Pan Michał rozpoczął w lutym pierwszą w życiu etatową pracę. Teraz, ku swojemu zdziwieniu, dostał z ZUS informację, że skoro nie zadeklarował do tej pory chęci przekazywania części składek emerytalnych do otwartego funduszu emerytalnego, całość jego przymusowych oszczędności jest przekazywana do ZUS. W związku z tym zakład oczekuje od niego pewnych informacji dotyczących sytuacji rodzinnej. – Nie miałem pojęcia, że muszę o czymś decydować – mówi pan Michał. – Nikt mi nic nie powiedział, sam się nie interesowałem. Mam 24 lata i emerytura jest dla mnie bardzo odległą perspektywą – twierdzi młody człowiek. – Czy fakt, że nie podjąłem decyzji w stosownym czasie, oznacza, że klamka zapadła, czy mam jeszcze szansę na wybranie OFE – pyta zafrasowany czytelnik
Trudno się dziwić panu Michałowi, że emerytura stanowi dla niego odległą perspektywę. Jednak zarówno on, jak i jego startujący w dorosłe życie rówieśnicy powinni już teraz pilnować spraw związanych z daleką przyszłością. W zasadzie o konieczności wyboru powinna poinformować pana Michała „kadrowa” w jego zakładzie pracy, ale być może tego nie zrobiła, a być może na ten drobny szczegół pan Michał nie zwrócił uwagi.
Wyjaśniamy zatem, że każdy młody człowiek podejmujący pierwsze zatrudnienie związane z opłacaniem składek na ubezpieczenie społeczne (umowa o pracę, umowa-zlecenie) powinien zdecydować, czy część składki będzie trafiała na subkonto w ZUS czy też OFE. Decyzja dotyczy kwoty równej 2,92 proc. podstawy wymiaru (czyli – najogólniej – 2,92 proc. kwoty wynagrodzenia brutto). Na podjęcie takiej decyzji nowozatrudniony ma cztery miesiące. Jeśli tego nie zrobi, wspomniana część składki trafi na specjalne, przypisane do osoby, subkonto w ZUS. Warto wiedzieć, że ta część składki – niezależnie od tego, czy trafi do OFE, czy do ZUS, podlega dziedziczeniu. Stąd prośba ZUS, by zadeklarować stan rodzinny i wskazać ewentualnego spadkobiercę.
To, że pan Michał nie zadeklarował woli w porę, nie oznacza, że już zawsze (czyli przez najbliższe 43 lata, jakie pozostały mu do emerytury) wspomniana kwota będzie kierowana do ZUS. Co pewien czas, między 1 kwietnia a 1 lipca, będzie otwierane tzw. okienko transferowe, w którym będzie można zmienić (lub po raz pierwszy podjąć świadomą) decyzję. Najbliższe takie okienko otworzy się w 2016 roku, następne w 2020.
Podstawa prawna
Art. 4 ustawy z 6 grudnia 2013 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1717). Art. 81, art. 123a ustawy z 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz.U. z 2013 r. poz. 989 ze zm.). Art. 22, art. 22a, art. 39, art. 39a ustawy 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 121).