Wprowadzenie od września podwyżki wynagrodzeń o 9,6 proc., jednorazowego dodatku dla stażystów i określenie na poziomie 300 zł minimalnej wysokości dodatku za wychowawstwo - to najważniejsze zmiany dotyczące nauczycieli, które wchodzą w życie z nowym rokiem szkolnym 2019/2020.

Zgodnie z uchwaloną w czerwcu przez Sejm i podpisaną 4 lipca przez prezydenta nowelizacją Karty nauczyciela od 1 września 2019 r. do 31 grudnia 2019 r. średnie wynagrodzenie nauczycieli ma się zwiększyć o 9,6 proc. To druga podwyżka wynagrodzeń nauczycieli w tym roku – o 5 proc. wynagrodzenie wzrosło od stycznia.

1. Od 1 września wynagrodzenie zasadnicze wyniesie brutto: 3817 zł dla nauczyciela dyplomowanego; 3250 zł dla nauczyciela mianowanego; 2862 zł dla nauczycieli kontraktowych i 2782 zł dla nauczycieli stażystów – przypomniał w poniedziałek minister edukacji. Oznacza to, że wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela stażysty wzrośnie od września o 244 zł brutto, nauczyciela kontraktowego – o 251 zł brutto, nauczyciela mianowanego – o 285 zł brutto, nauczyciela dyplomowanego – o 334 zł brutto.

Podwyżka ma zostać wypłacona do 30 września z wyrównaniem od 1 września.

2. Na wynagrodzenie nauczyciela składa się wynagrodzenie zasadnicze i dodatki określone w Karcie nauczyciela. Dodatków jest kilkanaście: za wysługę lat, funkcyjne (wynikający z pełnienia funkcji kierowniczej, dla opiekuna stażu, dla wychowawcy klasy, dla nauczyciela doradcy i nauczyciela konsultanta), motywacyjny, za warunki pracy, za uciążliwość pracy, nagroda jubileuszowa, nagroda ze specjalnego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie za pracę w porze nocnej, dodatkowe wynagrodzenie roczne (tzw. trzynastka), odprawa emerytalno-rentowa i odprawa z tytułu rozwiązania stosunku pracy, a także wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i doraźne zastępstwa.

Wysokość części dodatków przepisy uzależniają od wysokości wynagrodzenia zasadniczego (np. dodatek stażowy i wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe) – wzrost wynagrodzenia zasadniczego spowoduje automatyczny wzrost składników od niego zależnych. O wysokości innych dodatków decydują samorządy w regulaminach wynagradzania.

3. Nauczyciele stażyści, którzy rozpoczną naukę z początkiem nowego roku szkolnego, otrzymają "dodatek na start" - jednorazowe świadczenie pieniężne w wysokości 1000 zł. Nie będzie on wliczany do tzw. średniego wynagrodzenia.

4. Od 1 września obowiązywać będą też przepisy wprowadzające minimalną wysokość dodatku za wychowawstwo dla "nauczycieli, którym powierzono sprawowanie funkcji wychowawcy klasy", czyli nauczycielom uczącym w szkołach. Określono ją na poziomie 300 zł. Do tej pory ustalenie wysokości dodatku było autonomiczną decyzją samorządu.

5. Zgodnie z nowelą od nowego roku szkolnego 2019/2020 zniesione zostaną obligatoryjne terminy dokonywania oceny pracy nauczycieli. Ma wrócić trzystopniowa skala oceny pracy, oddzielona od awansu zawodowego. Podczas awansu oceniany będzie tylko dorobek zawodowy nauczyciela za okres stażu. Ocena będzie się odbywała na wniosek nauczyciela, zwłaszcza w sytuacji robienia awansu zawodowego lub ubiegania się o stanowisko kierownicze. W szczególności zaś na wniosek: nauczyciela, organu sprawującego nadzór pedagogiczny, organu prowadzącego, rady szkoły i rady rodziców. Nie częściej jednak niż rok pod dokonaniu poprzedniej oceny.

6. Powróci się też do obowiązujących przed 1 września 2018 r. przepisów dotyczących awansu zawodowego oraz czasu długości trwania staży na poszczególnych stopniach awansu.

Okres pracy w szkole niezbędny do rozpoczęcia stażu na stopień nauczyciela mianowanego zostanie skrócony do 2 lat (z obecnych 3 lat), a nauczyciela dyplomowanego – do roku (z obecnych 4 lat). Staż na stopień nauczyciela kontraktowego skróci się do 9 miesięcy. Egzamin przed komisją egzaminacyjną na stopień nauczyciela kontraktowego zostanie zastąpiony rozmową przeprowadzaną przez komisję kwalifikacyjną.

7. W nowelizacji zapisano również wprowadzenie dotacji dla samorządów na zatrudnienie doradców metodycznych.

8. Zlikwidowany za to zostanie dodatek dla wyróżniających się nauczycieli (tzw. 500 plus dla nauczycieli), co jest konsekwencją powrotu do oceny nauczycieli obowiązującej przed 1 września 2018 r.

9. Znowelizowane przepisy wprowadzają również limit czasu trwania umów o pracę, które placówka oświatowa może podpisać z nauczycielem. Maksymalny łączny czas trwania takich umów nie będzie mógł przekroczyć 36 miesięcy. Po nim umowa na czas określony będzie automatycznie zmieniana w umowę na czas nieokreślony.

10. Od nowego roku szkolnego nauczycieli praktycznej nauki zawodu we wszystkich typach szkół i na kwalifikacyjnych kursach zawodowych będzie obowiązywał ujednolicony tygodniowy wymiar godzin zajęć dydaktycznych – 20 godzin.

Dodatkowo nauczyciele teoretycznych przedmiotów zawodowych i nauczyciele praktycznej nauki zawodu będą musieli przejść obowiązkowe szkolenia branżowe, które będą realizowane w wymiarze 40 godzin cyklicznie w okresach trzyletnich, w przedsiębiorstwach związanych z nauczanym zawodem. Zwolnieni z tego obowiązku będą tylko ci nauczyciele, którzy są aktywni zawodowo w zawodach związanych z nauczanym zawodem.

11. Od września wchodzą też nowe przepisy dotyczące odpowiedzialność nauczyciela za naruszenie praw i dobra dziecka. Nałożenie na nauczyciela przez dyrektora kary porządkowej z Kodeksu pracy nie będzie wykluczało czynności rzecznika dyscyplinarnego. Co więcej, w sytuacji naruszenia dobra dziecka dyrektor szkoły będzie zobowiązany do poinformowania w ciągu 3 dni rzecznika dyscyplinarnego o takim zdarzeniu. Postępowanie dyscyplinarne będzie też mogło być wszczęte po upływie trzech miesięcy od zaistnienia.