Czas zasadniczej służby wojskowej zalicza się do okresu uprawniającego do wcześniejszej emerytury z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Takie doliczenie jest możliwe tylko wówczas, gdy zainteresowany podjął prace w szkodliwych warunkach w ciągu 30 dni od opuszczenia wojska – orzekł wczoraj Sąd Najwyższy.
SN zajął się sprawą w efekcie kasacji zainteresowanego, któremu Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił przyznania wcześniejszej emerytury. Skarżący zdobył uprawnienia kierowcy samochodu ciężarowego w wojsku, a po zakończeniu zasadniczej służby wojskowej przez wiele lat pracował jako kierowca w firmie transportowej. Po ukończeniu 60. roku życia złożył wniosek o przyznanie emerytury w obniżonym wieku emerytalnym.
ZUS po sprawdzeniu dokumentów odmówił przyznania takiego świadczenia, tłumacząc, że zainteresowanemu do ustawowo wymaganych 15 lat brakuje niecałe 10 miesięcy.
Skarżący odwołał się od negatywnej decyzji, domagając się doliczenia obowiązkowej służby wojskowej do wymaganego stażu pracy w szczególnych warunkach. Sąd zarówno pierwszej, jak i drugiej instancji uznał, że takie doliczenie nie jest możliwe. Prawo do takiego uzupełnienia stażu mają bowiem tylko te osoby, którym powołanie do wojska przerwało wykonywanie pracy w szczególnie niebezpiecznych warunkach.
Skarżący zwrócił się do Sądu Najwyższego, który uznał kasację za godną uwzględnienia i skierował sprawę do ponownego rozpatrzenia przez sąd apelacyjny.
Sędziowie SN zwrócili uwagę, że możliwość zaliczenia okresu obowiązkowej służby wojskowej daje art. 108 ustawy 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 1967 r. nr 44, poz. 220 ze zm.). Przy czym punkt pierwszy tego artykułu w wersji obowiązującej w okresie, kiedy zainteresowany pełnił służbę, wskazywał, że czas odbywania zasadniczej służby wlicza się pracownikowi do okresu zatrudnienia w zakresie wszelkich uprawnień związanych z tym zatrudnieniem. Wprowadzono tylko warunek, że zainteresowany obowiązkowo musiał podjąć zatrudnienie w tym samym zakładzie pracy, w którym był zatrudniony przed powołaniem do służby.
– I wszystkie sądy, które rozpatrywały sprawę zainteresowanego, kończyły czytanie przepisu w tym miejscu – przekonywała Barbara Jasienowicz, radca prawny, pełnomocnik zainteresowanego.
SN zgodził się ze skarżącym, że w jego przypadku ma zastosowanie punkt drugi tego artykułu. Zgodnie z nim obowiązkową służbę wlicza się do okresu pracy w szczególnych warunkach również pracownikom, którzy przed powołaniem do tej służby nie byli zatrudnieni, a pracę w szkodliwych warunkach podjęli w ciągu 30 dni od zakończenia służby wojskowej.
ORZECZNICTWO
Wyrok z 5 sierpnia 2014 r., sygn. akt I UK 442/13.