Rada Ministrów przyjęła założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz niektórych innych ustaw, przedłożone przez ministra finansów.

Zmiany zawarte w założeniach do ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych powinny pozytywnie wpłynąć na rozwój listów zastawnych emitowanych przez banki hipoteczne (listy zastawne są długookresowymi instrumentami dłużnymi o wysokim poziomie bezpieczeństwa i płynności) - czytamy w komunikacie wydanym po posiedzeniu Rady Ministrów.

W nowelizacji przewidziano przede wszystkim rozwiązania zwiększające ustawową ochronę praw wierzycieli z listów zastawnych. Proponowane zmiany mają zwiększyć poziom bezpieczeństwa wierzycieli z listów zastawnych, a więc obniżyć koszty kredytów przez tańsze finansowanie działalności kredytowej dla banków, przy jednoczesnym zniesieniu aktualnych barier związanych z atrakcyjnością listu zastawnego dla jego inwestorów.

W ramach zmian przewidziano obowiązek utrzymywania przez banki hipoteczne co najmniej 10 proc. nadzabezpieczenia listów zastawnych, które będzie liczone od wartości emisji. Założono także utworzenie „bufora płynności” na zabezpieczenie obsługi odsetek od listów zastawnych w okresie 6 kolejnych miesięcy. Przewidziano zwiększenie limitu emisji listów zastawnych, na podstawie kredytów udzielanych na cele mieszkaniowe, z 60 do 80 proc. bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości.
Założono, że sąd – na wniosek banku hipotecznego, z którym zostanie zawarta umowa kredytowa na nabycie mieszkania, a wcześniej umowa nabywcy z deweloperem o sprzedaż mieszkania – będzie dokonywał „z urzędu” wpisu w księdze wieczystej (w ramach przedsięwzięcia deweloperskiego) roszczenia banku hipotecznego o ustanowienie na jego rzecz hipoteki (chodzi o zabezpieczenie spłaty kredytu na nieruchomości lokalowej, jednocześnie z wyodrębnieniem lokalu przez dewelopera).
W praktyce deweloperzy niechętnie dokonują wpisów takich roszczeń lub zwlekają z tym. Prawny obowiązek uzyskania zgody od dewelopera na taki wpis, eliminuje bank hipoteczny jako podmiot, który konkuruje na rynku w udzielaniu kredytów na nabywanie mieszkań od deweloperów.

Zmiany będą także dotyczyć ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze, w której określone zostaną zasady zaspokajania wierzycieli z listów zastawnych. Przede wszystkim, każdy wierzyciel z listu zastawnego będzie miał zapewnione takie same prawa względem odrębnej masy upadłości.

Przewidziano również zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Zaproponowano też nowelizację ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. A kolejne zmiany – zwiększające możliwości inwestowania w listy zastawne przez otwarte fundusze emerytalne i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe – mają dotyczyć ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych oraz ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych.

Założono, że nowe regulacje będą obowiązywać od 1 stycznia 2015 r. Jednak termin ten może być zmieniony w celu zapewnienia odpowiedniego vacatio legis dla zmian wprowadzonych ustawą, która zostanie opracowana na podstawie założeń.