Starszy pracownik ubiegający się o przyznanie świadczenia nie musi przedstawiać dokumentów, że w ciągu ostatnich 10 lat podlegał ubezpieczeniu przez okres 5 lat
Czy każdy ubezpieczony dostanie rentę z ZUS?
Absolwent szkoły zawodowej podjął pracę na podstawie umowy o dzieło. W ten sposób przez pięć lat zarabiał na życie. Po prawie dwuletniej przerwie udało mu się znaleźć pracę na podstawie umowy-zlecenia. Po roku zatrudnienia stracił ją. Przez kolejne dwa lata bezskutecznie szukał pracy. Idąc na kolejną rozmowę kwalifikacyjną, zemdlał na ulicy. Po kilkumiesięcznym leczeniu lekarz wyjaśnił mu, że chociaż ma 25 lat, to jego stan zdrowia kwalifikuje go do ubiegania się o rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Czy ZUS przyzna mu takie świadczenie?
Renta przysługuje tylko osobom, które nie tylko są niezdolne do pracy, ale mogą udowodnić wymagany okres składkowy i nieskładkowy, odpowiedni do wieku, w którym niezdolność do pracy powstała. W tym przypadku wynosi on łącznie 3 lata składkowe i nieskładkowe, więc jeśli nawet lekarz orzecznik ZUS uzna niezdolność do pracy, to renty i tak nie można uzyskać. ZUS przyjmuje, że warunek stażowy jest spełniony, gdy ubezpieczony, który nie ukończył 20 lat, ma na koncie jeden rok składkowy i nieskładkowy. Dwuletni udokumentowany staż musi posiadać osoba, u której niezdolność do pracy powstała w wieku 20–22 lata. Warunek wymaganego stażu jest spełniony, jeśli co najmniej trzy lata składkowe i nieskładkowe ma osoba, u której niezdolność do pracy ujawniła się w wieku od 22 do 25 lat. Osoby, które stały się niezdolne do pracy w wieku od 25 do 30 lat muszą mieć na koncie co najmniej 4 lata składkowe i nieskładkowe. Dla tych, które ukończyły 30. rok życia, to 5 lat składkowych i nieskładkowych. Przy czym osoby, których niezdolność do pracy powstała powyżej 30. roku życia, 5-letni okres muszą udowodnić w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. Do dziesięciolecia tego nie zostaną wliczone okresy pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej lub renty rodzinnej. To zaś oznacza, że okres badany przez ZUS jest przesunięty wstecz o tyle lat, ile dana osoba pobierała wyżej wymienione świadczenia. Dodatkowo osoba aktualnie nieubezpieczona musi udowodnić, że niezdolność do pracy powstała nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia społecznego.
Podstawa prawna
Art. 58 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Czy starszy pracownik musi być ubezpieczony
Właściciel prywatnego zakładu usługowego zlikwidował działalność. W efekcie pracę stracili wszyscy zatrudnieni. Części z podwładnych udało się znaleźć pracę. Niestety najstarsze osoby nie miały szansy na otrzymanie etatu. Co więcej trudne warunki pracy, stres związany z utratą źródła utrzymania spowodowały, że jedna z pracownic ciężko zapadła na zdrowiu. Po kilkumiesięcznym pobycie w szpitalu okazało się, że kobieta jest całkowicie niezdolna do pracy. Czy może ubiegać się o rentę?
Osoba legitymująca się najdłuższym stażem ubezpieczeniowym obowiązkowo musi uzyskać orzeczenie od lekarza ZUS, że jest niezdolna do pracy. Musi także udowodnić wymagany okres składkowy i nieskładkowy. Od ubezpieczonego uznanego za całkowicie niezdolnego do pracy, który udowodnił okres składkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiet i 30 lat dla mężczyzn, nie wymaga się w obecnym stanie prawnym spełnienia warunku dotyczącego wykazania 5-letniego stażu ubezpieczeniowego w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy. Tak więc zainteresowana otrzyma rentę z ZUS.
Podstawa prawna
Art. 58 ust 4. ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Czy renta jest liczona tylko z kapitału
Były pracownik zakładu przetwórczego został uznany przez lekarza orzecznika ZUS za całkowicie niezdolnego do pracy. Ze względu na niskie zarobki i krótki okres ubezpieczenia obawia się, że wysokość jego świadczenia będzie bardzo niska. Ostatnio bowiem mówi się coraz więcej o tym, że wysokość wypłat z ZUS jest ustalana na podstawie wysokości kapitału emerytalnego zgromadzonego na koncie emerytalnym. Czy w taki sam sposób jest liczona renta z tytułu niezdolności do pracy?
