Osoby, które przyjęły pod opiekę dziecko, mogą otrzymać 660 zł lub 1000 zł miesięcznie. Jeżeli pełnią funkcję zawodowych rodziców zastępczych, przysługuje im też wynagrodzenie
Czy dostanę pieniądze na pełnoletniego
Zawodowa rodzina zastępcza zajmuje się czwórką dzieci. Najstarsze z nich skończyło 18 lat, ale do czasu zakończenia nauki będzie przebywało u dotychczasowych opiekunów. Czy w związku z tym będzie im dalej przysługiwało świadczenie na pokrycie kosztów jego utrzymania?
TAK
Co do zasady, dziecko może przebywać w rodzinnej pieczy zastępczej do momentu osiągnięcia pełnoletności, ale czas ten może być przedłużony do osiągnięcia 25. roku życia, pod warunkiem że kontynuuje naukę. W takiej sytuacji comiesięczne świadczenie oraz dodatki są wypłacane do końca roku szkolnego, akademickiego, przygotowania zawodowego lub kursu. Taka pomoc przysługuje również za wrzesień, jeżeli dziecko, np. po ukończeniu szkoły średniej, zostało przyjęte w tym samym roku na studia.
Podstawa prawna
Art. 82 ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 135 ze zm.).
Czy rodzic zastępczy otrzyma pensję
Pan Karol i jego żona będą podpisywać ze starostą umowę o pełnienie funkcji rodziny zastępczej zawodowej. Czy jednemu z opiekunów będzie w takiej sytuacji wypłacane wynagrodzenie?
TAK
Prawo do wynagrodzenia przysługuje rodzinom zastępczym zawodowym oraz osobom prowadzącym rodzinny dom dziecka. Wynosi ono nie mniej niż 2000 zł miesięcznie lub 2600 zł, jeżeli zawodowi opiekunowie zastępczy pełnią jednocześnie funkcję pogotowia rodzinnego. Tym ostatnim osobom przysługuje też specjalne, dodatkowe świadczenie, wynoszące minimum 20 proc. pensji, jeżeli przez co najmniej 10 dni w miesiącu przebywa u nich więcej niż troje dzieci lub przynajmniej jeden wychowanek, na którego przyznawany jest 200 zł dodatek (dziecko niepełnosprawne lub skierowane na podstawie przepisów o postępowaniu wobec nieletnich). Ponadto istnieje możliwość pobierania przez rodziny zastępcze zawodowe i rodzinne domy dziecka wynagrodzenia w okresie tzw. gotowości, w wysokości 80 proc. pensji. Dotyczy to m.in. takich przypadków, gdy rodzinę opuścili ich dotychczasowi wychowankowie i czekają oni na przyjęcie kolejnych podopiecznych.
Podstawa prawna
Art. 85 ust. 1–5 ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 135 ze zm.).
Czy świadczenia są przyznawane na wniosek rodziny
Czytelniczka jest spokrewnioną rodziną zastępczą dla dwóch wnuczek. Czy aby mogła otrzymywać pomoc finansową na pokrycie kosztów ich utrzymania, musi złożyć wniosek?
TAK
Uzyskiwanie przez rodziny zastępcze oraz osoby prowadzące rodzinne domy dziecka świadczeń na podopiecznych (zarówno tych obowiązkowych, jak i fakultatywnych) wymaga złożenia wniosku do powiatowego centrum pomocy rodzinie (PCPR). Samo podpisanie umowy ze starostą, na podstawie której ustanawiana jest piecza, nie oznacza bowiem automatycznego przyznania na nie pomocy finansowej. Wzór takiego wniosku nie jest określony w przepisach, ale rodzic może otrzymać odpowiedni druk w swoim PCPR. Przyznanie świadczeń lub ich odmowa odbywa się poprzez wydanie decyzji administracyjnej, a rodzice mogą się odwołać od niekorzystnego dla nich rozstrzygnięcia. Ponadto powinni pamiętać o obowiązku zgłaszania każdej zmiany dotyczącej sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej ich samych oraz podopiecznych, która ma wpływ na przyznanie świadczeń.
Jeśli tego nie zrobią, a okaże się, że pomoc finansowa im nie powinna przysługiwać, PCPR wyda decyzję o zwrocie świadczeń nienależnie pobranych wraz z odsetkami. Mogą one być potrącane z bieżąco wypłacanego wsparcia, ale jeśli opiekun nie odda pieniędzy, które mu nie przysługiwały, będą one podlegały egzekucji w trybie postępowania egzekucyjnego w administracji. Starosta może jednak umorzyć kwotę nienależnie pobranych świadczeń wraz z odsetkami (w całości lub części), rozłożyć dług na raty albo odroczyć termin płatności, jeśli zachodzą uzasadnione okoliczności dotyczące sytuacji rodziny.
Podstawa prawna
Art. 88 ust. 1, 3–4 i art. 92 ust. 1–3, 7–8 i 11 ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 135 ze zm.).
Czy pieniądze na przyjęcie dziecka są obowiązkowe
Czytelniczka razem z mężem tworzy niezawodową rodzinę zastępczą dla dwójki dzieci. Wkrótce ma do nich trafić kolejny wychowanek i chcieliby zakupić dla niego łóżko oraz meble do pokoju. Czy starosta zawsze przyzna im dofinansowanie na ten cel?
