Ubiegłoroczna reforma emerytalna nie zmieniła zasad podziału środków w II filarze, np. w razie śmierci ubezpieczonego. Tak więc ta część składki emerytalnej, co do której mamy wybór: ZUS czy OFE, będzie podlegać dziedziczeniu na takich samych zasadach, niezależnie od decyzji, jaką podejmiemy
Ewa Kosowska dyrektor departamentu ubezpieczeń i składek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych / Dziennik Gazeta Prawna
Od 1 maja 2011 r. w ramach konta osoby ubezpieczonej będącej jednocześnie członkiem otwartego funduszu emerytalnego w ZUS jest prowadzone subkonto. Od tego momentu środki na II filar są rozdzielane na składki przekazywane do OFE oraz na te ewidencjonowane na indywidualnym subkoncie ubezpieczonego. Obecnie zakład przekazuje do wybranego przez ubezpieczonego otwartego funduszu emerytalnego środki w wysokości 2,92 proc. podstawy wymiaru składek, natomiast na subkonto trafia 4,38 proc. tej podstawy.
Fundusz jest dobrowolny
Obecnie nie trzeba być członkiem OFE, by posiadać subkonto w ZUS. Przy czym osoby, które wchodzą na rynek pracy mają – począwszy od 1 lutego 2014 r. – cztery miesiące na podjęcie decyzji o wyborze, w jaki sposób chcą oszczędzać na emeryturę. Jeśli nie dokonają wyboru funduszu (członkostwo w OFE jest już nieobowiązkowe), część ich składki emerytalnej w wysokości 7,3 proc. podstawy wymiaru będzie zapisana tylko na subkoncie w ZUS. Środki te podlegają dziedziczeniu tak samo, jak pieniądze zgromadzone w OFE.
Podział dla członków OFE
Jeśli ubezpieczony posiada subkonto w ZUS i jest jednocześnie członkiem OFE, proces podziału środków rozpoczyna się w funduszu emerytalnym. Przy czym ten ma obowiązek zawiadomić ZUS zarówno o osobach, na rzecz których nastąpił podział środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, jak i o ich udziale w tych środkach. OFE ma na to 14 dni od rozdysponowania zgromadzonych pieniędzy. Natomiast zakład ma 3 miesiące na dokonanie podziału środków zapisanych na subkoncie, po tym jak wpłynie do niego stosowne zawiadomienie z funduszu emerytalnego.
Inaczej proces podziału środków będzie przebiegał, jeżeli ubezpieczony posiada subkonto w ZUS i nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. W takiej sytuacji dokonuje go sam ZUS na zasadach określonych w ustawie o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz.U. z 1997 r. nr 139, poz. 934 ze zm.).
Taki podział będzie przede wszystkim dotyczył środków zapisanych na subkoncie osób ubezpieczonych, które weszły na rynek pracy po 1 lutego 2014 r. i nie zawarły umowy z funduszem emerytalnym. Ale nie tylko. ZUS będzie dokonywał podziału środków bez inicjowania tego procesu przez fundusz emerytalny także w przypadku osób, dla których całość środków zgromadzonych w OFE zostanie przekazana w ramach suwaka bezpieczeństwa.
Wracając do osób, które nie zawarły umowy z OFE: zgodnie z przepisami ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 1998 r. nr 137, poz. 887 ze zm.), zakład informuje ubezpieczonego, który nie zawarł umowy z otwartym funduszem emerytalnym, o obowiązku złożenia pisemnego oświadczenia o stosunkach majątkowych istniejących między nim a jego współmałżonkiem, a także o tym, że może on wskazać osoby uprawnione do otrzymania środków po jego śmierci.
Pierwsze takie pisma zakład skierował do ubezpieczonych już w lipcu br. Trafiły one do ponad 32 tys. osób, które weszły na rynek pracy w lutym 2014 r. i nie zawarły w ciągu 4 miesięcy umowy z funduszem emerytalnym. W efekcie aż 90,13 proc. ubezpieczonych zdecydowało o przekazywaniu całej składki do ZUS. W przypadku tych osób podział środków na subkoncie będzie dokonywany w oparciu o złożone przez ubezpieczonego oświadczenie i wskazanie – na podstawie wniosku – osoby uprawnionej do tych środków.
Środki zgromadzone na subkoncie zmarłego, które nie zostaną podzielone w zakresie, w jakim stanowiły przedmiot małżeńskiej wspólności majątkowej, przekazywane są osobom wskazanym przez zmarłego, a w przypadku ich braku wchodzą w skład spadku.
Ważne
Środki zewidencjonowane na subkoncie podlegają podziałowi w razie śmierci ubezpieczonego, rozwodu, unieważnienia małżeństwa osoby, dla której ZUS prowadzi subkonto
Oszczędzanie na emeryturze
I filar – konto w ZUS. Na nim jest ewidencjonowanych 12,22 proc. pensji brutto ubezpieczonego.
II filar – indywidualne subkonto w ZUS lub konto w otwartym funduszu emerytalnym (OFE). Przy czym 4,38 proc. pensji brutto jest ewidencjonowane na subkoncie w ZUS, zaś 2,92 proc. pensji brutto jest odprowadzane na rachunek w OFE.
III filar – dobrowolne ubezpieczenie emerytalne na indywidualnym koncie emerytalnym (IKE), indywidualnym koncie zabezpieczenia emerytalnego (IKZE) lub w pracowniczym programie emerytalnym (PPE).