Uznanie gęsi białej kołudzkiej, jako nowej rasy było zwieńczeniem 50 lat wytężonej pracy naukowej i hodowlanej nad jej genotypem, której protoplastami były gęsi gęgawa i biała włoska. Jest ceniona za wysokie walory użytkowe oraz doskonałe przystosowanie do krajowych warunków środowiskowych. Do dziś pozostaje jednym z największych polskich sukcesów hodowlanych na skalę światową, a producenci drobiarscy bardzo wysoko oceniają jej korzyści produkcyjne i użytkowe. Intensywne prace Zakładu w Kołudzie przyczyniły się także do wzrostu ilości pozyskiwanych jaj (ok. 70 rocznie od 1 gęsi) i wysokiej odporności zdrowotnej piskląt, co dobrze wpływa na rozwój i kondycję stad.
Gęś biała kołudzka to najwyższa jakość zarówno w odniesieniu hodowli gatunku, jak i produktu, jakim jest gęsina. Jako kraj nadal zbyt mało popularyzujemy to mięso, a jest to naturalnie polski produkt. Kołudzka gęś, popularnie zwana owsianą od rodzaju stosowanej paszy, charakteryzuje się dietetycznymi walorami mięsa, o dużej zawartości kwasów nienasyconych omega 3 i 6. Ważną cechą jest pełne dostosowanie do potrzeb konsumenta, w zależności od zapotrzebowania rynku, upodobań kulinarnych i zastosowań użytkowych, m.in. do pieczenia, duszenia, wędzenia, czy wyrobu wędlin.
Od 2010 r. w strukturze Zakładu funkcjonuje także Stacja Zasobów Genetycznych Drobiu Wodnego w Dworzyskach, której głównym zadaniem jest ochrona ginących ras gęsi i kaczek poprzez prowadzenie stad zachowawczych. Spektrum prac Instytutu w Kołudzie Wielkiej jest znacznie szersze. W Zakładzie hodowane są również stada owiec rasy merynos polski odmiany barwnej oraz plenno-mlecznej linii owcy kołudzkiej. Z kolei w 2022 r. utworzono także pasiekę, pełniącą głównie funkcję edukacyjną. Zakład prowadzi również nowoczesną produkcję roślinną na powierzchni 1 tys. ha, koncentrując się na uprawie pszenicy, jęczmienia, rzepaku, kukurydzy, buraka cukrowego oraz roślin pastewnych przeznaczonych dla zwierząt utrzymywanych w gospodarstwie.
W ramach komercyjnej działalności Zakład w Kołudzie oferuje dla przedsiębiorców branży rolno-spożywczej, a także dla odbiorców indywidualnych, m.in. pisklęta i tuszki gęsi, pisklęta kacze i gęsie ras zachowawczych, materiał hodowlany merynosa polskiego, płody rolne i miód, a także świadczy usługi doradztwa, szkolenia, staże i praktyki zawodowe.
Maria Leżucha