Od 1 września w sklepach dopłacimy 20 groszy (plus VAT) do każdej torby foliowej, a nie tylko tej cienkiej. Ministerstwo Środowiska skierowało do konsultacji projekt rozporządzenia w tej sprawie.
Do tej pory opłatą recyklingową objęte były tylko reklamówki o grubości od 15 do 50 mikrometrów (z wyjątkiem cienkich zrywek, jeśli służyły do opakowania luzem sprzedawanej żywności). Wykorzystali to przedsiębiorcy, którzy cieńsze reklamówki zastąpili grubszymi. W efekcie klient płacił, ale pieniądze za grubą torbę foliową, której opłata recyklingowa nie obejmowała, nie szły do budżetu państwa, ale do sklepu.
Zamiast spodziewanego ponad 1 mld zł do państwowej kasy wpłynęło za ubiegły rok około 70 mln zł. Minister środowiska Henryk Kowalczyk przyznawał publicznie że z wpływów z opłaty recyklingowej wynika, że zużycie reklamówek spadło z około 300 do ośmiu sztuk rocznie na jednego mieszkańca. Co – jak sam przyznał – jest mało prawdopodobne.
Resort środowiska postanowił więc uszczelnić system. Zgodnie z przygotowanym rozporządzeniem od 1 września pieniądze za reklamówki mają trafić do kasy państwa. Szacunki mówią o spodziewanym 1,2 mld zł. Pieniądze te nie zostaną jednak wydane – jak chcieliby ekolodzy – na recykling foliowych śmieci, ale na termomodernizację budynków, czyli na walkę ze smogiem.
Projektowane przepisy pozwolą szybciej ocenić, czy nowe rozwiązania są szczelne. Pieniądze z opłaty recyklingowej będą bowiem trafiać na rachunek prowadzony przez marszałka województwa kwartalnie (to rozwiązanie wejdzie w życie 15 marca 2020 r.). Teraz są przekazywane w cyklu rocznym do 15 marca kolejnego roku kalendarzowego. Przedsiębiorca będzie także musiał liczyć kupione i wydane torby foliowe i przygotowywać sprawozdania. Dane będzie przechowywał przez pięć lat. Obecnie przekazywanie opłat recyklingowych jest oparte na zaufaniu wobec przedsiębiorców.
Ograniczanie jednorazowych produktów jest zbieżne z działaniami Unii Europejskiej, która wprowadza coraz więcej obostrzeń w tym zakresie. Dotychczasowe przepisy mogły jednak doprowadzić do jeszcze większego zanieczyszczenia środowiska. Masowe wprowadzenie grubych toreb foliowych przez duże sieci handlowe to jeszcze więcej plastiku w środowisku. Jest szansa, że po 1 września będzie ich mniej, gdy sklepy będą musiały odprowadzać opłatę recyklingową zarówno za cienkie, jak i za grube torby foliowe. Nadal nie będziemy dopłacać do cienkich zrywek, jeśli korzystamy z nich ze względów higienicznych, czyli na przykład do pakowania pieczywa. Ten jednak, kto do zrywki wkłada opakowaną już żywność, powinien do niej dopłacić.
Etap legislacyjny Projekt w konsultacjach