Kształcący się mają prawo do wielu ulg i zniżek, np. na przejazdy koleją, w komunikacji miejskiej. Mogą też korzystać z bezpłatnej służby zdrowia.
Czy są ulgi w komunikacji miejskiej?
Pan Kamil właśnie przeprowadził się do stolicy i rozpoczął studia. Przeraziła go wysokość opłat za przejazdy autobusem lub tramwajem. Jeden bilet normalny kosztuje 4,4 zł. Czy może liczyć na zniżkę?
Studentowi przysługuje prawo do korzystania z 50 proc. ulgi w opłatach za przejazdy publicznymi środkami komunikacji miejskiej. Prawo to nie jest uzależnione od wieku osoby kształcącej się w szkole wyższej. Osoby, które ukończyły studia pierwszego stopnia (licencjackie albo inżynierskie), mogą korzystać z tego przywileju do 31 października roku, w którym ukończyły naukę. Przyznanie tej zniżki w publicznym transporcie jest obligatoryjne. Inaczej sprawa wygląda w przypadku doktorantów. Jednostka samorządu terytorialnego jedynie może podjąć decyzję o udzielaniu ulgi w opłatach za przejazdy publicznymi środkami komunikacji miejskiej dla uczestników studiów trzeciego stopnia.
Podstawa prawna
Art. 188 ust. 1–1a ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy przysługuje ulga za podróż pociągiem
Pan Maciej podjął studia zaoczne. Będzie musiał dojeżdżać podczas weekendów do innej miejscowości niż ta, w której mieszka i pracuje. Czy będzie mógł liczyć na zniżkę na przejazd pociągiem?
Do ulgi 51 proc. na przejazdy pociągiem osobowym, pospiesznym i ekspresowym na podstawie biletów jednorazowych są uprawnieni studenci do ukończenia przez nich 26. roku życia. Osobom, które uzyskały już dyplom pierwszego stopnia (tytuł licencjata lub inżyniera), przysługuje to prawo do 31 października roku, w którym go otrzymały. Do takiej samej ulgi uprawnieni są także doktoranci do ukończenia 35. roku życia. Zniżka w wysokości 51 proc. ceny biletu przysługuje również na przejazdy środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych i pospiesznych, na podstawie imiennych biletów miesięcznych. Z analogicznej ulgi mogą korzystać doktoranci.
Podstawa prawna
Art. 188 ust. 2 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Art. 4 ust. 4a, 4b, 6a, 6b, art. 5 ust. 1a, 1b ustawy z 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1138 ze zm.).
Czy student zapłaci mniej za kino
Pani Agnieszka w tym roku rozpoczęła naukę na uniwersytecie. Czy posiadanie statusu studenta wiąże się również z przywilejami niezwiązanymi ze studiowaniem?
Poza ulgami na przejazdy PKP, PKS i komunikacją miejską studenci mogą skorzystać również z wielu innych zniżek, np. w kinie, restauracji albo na siłowni. Najczęściej wystarczy okazanie ważnej legitymacji studenckiej. O tych zniżkach student może uzyskać wiedzę podczas szkolenia ze swoich praw.
Podstawa prawna
Art. 170 ust. 2–3 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy ubezpieczenie zdrowotne wygasa od razu
W połowie września pani Anna obroniła pracę dyplomową i uzyskała tytuł magistra. Na razie szuka pracy. Obawia się, że z dniem obrony utraciła wszystkie przywileje wynikające z posiadania statusu studenta, a ostatnio dość często choruje. Czy będzie musiała płacić za każdą wizytę u lekarza?
Prawo do bezpłatnego korzystania z opieki zdrowotnej przez osoby, które ukończyły szkołę wyższą, wygasa z upływem czterech miesięcy od zakończenia nauki. Za ten moment uznaje się złożenie egzaminu dyplomowego, czyli w przypadku pani Anny jest to połowa września. Tak samo długo za darmo mogą się leczyć osoby, które zostały skreślone z listy studentów.
Podstawa prawna
Art. 67 ust. 5 pkt 2 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r. poz. 164 poz. 1027 ze zm.).
Czy uczelnia pomoże w trudnej sytuacji
Pan Rafał tuż przed rozpoczęciem roku akademickiego został okradziony. Jechał pociągiem do Łodzi z domu rodzinnego. Miał przy sobie pieniądze na opłacenie akademika, które również utracił. Czy w takiej sytuacji uczelnia może go wesprzeć finansowo?
