, organizacje biznesowe, organizacje pomocy społecznej, instytucje oświatowe i pozarządowe.
Komitet monitorujący stanowi forum kształtowania ogólnej polityki gospodarczej i społecznej w regionie. Jest odpowiedzialny za wszystkie fundusze unijne. W jego skład wchodzą przedstawiciele związków zawodowych, pracodawców, małych przedsiębiorstw, izb przemysłowo-handlowych, rolników, organizacji ochrony środowiska i stowarzyszeń opieki społecznej. Na jego istotną rolę wskazuje częstotliwość spotkań (5–6 razy w roku). Komitet ma wiele do powiedzenia w procesie podejmowania decyzji. Partnerzy publiczni i prywatni mają taką samą liczbę głosów. Personel przygotowuje i uzgadnia działania przedstawicieli partnerstwa związane ze spotkaniami. Dba o przepływ informacji, organizuje seminaria i wspiera partnerów w przygotowywaniu przedsięwzięć. Wszyscy partnerzy mają zapewnioną jednakową pomoc poprzez struktury wsparcia.
Hiszpania to unikalny przykład gdzie program operacyjny EFS jest w całości zarządzany, kontrolowany i realizowany przez społeczeństwo obywatelskie. Pięć dużych organizacji społeczeństwa obywatelskiego tworzy jednostkę pośredniczącą. Cztery z nich zajmują się różnymi grupami docelowymi: ONCE – osobami niepełnosprawnymi, Secretariado Gitano – Romami, Caritas – osobami mającymi najmniejsze szanse wejścia na rynek pracy (bezdomni, narkomani i osoby chore psychicznie), Cruz Roja Espanola – imigrantami. Piąta – Luis Vives – wspiera organizacje pozarządowe analizami, informacjami i szkoleniami umożliwiającymi tworzenie partnerstw. Działania te wspierają wyspecjalizowane organy publiczne, takie jak agencje ds. równości płci, integracji imigrantów i byłych sprawców przestępstw.
Systemy szkoleń zawodowych mają charakter trójstronny (administracja państwowa, organizacje pracodawców, organizacje związkowe). Skala tych działań jest duża. Około 80% ustawicznego szkolenia, współfinansowanego ze środków EFS, było zarządzane przez partnerów społecznych.
