Problem: Przepisy ustawy z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz.U. z 2015 r. poz. 4708) budzą wiele wątpliwości interpretacyjnych. Jest ich tak wiele, że Urząd Regulacji Energetyki wspólnie z Ministerstwem Gospodarki planują wydanie specjalnego przewodnika. Dziś na naszą prośbę MG oraz URE odpowiadają na wybrane pytania. Zgłosili je przedsiębiorcy, którzy planują podzielić inwestycje na etapy, obejmujące zespoły mniejszych urządzeń. Część regulacji wejdzie w życie od 1 stycznia 2016 r., m.in. te dotyczące nowych form wsparcia wytwórców z odnawialnych źródeł, w tym systemu aukcyjnego. Powstają pytania, jak postępować w okresie, kiedy kończy się obowiązywanie starych przepisów, a nowy system aukcyjny, wprowadzony ustawą o OZE, nie zostanie jeszcze uruchomiony.
PYTANIE 1
Czy wytwórca energii elektrycznej wytworzonej w instalacji OZE złożonej z zespołu urządzeń – w przypadku gdy w instalacji wytworzono energię elektryczną przed 1 stycznia 2016 r., ale została ona wytworzona jedynie przez część jednostek wchodzących w skład danego zespołu (np. przez jeden wiatrak z pięciu planowanych) – będzie miał prawo do otrzymania świadectwa pochodzenia, a tym samym do objęcia systemem dopłat na starych zasadach?
Agnieszka Głośniewska, Urząd Regulacji Energetyki: Ustawa o OZE stanowi, że decydująca jest data wytworzenia energii potwierdzona wydanym świadectwem pochodzenia – jeżeli wytworzenie nastąpi przed 1 stycznia 2016 r., to producent będzie korzystał ze starego systemu wsparcia w postaci certyfikatów.
Jeśli budowa będzie następowała etapowo (i będzie można to wykazać w toku postępowania), to będą miały zastosowanie przepisy dotyczące modernizacji. W przypadku modernizacji – w odniesieniu do energii produkowanej przez te dodatkowe, zmodernizowane lub nowe turbiny – świadectwa pochodzenia przysługują jedynie przez 6 miesięcy i to po spełnieniu dodatkowych wymagań – potem przedsiębiorca może tylko złożyć ofertę na udział w aukcji.
Mariusz Kozłowski, Ministerstwo Gospodarki: Kluczowe w przedmiotowym zakresie są art. 44 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz art. 3 pkt 13 ustawy o OZE. Zawarta w art. 3 pkt 13 ustawy o OZE definicja instalacji odnawialnego źródła energii wskazuje, że jest nią instalacja stanowiąca wyodrębniony zespół urządzeń, przyłączonych w jednym miejscu przyłączenia, służących do wytwarzania energii i wyprowadzania mocy, w których energia elektryczna lub ciepło są wytwarzane z jednego rodzaju odnawialnych źródeł energii, a także magazyn energii elektrycznej przechowujący wytworzoną energię elektryczną, połączony z tym zespołem urządzeń. Powyższe, w kontekście art. 44 ust. 1, oznacza, że świadectwo pochodzenia przysługuje wytwórcy energii wytworzonej w instalacji OZE rozumianej jako zespół urządzeń przyłączonych w jednym miejscu przyłączenia, w której energia elektryczna została wytworzona po raz pierwszy przed dniem wejścia w życie rozdziału 4.
Jednocześnie pragnę zauważyć, że zgodnie z art. 44 ust. 1 pkt 2 ustawy o OZE świadectwo pochodzenia przysługuje również wytwórcy energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, o której mowa w art. 41 ust. 1 pkt. 2 oraz w art. 42 ust. 1 i 5 ustawy o OZE, wytworzonej w mikroinstalacji albo w instalacji odnawialnego źródła energii innej niż mikroinstalacja, zmodernizowanej po dniu wejścia w życie rozdziału 4. Przy czym zgodnie z art. 44 ust. 6 ustawy o OZE świadectwo pochodzenia dla energii elektrycznej z ww. źródeł przysługuje w okresie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie rozdziału 4.
Ponadto należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 44 ust. 7 ustawy o OZE świadectwo pochodzenia dla energii elektrycznej wytworzonej w ww. instalacji, zmodernizowanej po dniu wejścia w życie rozdziału 4, przysługuje proporcjonalnie do przyrostu łącznej zainstalowanej mocy elektrycznej.
PYTANIE 2
Załóżmy, że przedsiębiorca nie zdąży uruchomić instalacji do 31 grudnia 2015 r., np. z powodu opóźnień na budowie. Nie będzie mógł już być beneficjentem zielonego certyfikatu. Czy uruchomienie takiej instalacji po 1 stycznia 2016 r. wyklucza możliwość uczestnictwa w systemie aukcyjnym?
Mariusz Kozłowski, Ministerstwo Gospodarki: Zgodnie z art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy o OZE wytwórcy energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, o której mowa w art. 41 ust. 1 pkt. 2 oraz w art. 42 ust. 1 i 5 ustawy o OZE, wytworzonej w mikroinstalacji albo w instalacji odnawialnego źródła energii innej niż mikroinstalacja, w której energia elektryczna została wytworzona po raz pierwszy przed dniem wejścia w życie rozdziału 4, przysługuje świadectwo pochodzenia tej energii. Powyższe oznacza, że w przypadku gdy energia elektryczna z OZE została wytworzona po raz pierwszy w ww. instalacjach po dniu wejścia w życie rozdziału 4, instalacje te nie będą mogły partycypować w dotychczasowym systemie wsparcia.
Jednocześnie należy zauważyć, że zgodnie z art. 73 ust. 3 oraz art. 72 pkt 2 ustawy o OZE uczestnictwo w aukcjach dla nowych instalacji zostało ograniczone do tych instalacji, które wytworzą po raz pierwszy energię elektryczną po dniu zamknięcia aukcji. Powyższe oznacza, że podmioty, które wytworzyły po raz pierwszy energię elektryczną z OZE po dniu wejścia w życie rozdziału 4, a przed dniem zamknięcia aukcji, w której ich oferta została wybrana, nie będą mogły korzystać z mechanizmów wsparcia przewidzianych w ustawie o OZE.
Na zakończenie należy zauważyć, iż przedsiębiorcy kalkulując ryzyko związane z opóźnieniami swoich inwestycji, powinni prowadzić działania nakierowane na minimalizację ich skutków (tworząc np. stosowne zapisy kontraktowe). Tworzenie mało realistycznych harmonogramów inwestycyjnych (zakładających oddanie instalacji OZE np. w grudniu br., tak aby móc skorzystać z dotychczasowego systemu wsparcia) może skutkować negatywnymi konsekwencjami.