W naszej gminie część rodzin objętych pomocą społeczną ma dzieci w wieku szkolnym. Czy zamiast dawać im stypendia pieniężne można kupić podręczniki lub przybory szkolne?
Joanna Zych, radca prawny, zastępca dyrektora Wydziału Kontroli w Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim / Dziennik Gazeta Prawna
Tak. Tym bardziej że pozwala to gminie sprawować należytą kontrolę nad ostatecznym wykorzystaniem udzielonego wsparcia. Mamy wówczas pewność, że środki zostały wydane na faktyczne potrzeby edukacyjne, a nie np. na zakupy konsumpcyjne.
Gminy otrzymują z budżetu państwa dotacje na dofinansowanie pomocy socjalnej dla uczniów, czyli na stypendia szkolne. Zgodnie z art. 90d ust. 2 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.) podstawową formą takiego stypendium jest wsparcie rzeczowe o charakterze edukacyjnym oraz całkowite lub częściowe pokrycie kosztów udziału dzieci w zajęciach edukacyjnych, w tym wyrównawczych lub pozaszkolnych. Można też pokryć koszty pobytu w internacie, dojazdu do szkoły ponadgimnazjalnej i inne związane z pobieraniem przez młodzież nauki poza miejscem zamieszkania.
Prawo do tego rodzaju wsparcia przysługuje uczniom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej wynikającej z niskich dochodów na osobę w rodzinie. W szczególności, gdy występuje w niej: bezrobocie, niepełnosprawność, ciężka lub długotrwała choroba, wielodzietność, nieumiejętność wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych, alkoholizm lub narkomania. Pomoc służy pokonywaniu barier finansowych w dostępie do edukacji, zmniejszeniu różnic, a także wspieraniu dzieci zdolnych.
Wyniki kontroli przeprowadzonych w województwie mazowieckim wskazują, że niektóre gminy udzielają wszystkich stypendiów szkolnych w formie pieniężnej. Tymczasem zdecydowane pierwszeństwo powinna mieć pomoc materialno-rzeczowa. Przekazanie pieniędzy jest dopuszczalne, jeżeli organ przyznający stypendium uzna, że dofinansowanie zajęć czy zakup przyborów szkolnych nie są możliwe. Przyznanie pomocy pieniężnej wymaga szczegółowej analizy każdej sprawy oraz starannego uzasadnienia decyzji.