Rada gminy może w regulaminie określić wymagania dotyczące kompostowania bioodpadów stanowiących odpady komunalne w kompostownikach przydomowych - jednak wyłącznie na terenie nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi.

Tworząc uchwałę, rada natomiast nie może nakazać usunięcia zwłok padłych zwierząt, wyłącznie przez osoby prowadzące hodowlę zwierząt gospodarskich.

Prokurator rejonowy wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi skargę na regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy. Stwierdził, że kwestionowana uchwała została podjęta na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 oraz art. 40 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 4 ustawa o utrzymaniu czystości porządku w gminach. Zawiera jednak szereg niezgodności z przepisami rangi ustawowej.

Zdaniem prokuratora, w regulaminie znalazły się nieprawidłowości w zapisie § 18, który mówił o dopuszczalności i wymaganiach dotyczących kompostowania odpadów ulegających biodegradacji i odpadów zielonych. Jednak zdaniem prokuratora, nie można tej regulacji uznać za wydaną zgodnie z przepisem art. 4 b u.c.p.g., gdyż umożliwia on gminom prawo tylko do określenia wymagań dotyczących kompostowania bioodpadów i jedynie w odniesieniu do nieruchomości zabudowanych budynkami jednorodzinnymi. Tymczasem § 18 uchwały rozszerza dopuszczalność kompostowania biodpadów na wszelkie nieruchomości w gminie.

Skarżący dopatrzył się też błędów w przepisie § 24 pkt 4 uchwały dot. obowiązku usuwania zwłok padłych zwierząt na nieruchomości wyłącznie na prowadzących hodowlę zwierząt gospodarskich. Według niego, jest to istotne naruszenie przepisu art. 4 ust. 2 pkt 7 u.c.p.g. Kwestia postępowania z padłymi zwierzętami regulowana jest bowiem w ustawie z o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych oraz ustawie z o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, która nakłada 1 m.in. obowiązek usuwania padłych zwierząt z terenu nieruchomości na właścicieli, posiadaczy i osoby zarządzające nieruchomościami.

Prokuratorowi nie spodobało się też określenie w przepisie uchwały obszaru deratyzacji w gminie.

Według regulaminu obszarem podlegającym obowiązkowej deratyzacji jest cały zabudowany obszar gminy. A obowiązki te powinien wykonać zarządca, właściciel. Tymczasem uznanie za obszar podlegający deratyzacji wszystkich nieruchomości zabudowanych na terenie gminy, jest sprzeczne z delegacją ustawową zawartą w art. 4 ust. 2 pkt 8 u.c.p.p, który wprost wymaga wyznaczenia obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji.

Z uwagi na wszelkie sprzeczności z prawem, prokurator zażądał od WSA stwierdzenia nieważności zaskarżonej uchwały oraz orzeczenie, że zaskarżona uchwała nie może być wykonana.

Sąd 10 października br. podzielił argumenty skarżącego i stwierdził nieważność kwestionowanych paragrafów. Według WSA, zasadny okazał się zarzut naruszenia zapisów dot. dopuszczenia kompostowania odpadów ulegających biodegradacji i odpadów zielonych na terenie wszystkich nieruchomości w gminie. Postanowienie to zostało uchwalone z przekroczeniem delegacji ustawowej. Zgodnie z art. 4 ust. 2a pkt 4 u.c.p.g. rada gminy może w regulaminie określić wymagania dotyczące kompostowania bioodpadów stanowiących odpady komunalne w kompostownikach przydomowych na terenie nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi. Tym samym określenie wymagań dotyczących kompostowania odpadów zawężone zostało do nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi. Tymczasem w § 18 objęto kwestionowanym zapisem wszystkie nieruchomości położone na terenie gminy.

Zdaniem sądu, zasadny okazał się zarzut nieuprawnionego nałożenia na prowadzących hodowle zwierząt gospodarskich, obowiązku usunięcia zwłok padłych zwierząt. Mocą art. 4 ust. 2 pkt 6 u.c.p.g. przyznano gminom kompetencje jedynie w zakresie określania wymagań dotyczących obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku. Zasady postępowania z padłymi zwierzętami są już uregulowane przepisami ustawy o ochronie zwierząt czy też ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Przepisy nakładają obowiązek usuwania padłych zwierząt z terenu nieruchomości na właścicieli, posiadaczy i osoby zarządzające nieruchomościami.

Odnosząc się do kwestii szkodników, WSA orzekł, iż celem upoważnienia ustawowego, było zobligowanie gminy do dokładnego wskazania obszarów na terenie gminy, które ze względu na szczególne usytuowanie, otoczenie czy realizowane tam funkcje bądź inne okoliczności, wymagają poddania ich obowiązkowej deratyzacji. Dodatkowo, przepisy nie obejmują aspektu podmiotowego i nie określają, że to właściciele nieruchomości zobowiązani są do przeprowadzania deratyzacji.

Wyrok WSA w Łodzi sygn. II SA/Łd 301/20