NIE
Przepisy przewidują możliwość uzyskiwania dodatkowych świadczeń przez rodziny zastępcze (spokrewnione, zawodowe i niezawodowe) i rodzinne domy dziecka. Jednak ich przyznawanie jest dla samorządów fakultatywne, a więc uzależnione od ich decyzji. Do takich form pomocy należy jednorazowe świadczenie na pokrycie niezbędnych kosztów związanych z przyjęciem dziecka, wsparcie związane z wystąpieniem w rodzinie zdarzenia losowego lub innego mającego wpływ na sprawowanie opieki (jednorazowo lub okresowo) oraz dofinansowanie do wypoczynku dziecka poza miejscem zamieszkania. Z kolei rodzinie zastępczej zawodowej lub niezawodowej starosta może przyznać pomoc finansową na utrzymanie mieszkania lub domu. W określonej sytuacji to świadczenie może być jednak przyznane obligatoryjnie. Dotyczy to rodziny zastępczej zawodowej, w której umieszczono więcej niż troje dzieci, a potrzeba przyznania tych środków została potwierdzona w opinii organizatora rodzinnej pieczy zastępczej. Ostatnim fakultatywnym świadczeniem jest wsparcie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu w domu lub mieszkaniu. Jest ono przeznaczone tylko dla rodzin zastępczych zawodowych i może być uzyskane raz w roku. Wysokość wszystkich nieobowiązkowych świadczeń określają samorządy.
Podstawa prawna
Art. 83 ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 135 ze zm.).
Czy uzyskam świadczenie na utrzymanie domu
Czytelniczka chciałaby przekształcić rodzinę zastępczą zawodową w rodzinny dom dziecka. Czy po tej zmianie będzie jej przysługiwać wsparcie związane z utrzymaniem mieszkania?
TAK
Osoby prowadzące rodzinny dom dziecka są obligatoryjnie uprawnione do środków finansowych przeznaczonych na utrzymanie mieszkania lub domu. Wysokość tej pomocy jest obliczana w ten sposób, że ponoszone koszty, które obejmują m.in. czynsz, opłaty za prąd, opał, wodę, gaz, są dzielone przez liczbę osób mieszkających w lokalu lub domu. Następnie uzyskaną kwotę mnoży się przez liczbę dzieci w nim przebywających (ale bez tych biologicznych, jeżeli opiekunowie mają swoich potomków) oraz osobę prowadzącą rodzinny dom. Dodatkowo ten typ pieczy zastępczej ma prawo do środków na pokrycie kosztów związanych z remontem lub zmianą mieszkania, a także pieniędzy przeznaczonych na niezbędne i nieprzewidziane koszty związane z opieką i wychowaniem dziecka lub funkcjonowaniem rodzinnego domu. Przy czym wysokość tych dwóch świadczeń jest określana w umowie podpisywanej przez starostę z opiekunem.
Podstawa prawna
Art. 84 ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 135 ze zm.).
Czy powiat może zwiększyć wsparcie
Pani Sylwia prowadzi rodzinny dom dziecka dla czwórki podopiecznych. Otrzymuje 2 tys. zł wynagrodzenia, ale dowiedziała się, że w sąsiednim powiecie opiekunowie otrzymują 2,3 tys. zł pensji. Czy lokalne władze mogą zwiększyć wysokość kwot wypłacanych rodzinom zastępczym?
TAK
Rada powiatu może – przyjmując odpowiednią uchwałę – zwiększyć wysokość świadczeń pieniężnych dla rodzin zastępczych. Dotyczy to zarówno pomocy finansowej na pokrycie miesięcznych kosztów utrzymania dziecka, jak i wynagrodzeń dla opiekunów zastępczych. To od decyzji rady zależy, które z świadczeń zostaną podwyższone oraz o jaką kwotę.
Podstawa prawna
Art. 91 ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 135 ze zm.).
Czy dostanę pomoc finansową na opiekę
Pani Bożena została ustanowiona opiekunem dla córki swojej siostry. Zgodnie z przepisami tworzy spokrewnioną rodzinę zastępczą. Czy będzie otrzymywać świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania siostrzenicy?
TAK
Osoby, które są ustanawiane przez sąd rodziną zastępczą, otrzymują pomoc finansową. Jej wysokość jest zróżnicowana w zależności od typu rodziny zastępczej. Tej spokrewnionej z dzieckiem przysługuje nie mniej niż 660 zł miesięcznie na dziecko. Natomiast rodziny zastępcze niezawodowe, zawodowe oraz rodzinne domy dziecka są uprawnione do minimum 1 tys. zł wsparcia na jednego wychowanka. Do tego świadczenia opiekunowie mogą też otrzymywać wynoszący 200 zł dodatek. Jest on wypłacany, jeżeli dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie potwierdzające umiarkowany lub znaczny stopień dysfunkcji zdrowotnej. 200 zł więcej jest przyznawane również w sytuacji, gdy dziecko zostało umieszczone w rodzinie zastępczej na podstawie przepisów dotyczących postępowania w sprawach nieletnich.
Podstawa prawna
Art. 80 i 81 ustawy z 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 135 ze zm.).