Renty z tytułu niezdolności do pracy są liczone na starych zasadach. Wysokość świadczenia tak naprawdę jest uzależniona od obowiązującej w dniu nabycia uprawnień kwoty bazowej. Wpływ na wysokość przyszłej renty ma także łączny okres składkowy. Liczba takich lat jest mnożona przez wskaźnik 1,3 proc. podstawy wymiaru. Na kwotę przyszłej renty mają wpływ także okresy nieskładkowe – w tym jednak przypadku wskaźnik, przez który są liczone lata nieskładkowe, wynosi 0,7 proc. podstawy wymiaru. W przypadku rent obowiązuje także dodatkowy wskaźnik chroniący osoby z krótkim stażem. Na jego podstawie do wysokości świadczenia doliczane jest po 0,7 proc. podstawy wymiaru za każdy rok okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych oraz nieskładkowych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista osiągnąłby wiek emerytalny. Okresy składkowe i nieskładkowe ustala się z uwzględnieniem pełnych miesięcy. Dla osoby częściowo niezdolnej do pracy renta wynosi 75 proc. ustalonej renty dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy.
Podstawa prawna
Art. 62 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Czy sa wyjątki od zasady 18 miesięcy
Pracownik z długim stażem ubezpieczeniowym, który nie pracował przez ostatnie trzy lata, został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy. Czy ZUS przyzna mu rentę?
Przy ubieganiu się o rentę z tytułu niezdolności do pracy obowiązuje generalna zasada, że niezdolność do pracy powinna powstać w okresie podlegania ubezpieczeniom albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Tym samym osoby, które zachorowały po upływie 1,5 roku od upływu okresów składkowych lub nieskładkowych, nie mają szans na uzyskanie renty. Od tej zasady jest jednak wyjątek. Przepisu dotyczącego owych 18 miesięcy nie stosuje się do osób, które mają okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze co najmniej 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn. Równocześnie muszą legitymować się orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy. Jednakże utrata całkowitej niezdolności do pracy lub jej zmiana na częściową niezdolność oznacza utratę prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Podstawa prawna
Art. 57 ust. 2 oraz art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Czy były rencista może odzyskać świadczenie
W czasie badania kontrolnego lekarz orzecznik ZUS uznał, że osoba pobierająca świadczenie z tytułu częściowej niezdolności do pracy może ponownie pracować. Zainteresowany jednak nie podjął pracy, a stan jego zdrowia gwałtownie się pogorszył. Czy taka osoba może znów otrzymać rentę?
Osoba, która utraciła prawo do renty, może się ponownie o nią ubiegać. Lekarz orzecznik musi jednak potwierdzić, że ponownie stała się niezdolna do pracy. Ponowna utrata niezdolności do pracy musi jednak nastąpić w ciągu 18 miesięcy od zabrania pierwszej renty.
Podstawa prawna
Art. 61 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).
Czy pracownik nieubezpieczony dostanie wsparcie
Pracownik fizyczny (lat 29) zatrudniony przy budowie drogi stracił pracę 10 miesięcy temu. Od tamtej pory choruje. Lekarz prowadzący uznał, że stan zdrowia zainteresowanego stale się pogarsza i nie ma obecnie możliwości wykonywania pracy zarobkowej. Czy jeśli lekarz orzecznik ZUS uzna go za całkowicie niezdolnego do pracy, ma szansę na rentę?
Osoba aktualnie nieubezpieczona może się skutecznie ubiegać o rentę z tytułu niezdolności do pracy. W takiej sytuacji podstawowym problemem jest uzyskanie orzeczenia o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy. Dodatkowo zainteresowany musi udowodnić, że w ciągu całej kariery zawodowej udało mu się łącznie zgromadzić 4 lata składkowe i nieskładkowe. Dodatkowo osoba aktualnie nieubezpieczona musi udowodnić, że niezdolność do pracy powstała nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania podlegania ubezpieczeniu społecznemu. Ponieważ w tym przypadku choroba objawiła się w 10. miesiącu od zakończenia ubezpieczenia i zainteresowany posiada wymagany staż, nie ma przeszkód o staranie się o świadczenie. Przy czym wymóg powstania niezdolności do pracy w okresach składkowych i nieskładkowych będzie spełniony, jeśli ujawni się ona okresie ubezpieczenia, zatrudnienia, pobierania zasiłku macierzyńskiego, chorobowego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego. Jeśli orzeczenie będzie korzystne, ZUS wyda decyzję potwierdzającą prawo do wypłaty.
Podstawa prawna
Art. 57–58 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).