Miasto chce dofinansować miejscowy ZOZ, który jest spółką z o.o. W tym celu chce przyznać mu dotację na zakup specjalistycznego urządzenia do diagnozowania chorób nowotworowych. Wiemy, że przepisy wprowadzają jakieś ograniczenia w tym zakresie. Czy przyznanie ZOZ-owi dotacji będzie zgodne z prawem?
Gmina jest uprawniona do przekazania środków finansowych dla podmiotu leczniczego w formie dotacji np. na zakup sprzętu medycznego. Podstawowe zasady przekazywania środków publicznych (w tym dotacji) dla podmiotów wykonujących działalność leczniczą zawarte są w ustawie o działalności leczniczej (dalej: u.d.l.). I tak na podstawie art. 4 u.d.l. przedsiębiorcy (w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej), czyli również podmioty występujące w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, zaliczeni zostali do podmiotów leczniczych.
Warunki przekazywania pomocy finansowej
Uznanie spółki prawa handlowego za potencjalny podmiot leczniczy (w konsekwencji za uprawniony do otrzymania dotacji) pozwala dokonać dalszej analizy, lecz już na płaszczyźnie oceny, jaki podmiot w ogóle jest umocowany do przekazania w tej formie pomocy finansowej.
Warto zauważyć, że stosownie do uregulowań wynikających z dyspozycji art. 115 ust. 1 u.d.l., na realizację zadań, o których mowa w art. 114 ust. 1 pkt 1 i 4–7, podmioty wykonujące działalność leczniczą mogą uzyskać środki finansowe na podstawie umowy zawartej z jednostką samorządu terytorialnego (JST). Natomiast z art. 115 ust. 3 wynika, że na realizację zadań, o których mowa w art. 114 ust. 1 pkt 1–6 (w tym na zakup aparatury i sprzętu medycznego) mogą otrzymać np. od gmin dotacje w rozumieniu ustawy o finansach publicznych (dalej u.f.p.), z zastrzeżeniem jednak art. 115 ust. 4 u.d.l. Ten przepis ogranicza prawo ministra zdrowia, innych ministrów, centralnych organów administracji rządowej oraz wojewodów do udzielania dotacji na zadania wymienione w art. 114 ust. 1 pkt 2 i 3 u.d.l., czyli na remonty i zakup aparatury oraz sprzętu medycznego. Co do zasady, uprawnia te podmioty do przyznawania takich środków wyłącznie spółkom kapitałowym, w których reprezentowany przez nich Skarb Państwa posiada udziały albo akcje reprezentujące co najmniej 51 proc. kapitału zakładowego lub samodzielnym publicznym zakładom opieki zdrowotnej, dla których są podmiotem tworzącym.
Minister właściwy ds. zdrowia może dodatkowo udzielać wspomnianych dotacji spółkom kapitałowym wykonującym działalność leczniczą, w których udziały albo akcje reprezentujące co najmniej 51 proc. kapitału zakładowego posiada uczelnia medyczna oraz samodzielnym publicznym zakładom opieki zdrowotnej, dla których organem tworzącym jest uczelnia medyczna.
JST bez żadnych ograniczeń
W treści art. 115 u.d.l., w tym zwłaszcza jego ust. 4, JST nie zostały wymienione. Tak więc wprowadzone w nim ograniczenia w zakresie dotowania dotyczą wyłącznie jednostek reprezentujących Skarb Państwa, nie ograniczając w tym względzie prawa pozostałych podmiotów z art. 115 ust. 1, w tym JST, czyli gmin. Taka też była intencja ustawodawcy, który w uzasadnieniu do projektu u.d.l. wskazał m.in., że w zakresie dostępu do środków publicznych podmioty prowadzące działalność leczniczą będą traktowane na jednakowych zasadach, zgodnie z u.f.p. „ (...) Otrzymywanie dotacji oraz wsparcia z programów wieloletnich, a następnie ich rozliczanie zostanie powiązane z udzielaniem świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. (...)”. W uzasadnieniu zaakcentowano też, że: „Środki będą przekazywali właściwi ministrowie, centralne organy administracji rządowej oraz wojewodowie i jednostki samorządu terytorialnego, z zastrzeżeniem, iż właściwi ministrowie, centralne organy administracji rządowej oraz wojewodowie dotacje na remonty oraz inwestycje przyznawać będą mogli utworzonym przez siebie podmiotom (samodzielnym publicznym zakładom opieki zdrowotnej oraz spółkom ze swoim większościowym udziałem)”.
WAŻNE
Podmioty wykonujące działalność leczniczą (np. ZOZ) mogą uzyskać pieniądze od jednostki samorządu terytorialnego na podstawie zawartej z nią umowy. Tego typu środki mogą być przyznane zarówno na remont, jak i potrzebny sprzęt diagnostyczny.
Podstawa prawna
Art. 4, art. 114 ust. 1 pkt 1–7, art. 115 ust. 1, ust. 3–4 ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1638 ze zm.).
Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1870)