Uczelnia może przyznać zapomogę. Przysługuje ona tym osobom, które znalazły się w trudnej sytuacji materialnej z przyczyn losowych. Przepisy nie wskazują katalogu takich zdarzeń, ważne aby była zachowana przesłanka losowości. Może to być zatem także kradzież. Jednak zapomoga nie jest przydzielana automatycznie. Musi być poprzedzona wnioskiem do uczelni. Szkoły wyższe wymagają także uzasadnienia oraz załączenia dowodów potwierdzających zdarzenie, które miało miejsce. Każdy wniosek jest rozpatrywany indywidualnie. Na Uniwersytecie Łódzkim przykładowo wysokość zapomogi wynosi 700 zł.
Podstawa prawna
Art. 183 ust. 1 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy wizyty u lekarza są bezpłatne
Czytelnik w tym roku rozpoczął studia na uczelni niepublicznej w trybie niestacjonarnym. Zastanawia się, na jakich zasadach będzie mógł korzystać ze świadczeń opieki zdrowotnej. Czy studenci mogą leczyć się bezpłatnie?
To uczelnia opłaca za studentów składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Ale tylko wtedy, gdy nie podlegają temu ubezpieczeniu z innego tytułu. Jest już ona bowiem opłacana, jeśli student:
● nie ukończył 26 lat (wówczas obowiązek zgłoszenia spoczywa na rodzicach bądź opiekunach prawnych),
● posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności (wówczas również obowiązek ciąży na rodzicach czy opiekunach),
● ma małżonka, na którym spoczywa obowiązek zgłoszenia go do ubezpieczenia,
● jest zatrudniony np. w ramach umowy o pracę lub na zlecenie.
Ci, którzy nie spełniają żadnego z powyższych warunków, są zgłaszani do ubezpieczenia zdrowotnego przez uczelnię i mają prawo do korzystania bezpłatnie ze świadczeń opieki medycznej w placówkach, które zawarły umowę na ich udzielanie z Narodowym Funduszem Zdrowia. Ten przywilej nabywają z dniem ślubowania. Uczelnie wymagają złożenia oświadczenia o niepodleganiu obowiązkowemu ubezpieczeniu z innego tytułu. Student, którego status się zmienił, np. podjął pracę i od umowy odprowadza składki ubezpieczeniowe, powinien poinformować o tym uczelnię.
Podstawa prawna
Art. 66 ust. 1 pkt. 20, art. 73 pkt 4 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r. poz. 164 poz. 1027 ze zm.).
Czy można uzyskać zapomogę więcej niż raz
Pani Natalia w ubiegłym roku akademickim na zajęciach z wychowani fizycznego uszkodziła okulary. Dostała zapomogę z uczelni, aby pokryć koszty ich naprawy. Teraz ponownie uszkodziła okulary, ale w zupełnie innych okolicznościach. Czy ponownie może wystąpić o zapomogę?
Zapomoga może być przyznana studentowi nie więcej niż dwa razy w roku akademickim. Zatem pani Natalia może ubiegać się o nią raz jeszcze. Nie ma też znaczenia, że występuje o udzielenie wsparcia ponownie z tej samej przyczyny. Jednak komisja, która rozpatrzy wniosek studentki, oceni jego zasadność.
Warto również wiedzieć, że osoba ucząca się równocześnie na kilku kierunkach może otrzymać zapomogę tylko na jednym, wskazanym przez siebie fakultecie. Z kolei studentowi, który po ukończeniu jednych studiów kontynuuje naukę na drugim kierunku, nie przysługuje już to świadczenie, chyba że uczy się dalej po ukończeniu nauki na kierunku pierwszego stopnia w celu uzyskania tytułu zawodowego magistra, jednakże nie dłużej niż przez okres trzech lat.
Podstawa prawna
Art. 183 ust. 2, art. 184 ust. 4–5 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).
Czy student pozna swoje prawa
Czytelnik w tym roku rozpocznie naukę w szkole wyższej. Nie wie jeszcze, jakie przywileje mu przysługują ani jakie w obowiązki na nim ciążą. Czy uczelnia powinna go o tym poinformować?
Student rozpoczynający kształcenie w szkole wyższej ma prawo do przeszkolenia w zakresie swoich praw i obowiązków. Prowadzi je Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej w porozumieniu z samorządem studenckim uczelni. O szczegółach i terminach, w jakich te przeszkolenia będą się odbywać, powinna informować każda szkoła wyższa.
Podstawa prawna
Art. 170 ust. 2–3 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 572 ze zm.).