Nie tylko sędziowie i prokuratorzy, ale również aplikanci sędziowscy i prokuratorscy oraz asesorzy będą składać – pod rygorem odpowiedzialności karnej – oświadczenie o posiadaniu wyłącznie polskiego obywatelstwa.
Osoby niespełniające tego wymogu nie zostaną dopuszczone do wykonywania funkcji asesora sędziowskiego lub prokuratorskiego. Takie rozwiązanie przewiduje projekt nowelizacji ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury – KSSiP (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1042 ze zm.) autorstwa Ministerstwa Sprawiedliwości.
Osoby niespełniające tego wymogu nie zostaną dopuszczone do wykonywania funkcji asesora sędziowskiego lub prokuratorskiego. Jeśli nie będzie możliwości powołania aplikanta na wolne stanowisko asesorskie z powodu posiadania przez niego również paszportu innego państwa, będzie musiał on zwrócić stypendium. Wobec osób, które mają podwójne obywatelstwo, ale rozpoczęły naukę w KSSiP przed wejściem w życie projektowanych zmian, nie będzie podstaw do żądania zwrotu stypendium w sytuacji, gdy nie zostaną mianowani na stanowisko asesora sądowego lub asesora prokuratury z powodu niespełnienia wymogu posiadania wyłącznie obywatelstwa polskiego.
Osoby, które już teraz są na aplikacji sędziowskiej, w chwili otrzymania propozycji objęcia stanowiska asesorskiego będą musiały złożyć do Krajowej Rady Sądownictwa (KRS) wniosek o wyrażenie zgody na zajmowanie tego stanowiska mimo posiadania obywatelstwa innego państwa. Zgodę na asesurę prokuratorską będzie wydawał prokurator generalny.
Osoby z podwójnym obywatelstwem, które raz uzyskają zgodę KRS na zajmowanie stanowiska asesora, będą mogły bez przeszkód zostać później powołane na stanowisko sędziego sądu rejonowego i normalnie piąć się po szczeblach kariery, bez konieczności uzyskiwania dodatkowych zgód na późniejszym etapie. Wbrew wcześniejszym pomysłom osoby, które biorą udział w naborze na aplikację, nie będą musiały od razu zrzec się obywatelstwa innego państwa. Ponieważ posiadanie obywatelstwa innego państwa jest zjawiskiem dość częstym (i niezależnym od woli zainteresowanej osoby), a zrzeczenie się go wymaga długiej i skomplikowanej procedury, resort sprawiedliwości uznał, że wprowadzenie wymogu posiadania jednego obywatelstwa już na początku nauki w KSSiP byłoby zbyt restrykcyjne. Zwłaszcza że przyjęcie do tej szkoły wcale nie oznacza, że się ją ukończy.
Etap legislacyjny
Projekt skierowany do konsultacji
