Nowa instytucja będzie wspierać rozwój badań w ochronie zdrowia, w tym m.in. niekomercyjnych badań klinicznych. Środki na ten cel mają pochodzić m.in. z budżetowej dotacji oraz Narodowego Funduszu Zdrowia, który przekazywać ma jej co roku 0,3 proc. swoich przychodów.



Do konsultacji trafił właśnie projekt ustawy o Agencji Badań Medycznych. Jej powołanie zapowiadał – już na początku swojego urzędowania – minister zdrowia Łukasz Szumowski. Przekonywał, że brak takiej instytucji przekłada się na liczbę prowadzonych projektów. Jako przykład podawał niekomercyjne badania kliniczne, które w Polsce stanowią zaledwie ok. 2 proc. wszystkich zarejestrowanych badań klinicznych, podczas gdy w krajach Europy Zachodniej jest to ok. 40 proc. W lipcu minister powołał swojego pełnomocnika ds. utworzenia agencji. Został nim Radosław Sierpiński, kardiolog.
Głównym celem agencji będzie finansowanie projektów badawczych, które wyłaniane będą w drodze konkursu. Będzie także zlecała prowadzenie badań naukowych w dziedzinie nauk medycznych i nauk o zdrowiu, a także dotyczących zarządzania, rozwoju i optymalizacji systemu ochrony zdrowia.
Z inicjatywą programu badań, które miałyby zostać zrealizowane przez agencję, będą mogły wystąpić np. Rada Ministrów, premier, minister zdrowia, prezes NFZ. Podmioty te będą mogły dofinansować zlecone badanie.
Agencja będzie państwową osobą prawną nadzorowaną przez ministra zdrowia. Jej organami będą prezes – powoływany przez ministra na 6 lat – i rada. Prezes będzie musiał posiadać stopień naukowy doktora nauk medycznych. W skład rady wejdzie od 12 do 15 osób. Jej członkom będzie przysługiwać wynagrodzenie nie wyższe niż dwukrotność przeciętnej pensji.
Projekt przewiduje, że jej przychodami będą: dotacja celowa i dotacja podmiotowa, odpis w kwocie stanowiącej 0,3 proc. przychodów NFZ, środki finansowe na badania naukowe, o których mowa w Narodowym Programie Zdrowia, a także środki pochodzące m.in. z budżetu UE i międzynarodowych programów badawczych.
Szacunkowy roczny koszt funkcjonowania agencji wynosi 9 mln zł (w tym około 4,2 mln zł na wynagrodzenia). W kolejnych latach będzie zwiększany proporcjonalnie do wzrostu zatrudnienia. Założono, że średnia płaca w agencji będzie wynosić 12 tys. zł brutto. Docelowo ma ona zatrudniać ok. 100 osób, m.in. lekarzy specjalistów.
Przyszłoroczna dotacja dla agencji ma wynieść 50 mln zł.
Projekt przewiduje, że prezes agencji zostanie powołany w ciągu 14 dni od wejścia w życie ustawy. W tym samym terminie mają być powołani członkowie rady. Ma to umożliwić jak najszybsze rozpoczęcie działalności nowej instytucji.
Z bliskiej perspektywy powołania agencji cieszą się pacjenci. Apel o jak najszybsze uchwalenie projektowanej ustawy wystosowała do ministra Fundacja Alivia. Jednocześnie zaproponowała poprawki dotyczące np. przejrzystości funkcjonowania agencji, zapewnienia uczestnictwa w jej pracach organizacjom pacjentów oraz zwiększenia niezależności tej instytucji od ministra zdrowia.
Etap legislacyjny
Projekt skierowany do konsultacji