Ocena nauczyciela akademickiego wyłącznie na podstawie ankiet studenckich jest niedopuszczalna – uważa Rada Młodych Naukowców (RMN). W podjętej właśnie uchwale zwraca uwagę na dysproporcje w regulacjach dotyczących oceny działalności naukowej oraz dydaktycznej po wejściu w życie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 85).
O ile bowiem działalność naukowa nauczycieli akademickich objęta jest kryterium osiągnięcia naukowego (doprecyzowanego ustawowo), które jest ważne w kontekście ewaluacji (oceny uczelni), o tyle ocena ich pracy dydaktycznej może odbywać się wyłącznie w drodze oceny okresowej, którą uczelnie kształtują w sposób autonomiczny. W konsekwencji to na nich spoczywa odpowiedzialność za jakość dydaktyki.
Zdaniem RMN nieodpowiednia konstrukcja kryteriów oceny okresowej pracownika w tym zakresie może osłabiać motywację nauczycieli akademickich do prowadzenia wysokiej jakości zajęć. Będzie im bowiem zależeć wyłącznie na jakości osiągnięć naukowych, nawet kosztem dydaktyki.
Z tych powodów, jak zaznacza RMN, już dziś można zaobserwować w Polsce obniżenie aktywności publikacyjnej dotyczącej materiałów dydaktycznych, np. podręczników akademickich.
Młodzi naukowcy postulują wprowadzenie przez uczelnie publiczne w Polsce w zasadach ocen okresowych odrębnej kategorii „osiągnięcia dydaktyczne”, która podobnie jak w przypadku osiągnięcia naukowego zawierałaby katalog aktywności podlegających ocenie. Powinna to być konkretna i mierzalna aktywność nauczyciela akademickiego w tym zakresie. Apelują, aby rektorzy uczelni wyższych w Polsce wprowadzili w statutach „osiągnięcie dydaktyczne” jako część oceny okresowej pracownika. Zdaniem RMN pozwoliłoby to na pełniejszą ewaluację tej działalności.
Kryterium osiągnięcia dydaktycznego powinno, zdaniem młodych naukowców, stanowić przeciwwagę dla oceny działalności dydaktycznej na podstawie ankiet studenckich. – Ocena nauczyciela akademickiego wyłącznie na podstawie tego typu ankiet jest niedopuszczalna – podkreśla RMN.
Rada zwraca też uwagę, że na jakość dydaktyki ogromny wpływ ma suma wszystkich obciążeń naukowych, dydaktycznych i organizacyjnych nauczyciela akademickiego. W związku z tym apeluje do władz uczelni wyższych o wprowadzenie „Karty dobrych praktyk w dydaktyce”. Młodzi naukowcy postulują także o takie kształtowanie obowiązków organizacyjnych, aby były one jak najmniej obciążające dla nauczycieli akademickich, co może zostać osiągnięte tylko dzięki poprawie sprawności uczelnianej administracji.
Propozycje osiągnięć dydaktycznych:
■ opracowanie podręcznika akademickiego,
■ opracowanie przewodnika do ćwiczeń,
■ opracowanie kursu e-learningowego z obszaru dydaktycznego,
■ opracowanie elektronicznej platformy lub użytecznego oprogramowania służącego realizacji celów dydaktycznych.