Już od 1 października będzie można wcześniej przechodzić na emeryturę. Obniżenie wieku emerytalnego do 60 lat i 65 lat dla kobiet stanie się faktem, ale to nie jedyna korzystna zmiana wprowadzona nowymi przepisami. Dzięki tym regulacjom kobiety uzyskają minimalną emeryturę przy niższym stażu, a dorabiający emeryci wcześniej otrzymają wypłatę pełnego świadczenia.

Od 1 października 2017 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS oraz niektórych innych ustaw. Oprócz obniżenia wieku emerytalnego wprowadzi ona wiele innych ważnych zmian. Zdecydowana większość z nich będzie korzystna dla przyszłych i obecnych emerytów.

Kto przejdzie na emeryturę w obniżonym wieku

Najważniejszą zmianą, którą wprowadzi nowelizacja z 16 listopada 2016 r. będzie oczywiście obniżenie powszechnego wieku emerytalnego. Wiek ten (podobnie tak jak to było przed 2013 rokiem) znowu wyniesie 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. W nowym wieku emerytalnym będą mogły przejść na emeryturę przede wszystkim te osoby, które ukończą go po wejściu w życie nowelizacji. Na zmianie skorzystają też jednak ci którzy wiek ten osiągnęli wcześniej. ZUS przyzna im świadczenie od miesiąca zgłoszenia wniosku, nie wcześniej niż od 1 października b.r., a więc bez wyrównania za okres od ukończenia wieku 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna). Z wnioskiem o emeryturę mogą wystąpić już we wrześniu. Jeśli jednak zaczekają z tym do kolejnych miesięcznych urodzin w październiku, otrzymają nieco wyższe świadczenie.

Z urzędu na emeryturę w wieku obniżonym lub podwyższonym

Obniżenie wieku emerytalnego od 1 października b.r. wpłynie też na sytuację osób uprawnionych do rent z tytułu niezdolności do pracy z tzw. ogólnego stanu zdrowia. Jeśli świadczenie to mają przyznane na okres krótszy niż do osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego, ZUS przeniesie ich z urzędu na emeryturę wraz z osiągnięciem nowego wieku – obniżonego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Jeśli wiek ten ukończyły przed 1 października b.r. – emeryturę uzyskają już od tego dnia. W razie zawieszenia renty (np. z powodu osiągania zbyt wysokiego przychodu) przyznanie z urzędu emerytury nastąpi po zgłoszeniu wniosku o podjęcie wypłaty świadczenia rentowego.
W innej sytuacji znajdą się renciści uprawnieni do renty przyznanej na okres do osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego, ponad ten wiek lub na stałe. Oni zachowają prawo do renty aż do osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego i dopiero wtedy ZUS przeniesie ich z urzędu na emeryturę (ew. od dnia zgłoszenia wniosku o podjęcie wypłaty renty, jeśli renta będzie wówczas zawieszona). Jeśli jednak będą chcieli przejść na emeryturę wcześniej (choć bez gwarancji jej wysokości w kwocie dotychczasowej renty), będą mogli to zrobić po ukończeniu wieku obniżonego do 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Wystarczy, że w tym celu zgłoszą wniosek do ZUS.

Zyskają kobiety, które oszczędzały w OFE

W związku z obniżeniem wieku emerytalnego, od 1 października b.r. kobiety będą nabywały prawo do okresowej emerytury kapitałowej już po ukończeniu 60 lat. Świadczenie to będzie im przysługiwało do ukończenia obniżonego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzn (65 lat).

Kobiety, którym ZUS przyznał (przyzna) prawo do emerytury z II filaru w czasie obowiązywania podwyższonego wieku emerytalnego (przewidzianego dla mężczyzny urodzonego w tym samym roku i kwartale), zachowają prawo do tego świadczenia do czasu ukończenia tego wieku. Wtedy to środki, które jeszcze pozostaną na subkoncie zasilą emeryturę z I filaru, która zostanie na nowo obliczona.

Należy jednak zaznaczyć, że kobiety zachowujące prawo do okresowej emerytury kapitałowej do ukończenia podwyższonego wieku ,,męskiego”, po wejściu w życie nowych regulacji, a przed ukończeniem tego wieku, będą mogły wystąpić z wnioskiem o ponowne obliczenie emerytury z FUS (z tzw. I filaru), m. in., z uwzględnieniem środków zgromadzonych na subkoncie. W takim przypadku prawo do okresowej emerytury kapitałowej ustanie z dniem, od którego zostanie przeliczona emerytura z FUS.

Większość zmian korzystna dla emerytów

Ustawa obniżająca wiek emerytalny wprowadzi również wiele innych rozwiązań związanych z obniżeniem powszechnego wieku emerytalnego. Do takich należy zaliczyć przede wszystkim:
• zachowanie uprawnień do emerytur pomostowych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych oraz zasiłków i świadczeń przedemerytalnych do czasu ukończenia obecnie obowiązującego podwyższonego wieku emerytalnego przez osoby, które 1 października 2017 r. będą uprawnione do tych świadczeń,
• przedłużenie do 31 sierpnia 2018r. możliwości ubiegania się o emeryturę nauczycielską przysługującą bez względu na wiek na podstawie Karty Nauczyciela przez nauczycieli, którzy obniżony wiek emerytalny osiągną do tego dnia obniżenie wieku emerytalnego będzie również korzystne dla emerytów dorabiających do swoich świadczeń. Od 1 października b.r. ZUS będzie mógł im wypłacać przyznane świadczenie bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu. Jeżeli nowy wiek ukończyli przed 1 października b.r., po potwierdzeniu prawidłowości danych niezbędnych do wypłaty świadczenia ZUS podejmie wypłatę renty właśnie od tego dnia.

Od 1 października b.r. nastąpi też obniżenie do 20 lat minimalnego okresu składkowego i nieskładkowego wymaganego od kobiet do ustalenia emerytury w wysokości co najmniej najniższego świadczenia (od 1 stycznia 2017 r. – 1000 zł). Kobiety, które na emeryturę przeszły w czasie, gdy obowiązywał staż podwyższony do 21 lub 22 lat (tj. w okresie od 1 stycznia 2014 r. do 30 września 2017 r.), a mają co najmniej 20 lat tego stażu mogą liczyć na to, że ZUS z urzędu podwyższy ich świadczenie do minimalnej gwarantowanej kwoty.

Jedną z niewielu niekorzystnych dla ubezpieczonych zmian, jakie zostaną wprowadzone ustawą z 16 listopada 2016 r. będzie likwidacja emerytury częściowej. Świadczenie to będą mogły jednak uzyskać te osoby, które warunki do jej przyznania spełnią przed wejściem w życie tej ustawy, nawet jeśli wniosek o to świadczenie zgłoszą później. Uprawnienia zachowają też oczywiście ci, którym ZUS już przyznał (lub przyzna przed 1 października b.r.) emeryturę częściową. Będą mogli oni pobierać to świadczenie aż do czasu przejścia na pełną emeryturę.

Wszystkie wymienione, a także inne zmiany związane z obniżeniem wieku emerytalnego od 1 października 2017 r. szczegółowo omawiamy w książce. Rewolucja w emeryturach - niższy wiek emerytalny.

Podstawa prawna:
• ustawa z dnia 16 listopada 2016r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017r. poz.38).