Gdy z uzasadnionych przyczyn płatnik nie jest w stanie przekazywać składek, może wystąpić o rozłożenie należności na raty albo odroczenie terminu płatności. Dzięki temu może uniknąć naliczania odsetek i prowadzenia egzekucji.
Czy przedsiębiorca z kłopotami finansowymi odroczy składki w ZUS
Czy złożenie wniosku przerwie tok egzekucji
Prowadzę jednoosobowo działalność gospodarczą. Z uwagi na zaległości wobec ZUS chcę wystąpić o rozłożenie ich na raty. Mam jednak wątpliwości, jakich należności może dotyczyć wniosek. Czy od dnia jego złożenia zostanie zawieszone postępowanie egzekucyjne?

NIE

ZUS może, na wniosek dłużnika, rozłożyć należność z tytułu składek na raty, jeżeli przemawiają za tym względy gospodarcze lub inne przyczyny zasługujące na uwzględnienie. Rozpatrując wniosek przedsiębiorcy, ZUS bierze po uwagę jego możliwości płatnicze oraz stan finansów ubezpieczeń społecznych.
W przypadku przedsiębiorców niezatrudniających pracowników ulgą mogą być objęte należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe) i zdrowotne oraz Fundusz Pracy. Chodzi o pełne kwoty składek na wspomniane ubezpieczenia i Fundusz. Przez należności z tytułu składek należy rozumieć należność główną, czyli składki oraz odsetki za zwłokę, koszty egzekucyjne, upomnienia i opłatę dodatkową.
Złożenie wniosku o rozłożenie należności z tytułu składek na raty nie powoduje zawieszenia prowadzonego postępowania egzekucyjnego. Dopiero podpisanie umowy wywołuje taki skutek.
Podstawa prawna
Art. 24 ust. 2, art. 29 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).
Czy ZUS zawiadomi o rozpatrzeniu wniosku
Złożyłam wniosek o rozłożenie należności z tytułu składek na raty. Czy ZUS powinien powiadomić mnie o jego rozpatrzeniu? Czy stanowisko ZUS można zakwestionować?

TAK

Złożenie wniosku o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty nie gwarantuje udzielenia ulgi. W sytuacji odmowy dłużnik zobowiązany jest do uregulowania długu wraz z odsetkami za zwłokę, naliczonymi do dnia zapłaty włącznie.
Z wyjaśnień ZUS wynika, że każdy wniosek rozpatrywany jest niezwłocznie w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia skompletowania dokumentacji niezbędnej do rozpatrzenia sprawy i nie później niż w terminie dwóch miesięcy od dnia jego wpływu.
Jeśli ZUS podejmie decyzję o rozłożeniu spłaty zadłużenia na raty, informuje dłużnika o konieczności podpisania umowy cywilnoprawnej, która określa szczegółowe warunki realizacji ulgi. W przypadku negatywnego rozpatrzenia wniosku ZUS zawiadamia o tym płatnika pisemnie. Gdy wnioskodawca nie zgadza sie ze stanowiskiem ZUS, może wystąpić z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, podając nowe okoliczności i argumenty, które jego zdaniem zostały pominięte.
Podstawa prawna
Art. 29 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).
Czy trzeba skorzystać z formularza
Chcę wystąpić o odroczenie terminu płatności składek. Czy muszę, składając wniosek, korzystać z jakiegoś urzędowego formularza? Czy przepisy wykluczają ustne złożenie wniosku?

NIE

Przepisy nie określają wzoru wniosku o odroczenie terminu płatności składek. Opracował go jednak Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Można go pobrać w każdej jednostce ZUS, a także ze strony internetowej zakładu. Nie ma przymusu skorzystania z tego formularza. Płatnik może go napisać samodzielnie. Musi on jednak wskazywać:
● kto jest wnioskodawcą,
● jakich należności dotyczy i za jaki okres,
● propozycję terminu płatności,
● o jaki rodzaj pomocy publicznej występuje przedsiębiorca.
Trzeba pamiętać, że wniosek musi być uzasadniony i podpisany.
Z wyjaśnień ZUS zawartych w poradniku (zamieszczonym na stronie internetowej ZUS) wynika, że dopuszczalne jest złożenie wniosku ustnie do protokołu w jednostce ZUS. W takiej sytuacji protokół musi być podpisany przez płatnika i pracownika ZUS, który go sporządził. ZUS informuje także, że wniosek o odroczenie terminu płatności składek może być zgłoszony telefonicznie za pośrednictwem Centrum Obsługi Telefonicznej (COT) pod numerami telefonów 801 400 987 – z telefonów stacjonarnych albo 225 601 600 – z telefonów stacjonarnych i komórkowych. Za połączenie pobierana jest opłata zgodna z planem tary?kacyjnym operatora. Aby złożyć wniosek w tej formie, trzeba mieć założony pro?l na Platformie Usług Elektronicznych (PUE). Po uwierzytelnieniu poprzez podanie loginu (PUE) i kodu należy zlecić konsultantowi COT złożenie wniosku. Rozmowa ta jest nagrywana. Na adres e-mail jest przesłany wykaz dokumentów, jakie trzeba złożyć w jednostce ZUS, aby wniosek mógł zostać rozpatrzony.
Podstawa prawna
Art. 29 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).
Czy można renegocjować warunki
Podpisałem umowę z ZUS i spłacam zaległości w ratach. Moja sytuacja finansowa nie poprawia się jednak, a wręcz jest gorsza. Czy muszę o tym powiadomić ZUS? Czy jest możliwa zmiana wysokości rat?

