W całym 2012 r. realne dochody gospodarstw domowych były o 0,8 proc. niższe niż w roku poprzednim, a w IV kw. ub. o 2,0 proc. Towarzyszyła temu stagnacja konsumpcji.

Narodowy Bank Polski opublikował 12 czerwca cokwartalną analizę sytuacji finansowej sektora gospodarstw domowych, z wykorzystaniem danych za IV kw. 2012 r. Analiza wskazuje, że spadkowi realnych dochodów do dyspozycji w IV kw. o wspomniane 2,0 proc. towarzyszyła stagnacja spożycia prywatnego - w IV kw. wzrosło ono o 0,1 proc. r/r, podczas gdy w III kw. spadło o 0,2 proc. r/r. Tempo wzrostu spożycia indywidualnego obniżało się począwszy od drugiego kwartału 2011 roku. Początkowo odbywało się to kosztem konsumpcji dóbr nietrwałych, a więc m.in. żywności czy odzieży, natomiast w 2012 roku nastąpiło odwrócenie tej tendencji. Konsumpcja dóbr nietrwałych utrzymywała się na w miarę stabilnym poziomie, a wyraźnie obniżyła się dynamika zakupu dóbr trwałych.

Stopa oszczędzania w IV kw. 2012 r. wyniosła 6,9 proc., a stopa inwestowania 8,5 proc., ale – jak szacują analitycy NBP – zwiększenie stopy oszczędzania w II półroczu 2012 r. wynikało wyłącznie ze wzrostu wyceny wartości aktywów gospodarstw domowych trzymanych w rezerwach ubezpieczeniowych. Tymczasem stopa oszczędności dobrowolnych obniżyła się do zera.

W IV kw. 2012 r. aktywa finansowe gospodarstw domowych powiększyły się łącznie o 10,9 mld zł, o połowę tego co rok wcześniej. Najwięcej ulokowano w depozytach bankowych (16,4 mld zł), bardzo nieznacznie zwiększono aktywa w funduszach inwestycyjnych, natomiast obniżono (o 10,6 mld zł) aktywa w postaci akcji i innych udziałów kapitałowych.

Jednocześnie gospodarstwa domowe znacznie ostrożniej niż w poprzednich okresach zaciągały zobowiązania finansowe. Wartość nowych pożyczek i kredytów zaciągniętych przez gospodarstwa domowe w IV kw. wyniosła 1,6 mld zł, zaledwie ok. 20 proc. tego, co rok wcześniej.