TAK

W przedstawionej sytuacji należy wystąpić do ZUS o renegocjację warunków umowy. Składając wniosek w tej sprawie, należy go uzasadnić i przedstawić dokumenty. Z uwagi, że może on dotyczyć tylko tych należności, których termin płatności jeszcze nie upłynął, zasadne jest złożenie go, gdy jeszcze nie doszło do rozwiązania umowy przez ZUS.
Tryb postępowania w sprawie zmiany warunków umowy jest podobny jak w przypadku złożenia wniosku o rozłożenie należności z tytułu składek na raty. Gdy ZUS przeanalizuje okoliczności, dokumenty i podejmie decyzję o renegocjowaniu warunków, zostanie zawarty aneks do umowy. Trzeba jednak pamiętać, że do chwili jego podpisania należy spłacać zaległości zgodnie z ustalonym wcześniej harmonogramem.
Podstawa prawna
Art. 29 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).
Czy są opłaty za odroczenie terminu płatności
Prowadzę działalność gospodarczą. Z uwagi, że kontrahent przesunął termin zapłaty za świadczone przeze mnie usługi i kończą mi się oszczędności, nie będę w stanie uregulować swoich zobowiązań m.in. wobec ZUS. Dowiedziałem się, że istnieje możliwość odroczenia terminu płatności składek. Czy są jakieś warunki skorzystania z odroczenia? Czy jego koszty są niższe niż odsetki za zwłokę?

TAK

Ze względów gospodarczych lub innych przyczyn zasługujących na uwzględnienie ZUS może odroczyć termin płatności należności z tytułu składek, uwzględniając możliwości płatnicze wnioskodawcy oraz stan finansów ubezpieczeń społecznych. To odroczenie może dotyczyć jedynie należności finansowanej przez płatnika składek. Tak wynika z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
O odroczenie terminu płatności składek może ubiegać się każdy płatnik, który ma chwilowe problemy uniemożliwiające pozyskanie środków na uregulowanie składek w ustawowym terminie. Wniosek o przyznanie tej ulgi musi być wyczerpująco umotywowany i wskazywać, że zastosowanie jej jest uzasadnione szczególnymi okolicznościami. To uzasadnienie jest niezbędne, bo odroczenie terminu zapłaty składek jest rozwiązaniem o charakterze wyjątkowym. Zasadą jest bowiem terminowe opłacanie należnych składek.
Składając wniosek o przyznanie wspomnianej ulgi, należy pamiętać, że może on dotyczyć jedynie składek, bieżących lub przyszłych, których ustawowy termin płatności nie upłynął. Dlatego należy go złożyć najpóźniej przed upływem terminu płatności składek.
Zaletą odroczenia jest zmniejszenie negatywnych finansowych skutków nieopłacenia składek w terminie ustawowym. Po udzieleniu tej ulgi nie nalicza się bowiem odsetek za zwłokę, ale opłatę prolongacyjną stanowiącą 50 proc. stawki odsetek za zwłokę. ZUS nie podejmuje też działań zmierzających do przymusowego wyegzekwowania objętych odroczeniem należności, co oznacza, że nie wszczyna egzekucji, a tym samym nie powstają koszty egzekucyjne, które obciążają dłużnika. Warto jednak wiedzieć, że ZUS wyrażając zgodę na odroczenie terminu płatności składek, w celu zapewnienia rzetelności realizacji umowy przez dłużnika, ma prawo do ustanowienia zabezpieczeń wierzytelności z tytułu nieopłaconych składek w postaci ustanowienia hipoteki lub wpisania zastawu na jego składnikach majątkowych.
Podstawa prawna
Art. 29 ust. 1, art. 29 ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).
Art. 57 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).